«Գաղութատերերի կողմից դաստիարակված էլիտան իր ժողովրդի առաջին թշնամին է»: Այդ միտքն էր արտահայտել Մահաթմա Գանդին՝ որոշակի ջրբաժան դնելով անկախության համար պայքարող իր երկրի քաղաքացիների միջեւ: Հնչում է շատ գեղեցիկ, բայց Լոնդոնում իրավաբանի կրթություն ստացածի համար բավականին վիճահարույց է: Այսինքն՝ ինքը՝ Գանդին, չէր կարող անմասն մնալ գաղութատերերի մշակութային եւ քաղաքակրթական ազդեցությունից: Դրանք մետրոպոլիայի քաղաքական ազդեցության անբաժանելի մասն են: Ուրիշ հարց, որ գիտակից մարդիկ, երբ այդպիսի հնարավորություն է ընձեռվում, փորձում են այդ՝ քաղաքական ազդեցությունից ձերբազատվել:
1965 թվականից հետո խորհրդային Հայաստանի կուսակցական եւ մտավորական վերնախավը` դաստիարակված լինելով, այո, գաղութատերերի կողմից, սկսեց, այնուամենայնիվ, բարձրաձայնել մեր ազգային խնդիրները: Իհարկե, դա արվում էր Մոսկվայի թույլտվությամբ եւ Կենտրոնի կողմից գծած սահմաններում: (Այն անհատները, որոնք, ի պատիվ իրենց, դուրս էին գալիս այդ սահմաններից, դաժան կերպով հետապնդվում էին խորհրդային իշխանությունների կողմից): Բայց բարի խոսքերի են արժանի նաեւ նրանք, ովքեր, չհակադրվելով խորհրդային խաղի կանոններին, ժողովրդին, այնուամենայնիվ, դրական լիցքեր էին հաղորդում՝ զուտ ազգային մտածողության առումով: Չթվարկեմ այդ արվեստագետներին, գիտնականներին, կուսակցական աշխատողներին (ներառյալ, իհարկե, հանրապետության առաջին դեմքերին)՝ անունները բոլորին են հայտնի, եւ պատմաբանները, կարծում եմ, արժանին կմատուցեն նրանց:
Այդ վերնախավով մենք հասանք 1988 թվական, եւ պարզվեց, որ գաղութատերերի կողմից ամբողջությամբ դաստիարակված էլիտան իր պատմական դերն արդեն կատարել է: Խիստ բառեր հնչեցին նրանց հասցեին, երբեմն անարդար, բայց պարզ դարձավ, որ այդ մարդիկ, իրենց բոլոր արժանիքներով, արդեն «հնացել են»: Եկավ նոր սերունդը, որը նույնպես մասամբ դաստիարակվել է նույն գաղութատերերի կողմից, բայց մյուս կողմից՝ հասկանալով, որ պիտի ապրի բոլորովին այլ պետության մեջ, այս կամ այն ինտենսիվությամբ ու հաջողությամբ փորձում էր «ինքնադաստիարակվել»: Այդպիսին է իմ սերունդը, որի կյանքը «կիսվել է» գաղութային եւ ոչ գաղութային ժամանակաշրջանով:
Մեր մասին էլ, հավանաբար, կասեն լավ կամ վատ բաներ, բայց կարեւորը դա չէ: Կարեւորն այն է, որ մենք էլ ենք կամաց-կամաց «հնանում»: Այսօրվա 20-25 տարեկանները չունեն այդ «երկվությունը», չունեն անձնական նոստալգիկ հիշողություններ, ծնվել եւ մեծացել են հայկական, լավ թե վատ, պետությունում: 15 տարուց, երբ մենք թոշակի գնանք, իսկ նրանք լինեն որոշումներ ընդունողների շարքերում, այդ՝ եկող սերունդը պետական կյանքում կառաջնորդվի բոլորովին այլ՝ նոր սկզբունքներով:
Կարդացեք նաև
Մնում է, որ այդ մեր ակտիվ 15 տարիների ընթացքում մենք մեր երիտասարդներին շատ չհիասթափեցնենք:
ԱՐԱՄ ԱԲՐԱՀԱՄՅԱՆ
Մնում է, որ այդ մեր ակտիվ 15 տարիների ընթացքում մենք մեր երիտասարդներին գոնե հանձնելու բան ունենանք…
ներքեւի երգերից մէկուն մէջ կ’ըսէ՝
«կիսատ գործս որդուս թողի,
բացատրելու ժամ չմնաց»
«Հնացած» Նազարբաեւի, Լուկաշենկոի, Բերդիմուհամեդովի, Ալիեւի եւ Սերժ Սարգսյանի կառավարած երկրների միջեւ տարբերությունը տեսնու՞մ եք:
Փոքրիկ Իսրայելի, նրա “սփյուռքի” տարբերությունը Հայաստանի ու հայկական սփյուռքի միջեւ տեսնու՞մ եք:
«Խնձորը ծառից հեռու չի ընկնում»: Նոր սերունդը հնի ժամանակակից շարունակությունն է: Զինվորից զինվոր է ծնվում, հայրենասերից՝ հայրենասեր, մուրացկանից՝ մուրացկան, չարչից՝ չարչի, դասալիքից՝ դասալիք, չախկալից՝ չախկալ, մեկ-մեկ էլ սոխակից՝ կկու:
Շաբաթավերջին, մենք, արդէն «գրեթէ-ծերունի»ներս,
խոկանք ուրեմն այս մասին,
հետեւեալ երգերի ընկերակցութեամբ…
(յուսալով որ նոր բոթեր չենք ստանար ռազմաճակատից)
https://www.youtube.com/watch?v=1yRnD3_AAfw
https://www.youtube.com/watch?v=HUmS4cIfMzw
https://www.youtube.com/watch?v=2bvoquyDw2k
https://www.youtube.com/watch?v=HN4niw5AOfk
Հետաքրքիր է, Հայսատանի մէջ յաճախ «հայրիկ» ըսելով կը խօսին հետս:
Իսկ Արցախ, «ծածա» եմ անշուշտ, կամ աւելի ճիշդ, կրճատված՝ «ծած’…» :
(Երկվութիւնին դեռ փառք տուր, սիրելի Խմբագիր: Հապա եթէ լինէր երեքվութիւն, նոյնիսկ չորսվութիւն – երբ որ աքսորի մէջ անգամ հարկաւոր եղած է օտար ծննդավայրից տեղափոխվիլ մի այլ օտար երկիր – ու տարբեր աշխարհ – … Հայու ճակատագիր… )
Մէյ մը որ թշնամի փնտռել սկսինք, ամէն տեղ հատ մը պիտի գտնենք։ Իսկ միջազգային խաղերու վերլուծութեան վերջը շատ չի երեւիր։ Աւելի լաւ է մեր ժամանակը վատնենք մեր կատարողութիւնները զարգացնելով։