Հայկական ճարտարապետություն ուսումնասիրող հիմնադրամը հրատարակության է պատրաստում «Վրաստանի հայերեն արձանագրությունները» գիրքը: Այս մասին Aravot.am-ին հայտնեց հիմնադրամի նախագահ, հուշարձանագետ, պատմաբան Սամվել Կարապետյանը: «Արձանագրությունը կամ վիմագիրը բնության մեջ մեկ օրինակով է: Եթե ձեռագրերն ունեն արտագրված կրկնօրինակներ, ապա վիմագիրը մեկն է: Եթե մեկ վիմագիր ոչնչանում է, պատմությունից ջնջվում է այդ մեկ էջը: Հետեւաբար, վիմագրերը պետք է «հավաքել», որովհետեւ ենթարկվում են ժամանակի եւ բնության ներգործությանը, նաեւ միտումնավոր ոչնչացվում են»,-խոսելով վիմագրերի կարեւորության մասին` ասաց Կարապետյանը:
Նա նկատեց, որ Վրաստանի պարագայում վերջին երկու տասնամյակում հայերեն արձանագրություններն առավելապես միտումնավոր են ոչնչացրել` ձգտելով Վրաստանում ջնջել հայկական հետքը. «Օրինակ` Թբիլիսիի հարակից գյուղերից մեկում գտնվող Սուրբ Գեւորգ վանքը, որը Ներսիսյան դպրոցի համար կարեւոր նշանակություն ուներ: Վանքը շատ ուխտավորներ ուներ, եւ հասույթը փոխանցվում էր Ներսիսյան դպրոցին: Հայկական նշանավոր այդ վանքում հիմա վրաց հոգեւորականությունն է հաստատվել: Քանդել են եկեղեցու բեմը, ոչնչացրել հայկական խորհրդանշաններն ու արձանագրությունները: Որտեղ հայերեն տառ են տեսել` քերել են»:
Կարդացեք նաև
Հուշարձանագետի խոսքով` վրացիները շատ լավ գիտեն` ինչ սրբավայր են յուրացրել, անգամ հայկական համարանիշերով ավտոմեքենա տեսնելիս խառնվում են իրար. «Ինչպես ասում են` «գող` սիրտը` դող»: Իրենք գիտեն` ինչ են արել»:
Մեր զրուցակիցը նշեց, որ Վրաստանում ոչնչացրել են նաեւ հայկական գերեզմանոցների եւ հին տների արձանագրությունները. «Թբիլիսիի Սուրբ Խաչ հայկական եկեղեցին էլ է յուրացվել: Խորհրդային տարիներին դեղատան պահեստ էր: Քանի անգամ գնացել եմ` փակ է եղել: Իսկ 2012 որ գնացինք` ինչ պատմություն եղավ… մոմավաճառը միանգամից հարձակվեց, թե` «մի նկարեք, չի կարելի»: Քանդել են բեմը, վրացական արձանագրություններով որմնանկարներ արել»:
Լուիզա ՍՈՒՔԻԱՍՅԱՆ