Իսկ ինչո՞ւ էր անհրաժեշտ կոալիցիան «Հանրապետականին»։ Այստեղ պատճառները բազմաթիվ են։ Նախ՝ ամենապարզունակը. նոր Սահմանադրությամբ ՀՀԿ-ի համար շատ կարևոր է ոչ միայն կայուն մեծամասնություն ունենալը, այլև որոշ դեպքերում ԱԺ-ում օրենքները պետք է ընդունվեն ձայների 3/5-ով, 2/3-ով, խորհրդարանն է ընտրելու նոր նախագահին, ուստի նրանց պետք է ձայների շատ լուրջ քանակ, ընդ որում՝ վերահսկելի ձայների։
Իհարկե, կարելի է կանխատեսել, որ առանց ՀՅԴ-ի էլ ՀՀԿ-ն կարող է լեզու գտնել այլ քաղաքական ուժերի հետ։ Սերժ Սարգսյանն ունի այնպիսի վերահսկելի ռեսուրս, ինչպիսին «Ծառուկյան» դաշինքն է։ Ամեն դեպքում, ցանկացած փոխզիջում ոչ իշխանական ուժի կողմից իր գինն ունի, և դրա համար պետք է փոխհատուցել ինչ-որ բանով։ Եվ որպեսզի նման սակարկությունների մեջ շատ չմտնեն, նախագահն ունի իր փոքր «եղբորը»՝ ՀՅԴ-ին, որի միջոցով հեշտությամբ կարող է ապահովել քվեարկության արդյունքը։ Սա առաջին ամենապարզունակ և մաթեմատիկական անհրաժեշտությամբ պայմանավորված պատճառն է։
Երկրորդ՝ չի բացառվում, որ դաշնակցության ուսերին մոտ ապագայում դրվելու է շատ լուրջ մի պարտականություն՝ ապահովել սփյուռքի լոյալությունը ՀՀ իշխանությունների որոշ ոչ պոպուլյար որոշումների նկատմամբ։ Խոսքը, մասնավորապես, տարածաշրջանում ընթացող զարգացումների մասին է, դա կարող է լինել Արցախյան հարցը, որի վերաբերյալ որոշումները կարող են ոչ այնքան պոպուլյար լինել, և անհրաժեշտ կլինի, որպեսզի համաշխարհային կառույց համարվող դաշնակցությունն ապահովի սփյուռքահայության լոյալությունը կամ հնարավորինս փափուկ վերաբերմունքը ՀՀ իշխանությունների նկատմամբ։
Չի բացառվում նաև՝ վերականգնվի հայ-թուրքական հարաբերությունների հնարավորությունը։ Բացի այդ, պետք է նաև հաշվի առնել այն հանգամանքը, որ դաշնակցությանը, թերևս, ավելի լավ է մոտիկ պահել, քան բաց թողնել։ ՀՅԴ-ին իր կողքին պահելն իշխանության վրա ավելի էժան է նստում, քան երբ քաղաքական այդ ուժը «վատ ազդեցության տակ է» ընկնում։
Սրանք այն երկու պատճառներն են, որոնց հաշվարկներից ելնելով Սերժ Սարգսյանը որոշել է առաջիկա տարիներն ճամփա բռնել դաշնակցության հետ։
Սակայն ինչպես ցույց տվեց խորհրդարանում ղեկավար պորտֆելների բաշխումը, ՀՀԿ-ի ղեկավարությունը ամենևին տրամադրված չէ տուրք տալու ՀՅԴ-ի աճած «ախորժակին» և գերադասեց խորհրդարանում որևէ ղեկավար լծակ չտրամադրել կոալիցիոն գործընկերոջը։ Հավանաբար նույն միտումը կպահպանվի նաև իշխանության այլ թևերում, և ՀՅԴ-ն լավագույն դեպքում կպահպանի այն, ինչ մինչ օրս ունեցել է։
Արամ Վ. ՍԱՐԳՍՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ կարող եք կարդալ «Իրատես» թերթի այսօրվա համարում
