2016 թվականի սեպտեմբերի 14-ին Երևանում կայացած ՀԱՊԿ գագաթնաժողովը անդամ 6 պետությունների անունից ընդունեց հայտարարություն՝ դատապարտելով Հակահրթիռային համակարգերի զարգացումը… Ու թեև հայտարարության մեջ նշված չէ ոչ ԱՄՆ-ի, ոչ էլ ՆԱՏՕ-ի անունը, սակայն ակնհայտ է, որ բողոքի հասցեատերը հենց հյուսիսատլանտյան դաշինքն է:
Զավեշտալի է
Նախ հարկ է նկատել, որ հակահրթիռային համակարգը բացառապես պաշտպանական համակարգ է, այն նախատեսված է հակառակորդի բալիստիկ հրթիռները օդում վնասազերծելու համար և դրա համար հարկավոր չէ թեկուզ մեկ զինվոր կամ, առավելևս, խաղաղ բնակիչ սպանել:
Հետևապես, ինքնին անհեթեթ է որևէ լուրջ սուբյեկտի կողմից բողոքել հակահրթիռային համակարգերի զարգացումից (եթե, իհարկե, չկա այդ պետությունները բալիստիկ հրթիռներով խոցելու մտադրություն): … Ըստ էության, պաշտպանական այդ համակարգերից բողոքելը նույնն է, ինչ բողոքել, որ որևէ մեկը զրահաբաճկոններ կամ հակագազեր է արտադրում:
Կարդացեք նաև
Հետևապես, եթե մեկը բողոքում է դիմացինի պաշտպանական համակարգերից, ապա կարելի է վստահաբար պնդել, որ այդ բողոքողը խաղաղ մտադրություններ չունի:
Եվ այստեղ հարց է ծագում, թե այդ ի՞նչ է անում ՀԱՊԿ-ը կամ Ռուսաստանը, որ արևմուտքում ու ՆԱՏՕ-ում լուրջ միջոցներ են ձեռնարկում Ռուսաստանից պաշտպանվելու համար:
Հայաստանն ի՞նչ գործ ունի
Այս տրամաբանությանը, անշուշտ, կարելի է հակափաստարկել այն, որ Ռուսաստանը մտահոգություն ունի, որ ՆԱՏՕ-ն կարող է հարձակվել իր վրա, իսկ ինքը չի կարողանա բալիստիկ հրթիռներով հակահարված հասցնել… Բայց այստեղ երկու հարց է առաջ գալիս. նախ, ինչու՞ պիտի ՆԱՏՕ-ն հրթիռային հարված հասցնի ՌԴ-ին, և երկրորդ՝ ի՞նչ կապ ունի դրա հետ Հայաստանը:
Հայաստանը 2005 թվականից հանդիսանում է ՆԱՏՕ-ի գործընկեր-պետություն և ՆԱՏՕ-ի հետ իրականացնում է խաղաղապահ առաքելություն: Հայաստանի բոլոր ուժային (այդ թվում՝ Պաշտպանության նախարարությունը, ոստիկանությունը և այլն) կառույցները օգտվում են ամերիկյան ֆինանսական աջակցությունից:
Ավելին, ՀՀ Զինված ուժերը հենց ՆԱՏՕ-ի կազմում են իրականացնում խաղաղապահ առաքելություն Կոսովոյում, Աֆղանստանում և Լիբանանում:
Այս լույսի ներքո բացարձակապես անհասկանալի է, թե ինչու՞ է Հայաստանը դատապարտում ՆԱՏՕ-ի հակահրթիռային համակարգերի տարածումը… Առավելևս, որ եթե անգամ չլիներ Հայաստան-ՆԱՏՕ համագործակցությունը, միևնույնն է, հազիվ թե Հայաստանը մտադիր է բալիստիկ հրթիռներով հարձակվել ՆԱՏՕ-ի վրա, որ խնդիր ունենա այդ դաշինքի հակահրթիռային համակարգերի հետ:
Համենայնդեպս, ստացվում է, որ հոկտեմբերի 14-ին Հայաստանը պաշտոնապես դեմ է արտահայտվել մի շարք (այդ թվում՝ գործընկեր) երկրների կողմից իրենց տարածքն ու բնակչությանը պաշտպանելուն ուղղված համակարգերի զարգացմանը:
Մնում է միայն հուսալ, որ Հայաստանի գործընկեր ՆԱՏՕ-ի անդամ պետությունները լուրջ չեն վերաբերվի Հայաստանի այդ դիրքորոշմանը, ըմբռնելով, որ այն արված է հյուսիսային ճնշումների ներքո:
Դանիել Իոաննիսյան
«Իրազեկ քաղաքացիների միավորում»
