«Երեխային պետք է ներկայացնել, թե իր օրգանիզմի հետ ինչ է կատարվում, որովհետեւ անորոշությունն էլ ավելի է ուժեղացնում տագնապը»,-այս համոզմանն է կլինիկական հոգեբան Ալիսա Քամալյանը, որը Մուրացան hամալսարանական հիվանդանոցում հոգեսոցիալ աջակցություն է մատուցում քաղցկեղով հիվանդ երեխաներին ու նրանց հարազատներին:
Մանկական քաղցկեղի դեմ պայքարի համաշխարհային օրվա առիթով այսօր «Մեդիա կենտրոնում» հյուրընկալված մասնագետները ներկայացրին մանկական քաղցկեղով հիվանդացության իրավիճակը Հայաստանում:
Ալիսա Քամալյանն ասաց, որ հոգեսոցիալ աջակցությունը սկսում է հենց ախտորոշման պահից եւ հիվանդության ողջ ընթացքում երեխային եւ ընտանիքին օգնում է որպեսզի հաղթահարեն հոգեբանական, հուզական դժվարությունները:
Ուռուցքաբան, արյունաբան Լուսինե Հակոբյանի տվյալներով, ամեն տարի մեր երկրում մինչեւ 100 երեխա հիվանդանում է մանկական քաղցկեղով: Եվ չնայած, որ Հայաստանում էլ բուժելիության ցուցանիշը բարձր է, այդուհանդերձ ուռուցքաբանի խոսքերով, կան դեպքեր, երբ մեր երկրում երեխային բուժելն անհնարին է: Օրինակ` ըստ նրա, կան պիլոտային ծրագրեր, որոնք մեզ մոտ ներդրված չեն, որոշ վիրահատություններ նույնպես չեն կատարվում: Մասնագետի խոսքերով, մանկական քաղցկեղի կանխարգելումը չունի յուրահատուկ մոտեցում եւ դրանից խուսափելու համար պետք է առողջ ապրելակերպ ունենալ, ճիշտ սնվել, երեխաներին զերծ պահել քիմիկատների հետ շփումներից եւ այլն:
«Օրինակ` մեծահասակների թոքի քաղցկեղի համար կա սքրինինգ, տարբեր քաղցկեղների համար սքրինինգներ կան, մանկական հասակում քաղցկեղի համար սքրինինգ ծրագրեր չկան: Սքրինինգը պետք է, որպեսզի ծնողն ուշադիր լինի եւ դիմելիություն շուտ լինի»,-ասաց Լուսինե Հակոբյանը:
Նրա խոսքերով, ճիշտ է Հայաստանում քաղցկեղի ոչ բոլոր տիպերը կարելի է բուժել, այդուհանդերձ չունենք ոչ մի երեխա, որը գումարի բացակայության պատճառով բուժում չստանա կամ բուժումը հետաձգվի կամ` կիսատ մնա: Ըստ նրա, քիմիաթերապիայի մեծ տոկոսը հնարավոր է Հայաստանում իրականացնել:
Մանուկների բուժումը կատարվում է նաեւ տարբեր ֆոնդերի միջոցներով: Դրանք երեխաների համար մեր երկրում չգրանցված դեղորայք են հայթայթում, դեֆիցիտ կարգի արյուն են գտնում, ֆինանսական աջակցություն են ցուցաբերում:
Լուսինե ԲՈՒԴԱՂՅԱՆ
