Առցանց «Առավոտի» «Դեմ առ դեմ» հաղորդման շրջանակում բանավիճում են «Մոդուս վիվենդի» կենտրոնի ղեկավար Արա Պապյանը եւ իրավապաշտպան Արթուր Սաքունցը:
13-րդ օր, ուրբաթ: Այս պահին էլ ոստիկանության պարեկապահակային ծառայության գունդը շարունակում է մնալ «Սասնա ծռեր» խմբի զինված անդամների վերահսկողության տակ:
«Թե ինչու չի հավաքվում Ազգային ժողովը», «Հուլիսի 27-ին Խորենացի փողոցից առանց իրավական հիմնավորումների հարյուրավոր քաղաքացիներ նաեւ բռնի ուժով տեղափոխվեցին ոստիկանական բաժանմունք» թեմաների շուրջ ներկայացնում ենք մեր հյուրերի տեսակետները:
Լուսինե Բուդաղյան.- Պարոն Պապյան, երեկ ՀՀԿ գործադիր մարմնի նիստից հետո ԱԺ փոխնախագահ Հերմինե Նաղդալյանը հարցին, թե ինչո՞ւ ԱԺ-ն արտահերթ նիստ չի հրավիրում, ասաց` «Խնդիրը ոչ թե արտահերթ նիստ գումարելու մեջ է, այլ օպերատիվ խնդիրը իրավիճակի հանգուցալուծումն է»:
Կարդացեք նաև
Արդյոք այս լարված իրավիճակում ազգի ընտրյալները չպե՞տք է լինեն ժողովրդի կողքին` իրենց որոշումներով ու առաջարկվող լուծումներով:
– Արա Պապյան.– Իհարկե, խորհրդարանն այն կարեւորագույն մարմիններից մեկն է, եթե ըստ էության մոտենանք հարցին, այսինքն` ժողովրդի ընտրյալները պետք է լինեին, հետեւաբար դրան պիտի անպայման անդրադառնար: Հարցը քաղաքական է, հարցը օպերատիվ-քրեական չէ, ինչպես որ փորձ է արվում ներկայացնել, հետեւաբար անպայմանորեն պիտի հավաքվեր, անպայմանորեն մինչեւ անգամ հավաքվելը՝ բոլոր խմբակցությունները, կուսակցությունները եւ հասարակական-քաղաքական գործիչները պետք է հստակ դիրքորոշում հայտնեին այս հարցի վերաբերյալ եւ հանդես գային առաջարկներով: Որովհետեւ այդ մարդիկ այնտեղ ընտրված են, աշխատավարձ են ստանում ժողովրդի վճարած հարկերով` նման վիճակներ կանխելու համար, իսկ իրենց դա չի հաջողվել կանխել, այսինքն` սա հասարակական-քաղաքական ճգնաժամ է՝ տարբեր բաների հետեւանքով, իսկ եթե առաջացել է, պիտի փորձեին հարցը լուծել. այսպես օտարվելով, ասելով, թե սա է մեր խնդիրը, կարծում եմ՝ սխալ է:
Լ. Բ.– Պարոն Սաքունց, անազատության մեջ են գտնվում մի շարք քաղաքացիներ, անազատության մեջ էր նաեւ ժուռնալիստների «Ասպարեզ» միության նախագահ Լեւոն Բարսեղյանը, ում գրպանում հայտնաբերված ծալովի դանակը պատրվակ էր հանդիսացել, որպեսզի նրա նկատմամբ քրեական հետապնդում սկսեին եւ ձերբակալեին: Ի՞նչ կասեք այս առնչությամբ:
Արթուր Սաքունց.– Կոնկրետ առանձին դեպքերով ընկղմվում ենք օպերատիվ նշանակության հարցերի տրամաբանության մեջ, որի շրջանակներում որեւէ լուծումներ կամ որեւէ գնահատականներ տալը կլինի ֆրագմենտալ: Ակնհայտ է, որ տեղի է ունեցել ապօրինություն եւ տվյալ դեպքում եւ մնացած քաղաքացիներին բերման են ենթարկել, ի դեպ՝ ոչ միայն հուլիսի 27-ին, այլեւ դրան նախորդած օրերին՝ հուլիսի 17-ի առավոտից սկսած, իսկ եթե ընդհանրապես դիտարկենք ոստիկանության գործելակերպը, ապա ոչինչ չի փոխվել, որովհետեւ մշտապես արձագանքել են օպերատիվ գործելու, օպերատիվ ընթացք տալու, զուտ ապահովելու համար կայուն վերահսկելի իրավիճակ` ցանկացած մեթոդով, եւ հիմա հերթական անգամ բռնություններով, ապօրինություններով, զանգվածային խախտումներով, ընդ որում՝ արդեն հրապարակային, փորձում են իրավիճակը վերահսկելի դարձնել:
Շարունակելով նախորդ հարցի տրամաբանությունը՝ ասեմ, որ իրավական բնույթի հարցերը, առանց քաղաքական համապատասխան իրավիճակի, տեսնում ենք, որ արդյունավետ չէ: Այսինքն` այստեղ պետք են քաղաքական իրապես լուրջ լուծումներ տրվեն: Հայաստանում, ըստ էության, խախտվել է ստատուս քվոն: Ինչպես Ղարաբաղի հակամարտության ժամանակ մինչապրիլյան պատերազմական իրավիճակի ստատուս քվոն խախտվեց ապրիլյան պատերազմական գործողությունների հետեւանքով, այնպես էլ Հայաստանում ներքին քաղաքական իրավիճակում խախտվեց ստատուս քվոն` հանձինս «Սասնա ծռեր» զինված խմբի գործողության: Նախ, առաջին հերթին՝ ինչի՞ հետեւանքով. որովհետեւ բացարձակապես ամբողջ միտումը իշխանության եւ քաղաքական դաշտի եղել է իրավիճակն այդպես պահելը:
Փոխվել են ժամանակները, փոխվել են մոտեցումները, բայց իրենք բացարձակապես փոփոխություն կատարելու իրենց դիրքորոշումները` արտաքին, ներքին քաղաքականության, ռազմավարական կամ համակարգային խնդիրները լուծելու տեսակետից ո՛չ հակված են եղել, ո՛չ մտածել են այդ ուղղությամբ, եւ նույնիսկ այնպիսի կարեւոր հարցեր, ինչպիսիք են Սահմանադրության փոփոխությունները, վերստին նայում են օպերատիվ լուծման տեսակետից, այլ ոչ թե համակարգային լուծման: Օպերատիվ նպատակը ո՞րն է, իշխանության շարունակականության ապահովումը մի ուժի կողմից: Եվ այս խախտման պարագայում փորձել իրավիճակը կայունացնել օպերատիվ տրամաբանության շրջանակներում, դա նշանակում է բացարձակապես կանգնած մնալ, ավելին՝ սրել իրավիճակը, որովհետեւ փոխվել են իրադրությունները, բայց դու նույն գործիքները, նույն մոտեցումներն ես փորձում իրականացնել եւ բացարձակապես անհաղորդ լինել փոփոխությունների պահանջի նկատմամբ: Եթե Սերժ Սարգսյանն այդ 800 հեկտար հողատարածքը համարում էր ոչ ռազմավարական նշանակության, այսինքն` պատրաստ է այնտեղ զիջումներ կատարելու, ապա ուզում եմ հասկանալ երկրի ներսում բացարձակապես զիջումներ չկատարելու իր տեսակետը: Այդ կամքի կամ մտածողության բացակայությունն ընդհանրապես անհասկանալի է:
Այսինքն` մենք այստեղ պետք է գնանք զիջումների կամ չզիջումների ճանապարհով, այլ կուտակված խնդիրները ե՛ւ արտաքին, ե՛ւ ներքին եկել հանգուցալուծվել են մի տեղ, որտեղ հստակ պետք է համակարգային լուծումներ տրվեն: Եվ դա առանց քաղաքական լուրջ մոտեցումների եւ քաղաքական մասնակցության եւ հանրային պահանջները հաշվի առնելու, որովհետեւ «Սասնա ծռեր» զինված խմբի կողմից ոչ քաղաքական գործիքներով, բայց այն նպատակները որ դրել են փոփոխություն կատարելու, լեգիտիմ են նաեւ հանրության համար: Այսինքն` կան օրակարգում դրված հարցեր, որոնք նենգափոխել եւ տեղափոխել օպերատիվ մակարդակի վրա՝ անհամարժեք է: Սրա մեջ է այդ ամբողջ խնդիրը` ինչպե՞ս այդ համարժեք մոտեցումները ձեւավորել, դրանց ուղղությամբ քայլեր կատարել:
Լ. Բ.- ՀՀԿ-ն իր այդքան օրերի լռությունը բացատրեց նաեւ բանակցային գործընթացին չվնասելով, բայց կա՞ն արդյոք բանակցություններ, եւ ո՞ւմ միջեւ են դրանք ընթանում:
– Ա. Պ.- Նախ ասեմ՝ բանակցություններին չվնասելու պատճառաբանությունը հիմնավորված չէ, որովհետեւ քաղաքական կառավարող կուսակցության պարտավորությունն է հանդես գալու, տեսակետ արտահայտելու: Հետո տպավորությունն այն է, որ իրենք ասում են` ավելի լավ է մենք չխոսենք, եթե խոսենք, կվնասենք, դա, մի տեսակ, ինքնախոստովանություն է, որը շատ սխալ դիրքերից է գնում: Իսկ բանակցություններ, կարելի է ասել, այսօր գրեթե չկան, գոնե այն ձեւաչափով, ինչ գոյություն ուներ, բայց ես տեղյակ եմ, որ Ազգային անվտանգության եւ զինյալ խմբի միջեւ պարբերաբար գոնե հեռախոսային խոսակցություններ լինում են: Այսինքն՝ այսպես ասած, հոգեբանական ճնշում բանեցվում է դրա շուրջը, բայց սա ավելի շատ քաղաքական որոշմամբ պետք է լուծվի: Որովհետեւ եթե սա չլուծվեց, զուտ ճնշման միջոցներով հնարավոր չէ խնդիրը լուծել: Կարելի է մի գուցե ձերբակալել, կարելի է մարդկանց սպանել եւ այլն, բայց սա ոչ թե խնդիրը կլուծի, այլ կսեղմի ավելի խորքը, եւ անպայմանորեն մի կարճ ժամանակ հետո մենք կունենանք սրա նման կամ թերեւս ավելի ողբերգական իրադարձություն:
ԼՈՒՍԻՆԵ ԲՈՒԴԱՂՅԱՆ
Քննարկումն ամբողջությամբ
