Այս սրսփացող գարնան հրաշալի իրիկվա մեջ ուզում էի գրել, թե ինչքան խորհրդավոր եւ գաղտնածես է գարունն այս տարվա եւ ինչքան զգույշ ու դանդաղ է բացում ջերմության՝ մեզ ցանկալի իր էջերը:
Ուզում էի գրել, բայց Վիլյամ Սարոյանի Վեսլի Ջեքսոնը հանկարծ ձայն տվեց ինձ, որ լսեմ իրեն, եւ ես տեսա, թե ինչպես այդ սիրահարված անուշ պատանին Լոնդոնի գարեջրատանը նստած լաց էր լինում: Ինքն իր հետ խոսելով՝ նա լալիս էր իր սիրած աղջկա համար, ընկերների համար, որոնց թողած՝ պետք է պատերազմ գնար:
Նա լալիս էր մեծ պետությունների բախտի համար, որոնք միշտ մեծ պատերազմներ են հրահրում:
Բայց ինձ բռնել ու հիմա բաց չի թողնում նրա լացի ավարտը, երբ արդեն արցունքներ թափվելով՝ նա լալիս էր փոքրաթիվ եւ կղզիաբնակ ժողովուրդների բախտի համար ու հարցնում ինքն իրեն՝ Տե՛ր Աստված, ո՞ւմ վրա է նրանց հույսը…
Վեսլի Ջեքսոնի լացն ինձ շեղեց զգուշաքայլ գարնան հմայքներից, եւ նրա փոխարեն ես սկսեցի լաց լինել՝ մի կողմ հրելով գրելիքս:
Ես սկսեցի լաց լինել արդեն ծերացող գեղեցկուհի Եվրոպայի համար, որն ազատության եւ մարդամեծարության իր ստեղծած օրենքներին գերի է դարձել եւ թույլ է տալիս, որ քոչվոր ու ցեղասպան կիսալուսնային նախագահն իրեն հասու լեզվով մեղադրանք շպրտի Եվրոպայի երեսին եւ նրանից պահանջի խոսքի ազատություն, քանզի Եվրոպան կուլ է տալիս այդ անհասկանալի մեղադրանքները, ինչպես չորս հարյուր տարի առաջ Մահմուդ II-ին թույլ տվեց գրավել Կոստանդնուպոլիսը՝ քրիստոնեության Մայր տաճարը:
Եվ այդ հրաշալի Եվրոպան, որ Հին Աշխարհի մշակույթը վերաձեւակերպեց քրիստոնեական խաչով եւ դարձավ ճշմարիտ ժառանգորդը նրա…
Կարդացեք նաև
Եվ հիմա չգիտեմ, ներեցեք, բայց չեմ հասկանում նաեւ, թե ինչի է սպասում Եվրոպան, հույսը ո՞ւմ վրա է դրել՝ չծխողների՞, թե՞ միասեռականների: Ի՞նչ փախուստ է դա դեպի անգալիքություն…
Դպրոցական տարիներից չեմ սիրել գոյատեւել բառը, չնայած հայ բանաստեղծները շատ էին հնչեցնում՝ որպես հույսի փարոս: Սպասել ու գոյատեւել, խեղճ ու կրակ, գետնաքարշ ու անճար… շարունակ անհուսահատ սպասել, որ ահա կհայտնվի մեկը եւ աշխարհով մեկ կհնչեցնի այն խոսքը, որ բոլորը զգում, ապրում, մտածում են, բայց չեն բարձրաձայնում…
Վեսլի Ջեքսոնի լացը շարունակվում էր իմ մեջ, եւ ես՝ վերահաս գարնան օրավուր բացվող հմայքների սպասողս, մտածում էի իմ հրաշալի երկրի մասին, որը նույնպես մի տեսակ սպասման հիվանդ է: Եվ բարձրաձայն ինքս ինձ ասում էի.
– Տե՛ր Աստված, ինչի՞ ենք մենք անվերջ սպասում, այնինչ պետք էր ապրել ու գործել, եւ բոլորովին էլ պարտադիր չէր դրա համար լինել Չինաստանի պես մեծ եւ Չինաստանի պես շատ…
Վերջում արդեն, երբ գարնան համար գրելիքս այդպես էլ չստացվեց, իմ լացի մեջ բարձրաձայն ինձ հարց տվեցի ու կարծես թե հասկացա.
Որ մեծ ու փոքրերի անվերջ խոսքերի ու խորհուրդների անհաստատ մառախուղի մեջ մեր ներսից պիտի հնչի մեզ առաջնորդող ձայնը, եւ ձայնն այդ արդեն հնչել է, մնում է ձայնն այդ հագնել որպես զգեստ եւ գնալ ճիշտ հասցեով:
ՄԵՐՈՒԺԱՆ ՏԵՐ-ԳՈՒԼԱՆՅԱՆ
«Առավոտ»
31,03.2017
