Խորհրդային Միության փլուզումը չկարգավորված թողեց տարածքային բազմաթիվ հարցեր, որոնք սովորաբար դասակարգվում են որպես «սառած հակամարտություններ»: Լեռնային Ղարաբաղը այդ «սառած հակամարտություններից» մեկն էր, որն այսօր ապասառեցվել է եւ նույնիսկ դարձել տարածաշրջանի ամենաթեժ կետերից մեկը:
Ղարաբաղն այժմ հայտնվել է մի կատաղի պտտահողմում, որն առաջացել է կովկասյան տարածաշրջանում վերջերս ստեղծված ուժերի վերադասավորության հետեւանքում:
Քաղաքական մի նոր հարթակ, կամ առանցք է կազմավորվում միավորելով Ռուսաստանին, Իրանին, Թուրքիային եւ Ադրբեջանին: Հայաստանը դուրս է թողնվում, վիշտ չպատճառելով որեւէ մեկին, բայց ղարաբաղյան հակամարտությունը շարունակում է մնալ գլխավոր խոչընդոտներից մեկն այդ նոր հարթակի ամբողջական ու վերջնական կազմավորման գործընթացում:
Կրեմլի միջնորդությամբ 1994 թվին Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ ստորագրված հրադադարից ի վեր ղարաբաղյան հակամարտությունը մշտական տեղ է զբաղեցնում ԵԱՀԿ-ի օրակարգում: Որոշ ժամանակ Ղարաբաղը մասնակցում էր բանակցություններին, բայց Ադրբեջանի առարկությունների հետեւանքով դուրս մղվեց եւ հայկական կողմը քննարկման նյութ չդարձրեց այդ հանգամանքը չխաթարելու համար բանակցությունների գործընթացը: Բայց ներկայիս սերտ բանակցություններ են ընթանում Ռուսաստանի, Թուրքիայի, Իրանի եւ Ադրբեջանի միջեւ, եւ Հայաստանն ինքն է դուրս մղվում գործընթացից:
Կարդացեք նաև
Սանկտ Պետերբուրգում նախագահ Պուտինի հետ վերջերս կայացած հանդիպումից հետո նախագահ Ռեջեփ Թայիբ Էրդողանը թուրքական «Aksam» պարբերականին տված իր հարցազրույցում մասնավորապես նշեց, որ առաջընթաց կա ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման խնդրում: «Եթե հայկական ուժերի կողմից գրավյալ հինգ տարածքները ազատագրվեն, մենք կարող ենք խոսել տարածաշրջանի կարգավորման գործընթացի մասին: …Ամբողջ աշխարհն է տեղյակ, որ Հայաստանը զավթել է Ադրբեջանի տարածքները: …Եթե բոլոր կողմերը ընդունեն այս փաստը, ապա կարելի կլինի վերջ դնել դրան (այդ օկուպացմանը)», ասաց նա:
Թուրքիայի արտգործնախարար Մեվլուտ Չավուշօղլուն էլ իր հերթին նշեց, որ Ղարաբաղյան հակամարտության հարցը կքննարկեն Ադրբեջանը, Թուրքիան եւ Ռուսաստանը: Նա դիտավորյալ չնշեց Հայաստանը եւ Ղարաբաղը, որպեսզի անուղղակիորեն հասկացնի, որ ինչ որոշում էլ կայացնեն այդ պետությունները, ընդունելի պետք է լինի վերջիններիս (Հայաստանի եւ Ղարաբաղի) համար:
ԵՐՎԱՆԴ ԱԶԱՏՅԱՆ, Դետրոյթ, ԱՄՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Ազգ» շաբաթաթերթի այսօրվա համարում
