Մեկնարկել է խորհրդարանական ընտրությունների քարոզարշավը, եւ պայքարի մեջ մտած քաղաքական ուժերը սկսել են բացել իրենց նախընտրական զինանոցը։ Ինչպես սովորաբար լինում է, այս անգամ Էլ խոստումների պակաս չկա։ Այլ հարց Է, թե դրանք որքանով են իրատեսական։
Քաղաքական ուժերի առաջարկած նախընտրական ծրագրերը կամ դրանց առանձին դրույթները հիմնականում զուտ բարի ցանկություններ են, որոնք հաճախ նույնիսկ հակասում են իրար։ Ասենք՝ մի կողմից նախատեսվում է սահմանափակել պետական պարտքի բեռը, մյուս կողմից՝ խրախուսվում է արտաքին ֆինանսական միջոցների ներգրավումը։
Նման բան, իհարկե, հնարավոր չէ։ Բայց «Հայկական վերածնունդը» այդպիսի խնդիր է դրել իր առջեւ։ Նախընտրական ծրագրով ներկայացված 30 քայլերի միջոցով խոստանում է փոխել Հայաստանը, որին միտված է նաեւ տարածաշրջանային ծրագրերում ակտիվ մասնակցություն ունենալը։
Այդ նպատակով ակնկալվում է «պետության կողմից գործուն քայլերի ձեռնարկում՝ միջազգային ֆինանսական կառույցներից եւ շահագրգիռ պետություններից» ֆինանսական միջոցների ներգրավման համար։ Գումարները պետք է ուղղվեն մի շարք այնպիսի խոշոր տարածաշրջանային ծրագրերի իրականացմանը, ինչպիսին է՝ «Իրան¬Հայաստան¬ Վրաստան նավթամուղի, Իրան¬ Հայաստան¬Վրաստան՝ գազամուղի, Հայաստան¬Իրան՝ ջրատարի, Իրան¬Հայաստան՝ երկաթգծի, Հայաստանում ժամանակակից նավթագործարանի» կառուցումը։
Կարդացեք նաև
Թե ինչքա՞ն կարժենան այս ծրագրերը, «Հայկական վերածնունդը» բնականաբար չի մանրամասնում։ Չնայած միայն Իրան¬Հայաստան երկաթգծի արժեքը բավական է դա հասկանալու համար։ Հիշեցնենք, որ հայ¬իրանական երկաթուղու կառուցման համար պահանջվում է ավելի քան 3 մլրդ դոլար։
Դժվար չէ պատկերացնել, թե որքան գումար է անհրաժեշտ նավթամուղ կամ գազամուղ կառուցելու համար։ Ավելին՝ նման խոշոր ծրագրերի իրականացումը չի կարող ինքնանպատակ լինել։ Անհրաժեշտ է, որ դրանք տնտեսապես հիմնավորված լինեն։
Տարածաշրջանային այս եւ այլ ծրագրերը «Հայկական վերածնունդը» ակնկալում է իրականացնել արտաքին ֆինանսական կառույցներից եւ շահագրգիռ պետություններից ֆինանսական միջոցներ ներգրավելով։ Դա ինքնին ենթադրում է պետական պարտքի կտրուկ աճ։
Մինչդեռ ծրագրի մեկ այլ կետով առաջարկվում է «պետական պարտքի շեմի բարձրացումը սահմանափակող» օրենք ընդունել։ Թեպետ նման սահմանափակում արդեն իսկ կա։ Պետական պարտքը չի կարող գերազանցել ՀՆԱ 60 տոկոսը։
Տնտեսության ոլորտում առաջարկվում է «20 խոշոր արդյունաբերական ձեռնարկությունների ստեղծում՝ արդիականացում կամ վերագործարկում»։ Ինչո՞ւ հատկապես 20, պարզ չէ։ Անհասկանալի է նաեւ՝ դրանք նո՞ր պետք է ստեղծվեն, թե՞ խոսքը պարզապես արդիականացման եւ վերագործարկման մասին է։
Ն. Սարգսյան
Հոդվածն ամբողջությամբ կարդացեք «Հայոց Աշխարհ» օրաթերթի այսօրվա համարում
