ՊՈԼԻՍ, «Մարմարա».- Կարօ Փայլան տակաւին կը մնայ այն փոթորիկին մէջ, որ ստեղծուեցաւ իրեն դէմ՝ Թուրքիոյ խորհրդարանին մէջ «ցեղասպանութիւն» բառը գործածած ըլլալուն համար։ Թրքական մամուլը լեցուն է այս մասին ակնարկութիւններով եւ մեղադրանքներով։
Յատկանշական է, որ Փայլան նախապէս եւս անդրադարձած էր Հայոց Ցեղասպանութեան հարցին եւ խորհրդարանի ամպիոնէն խօսած էր Ապրիլ 24ին Պոլսոյ մէջ ձերբակալուած ու դէպի մահ քշուած հայ մտաւորականներուն մասին՝ անոնց պատկերները ցոյց տալով, սակայն այն ժամանակ իրեն դէմ այսքա՛ն մեծ աղմուկ չէր բարձրացած։ Այսօր կան ազգայնամոլ դիրքաւորումով մտաւորականներ, որոնք Փայլանի այդ օրուան ելոյթն ալ կը յիշեցնեն՝ իբրեւ յարձակումի նիւթ։
Կան նաեւ Փայլանը պաշտպանողներ։ Օրինակի համար, Յունուար 17ին հրատարակուած էր Մարդկային իրաւունքներու պաշտպանութեան միութեան մէկ զեկուցումը, որուն մէջ Փայլան յստակ կերպով կը պաշտպանուէր։
Փայլանը պաշտպանող հրապարակագիրներէն մէկը «Ճումհուրիյէթ» թերթի յօդուածագիր Ալի Սիրմենն է, որ Յունուար 17ի իր սիւնակին մէջ ստորագրած էր «Ցեղասպանութեան Մասին Վիճաբանելու Արգելք» խորագրեալ յօդուածը։ Սիրմեն մէկն է այն թուրք մտաւորականներէն, որոնք կը պնդեն, թէ «1915ի դէպքերը» ցեղասպանութեան համազօր չեն։ Ան կը յայտնէ, թէ կարելի չէ ժխտել, որ կարգ մը շրջաններու մէջ հայերու սպանդներ տեղի ունեցած են այդ ժամանակաշրջանին, բայց կարելի չէ զանոնք ցեղասպանութիւն որակել։
Կարդացեք նաև
Սիրմեն կ՛աւելցնէ սակայն, որ իր այս համոզումը արգելք չըլլար, որ ինք ընդունի, թէ ուրիշներ կրնան հակառակը մտածել։ «Հոս այս հարցին մասին վիճաբանելու ազատութիւն մը պէտք է ըլլայ», կը գրէ ան՝ քննադատելով խորհրդարանին մէջ Կարօ Փայլանի դէմ կատարուած յարձակողական վերաբերումը, ապա իր յօդուածը կ՛եզրափակէ հետեւեալ վերջաբանով.
«Թուրքիոյ խորհրդարանը, որ կը պաշտպանէ այն տեսակէտը, թէ բոլոր փաստաթուղթերը պէտք է մէջտեղ բերուին ու անոնց մասին վիճաբանութիւն պէտք է կատարուի, հիմա լռութեան կը մատնէ ցեղասպանութիւն բառը արտասանողը ու կը պատժէ զայն։ Ոեւէ մէկը կրնա՞յ մեզի բացատրել, թէ այս ի՛նչ տրամաբանութիւն է»։
