«168 ժամի» զրուցակիցն է տնտեսագետ, ՀՊՏՀ դոցենտ Ատոմ Մարգարյանը
– Հանրապետության նախագահն իր ելույթում որոշ կանխատեսումներ արեց՝ նշելով, որ 2040 թվականին պետք է ունենանք 57-60 մլրդ դոլար ՀՆԱ։ Արդյոք տնտեսագիտության մեջ ընդունվա՞ծ է 20-25 տարվա կտրվածքով կանխատեսումներ անելը՝ մանավանդ, որ այսօր տեխնոլոգիաները չափազանց արագ են զարգանում։
– Ընդհանրապես, տնտեսագիտական առումով երկարաժամկետ կանխատեսումներ ասված ինստիտուտը կա։ Կարելի է կանխատեսումներ անել 20-30 տարվա համար։ Շատ երկրներ այսօր ունեն մինչև 2014–2050թթ. ծրագրեր, Հայաստանն էլ 2000-ականների սկզբին մշակել էր «Հայաստան– 2020» ծրագիրը, այնպես որ, սա նորություն չէ 2-3 տասնամյակի կտրվածքով։ Ավելին ասեմ՝ կոնյունկտուրայի երկարաժամկետ ցիկլերի կամ Կոնդրատևյան մեծ ցիկլերի տեսություն գոյություն ունի, և զարգացած երկրներից շատերն իրենց ռազմավարությունը մշակում են՝ հաշվի առնելով բարձր տեխնոլոգիական ուղղությունների և նրանց հնարավոր 5-6 սերունդների հերթագայությունը։ Ելնելով դրանից մշակում են երկրի զարգացման ռազմավարությունը։ Այնպես որ, դա նորմալ է, և լավ կլինի, որ ներկա կառավարությունը ոչ միայն ընթացիկ՝ հնգամյա գործունեության ծրագիր ներկայացնի, այլ նաև այդպիսի երկարաժամկետ տեսլականի որոշակի սցենարներ նախատեսի։ Այսինքն՝ սցենարային պետք է լինի։
Տեսեք՝ ես միանգամից երկու սցենար առանձնացրեցի՝ մեկը Հայաստանի հնարավոր երկարաժամկետ զարգացումը արցախյան խնդրի չլուծվածության պայմաններում, իսկ մենք ունենք այդպիսի օրինակներ, ինչպես՝ Կիպրոսը, Իսրայելը, որն արդեն որերորդ տասնամյակն է՝ հավիտենական պատերազմի մեջ է իր շրջապատի պետությունների հետ, բայց զարգանում է, և ըստ էության տնտեսական թռիչք է ապահովել։ Շնչի հաշվով՝ եկամուտն այդ երկրում այսօր
մոտ 40 հազար դոլար է։ Այնպես որ, մեր պայմաններն էլ համանման են, և մարդկային ռեսուրսների որակը շատ բարձր է. Հայաստանը կարող է գեներացնել բարձր տեխնոլոգիաներ, տեխնիկական, ինժեներական ռեսուրսներ, մնում է միայն՝ քաղաքականությունը և քաղաքական համակարգը համարժեք լինեն։
Ռազմիկ ՄԱՐՏԻՐՈՍՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ կարող եք կարդալ «168 ժամ» թերթի այսօրվա համարում
