Ասում են, որ երկարատև պատերազմներից հետո հասարակություններում սկսում են գերակշռել արու զավակների ծնունդները: Այս թեզն, իհարկե, գիտական ապացույցներ կամ հիմնավորում չունի, սակայն գուցե բնությունն ինչ-որ ուժով կամ ինչ-որ աննշմարելի կանոններով կարգավորում է ժողովուրդների կյանքը: Միգուցե դա այդպես էլ չէ, այլ ընդամենը ժողովրդական բանահյուսության ժանրից, որ գալիս է ոգի տալու ծանր պատերազմներից դուրս եկած հանրույթներին: Դժվար է ասել:
Հայաստանը այսօր պատերազմից դուրս եկած պետություն է, և արդեն արցախյան առաջին պատերազմից չէ, այլ քառօրյա պատերազմից դուրս եկած երկիր: Թեև դե յուրե այն չի հասել Հայաստանի սահման, սակայն Արցախը Հայաստան է, և պատերազմը եղել է Հայաստանի դեմ: Ընդ որում՝ նույնիսկ դժվար է ասել՝ դուրս եկել ենք պատերազմից, թե ընդամենը դադարեցվել է այն ժամանակավորապես: Բայց առավել ևս այդ պարագայում, Հայաստանը պետք է ապրի համապատասխան ռեժիմով:
Ի՞նչ է դա ենթադրում: Այսօր միայն ծույլերը չեն խոսում պատերազմից դաս քաղելու և վերափոխվելու հրամայականի մասին: Բայց եթե մենք փորձենք հետևել քառօրյա պատերազմին հաջորդած օրերի անցուդարձին, ապա կարող ենք արձանագրել, որ Հայաստանն ավելի շատ սկսել է ապրել հենց բանահյուսությամբ, քան բանականությամբ: Որովհետև բանականության դեպքում արդեն մենք պետք է քառօրյա պատերազմից մի քանի օր անց դեռ ոչ թե խոսեինք փոփոխությունների անհրաժեշտության մասին, այլ առնվազն սկսած լինեինք փոփոխությունների կոնկրետ գաղափարական և ծրագրային մրցակցությունը հասարակական-քաղաքական կյանքում, իհարկե՝ պետական անվտանգության և զարգացման թիվ մեկ պատասխանատու իշխանության նախաձեռնությամբ:
Մուսա ՄԻՔԱՅԵԼՅԱՆ
Կարդացեք նաև
Հրապարակումն ամբողջությամբ՝ «Ժամանակ» թերթի այսօրվա համարում:
