Առցանց «Առավոտի» «Դեմ առ դեմ» հաղորդման շրջանակներում բանավիճում են ՀՀԿ խմբակցության պատգամավոր Լեւոն Մարտիրոսյանը եւ ԲՀԿ խմբակցության պատգամավոր Վահե Էնֆիաջյանը:
Նելլի Գրիգորյան– Պարոն Մարտիրոսյան, ընդդիմադիր քաղաքական ուժերի ներկայացուցիչները դժգոհում են, թե Ընտրական օրենսգրքի նախագիծը Վենետիկի հանձնաժողով ուղարկելուց առաջ նախ հայաստանյան քաղաքական-հասարակական դաշտում պիտի քննարկվեր: Իշխանությունը, որ նոր Սահմանադրությամբ նոր մոտեցումների մասին էր խոսում, շարունակեց թաքուն գործելաոճը: Ինչո՞ւ:
Լեւոն Մարտիրոսյան- Ընտրական օրենսգրքի քննարկումներն արդեն սկսվել են մեր հասարակական-քաղաքական դաշտում: Հիմա է դրա ժամանակը: Վենետիկի հանձնաժողով ուղարկելը ԵԽ-ի շրջանակներում մեր պարտավորությունների մեջ է: Ինչո՞վ է պայմանավորված Վենետիկի հանձնաժողովին ավելի շուտ ուղարկելը, քան ներկայացվել է մեր հասարակական-քաղաքական ուժերին` ժամանակի սղության: Որովհետեւ մեկ տարի հետո ունենալու ենք խորհրդարանական ընտրություններ եւ պետք է հնարավորինս սեղմ ժամկետներում հասցնեինք բոլոր ընթացակարգերն անցնել: Կարծեմ, նախագծի հեղինակներն այս մասին խոսել են: Եվ նույնիսկ Վենետիկի հանձնաժողովին ուղարկելուց հետո նախագիծը բազմաթիվ փոփոխությունների է ենթարկվել հենց հեղինակների կողմից, կառավարության կողմից հաստատվելուց հետո էլ այդ փաստաթուղթը փոփոխությունների է ենթարկվում, էլ չեմ ասում, որ Ազգային ժողովում քննարկումների ժամանակ, երբ մեր գործընկերներն իրենց առաջարկությունները ներկայացնեն, բազմաթիվ փոփոխությունների կենթարկվի: Այնպես որ, գործընթացը դեռ ամենասկզբնական փուլում է:
Ն. Գ.- Տրամաբանական չէ՞ր լինի նախագծի վերջնական տարբերակը Վենետիկի հանձնաժողովին ուղարկել, մանավանդ որ՝ դեռ փոփոխություններ են սպասվում, ու շատ հնարավոր է, որ, ասենք, դրանցից որեւէ մեկը Վենետիկի փորձագետների չափանիշներին չհամապատասխանի:
Կարդացեք նաև
Լ. Մ.– Միգուցեեւ կարելի էր, բայց կրկնում եմ՝ ժամանակի խնդիր է, որեւէ տեսակի այլ տիպի խնդիր` քաղաքական եւ այլն, չկա: Վենետիկի հանձնաժողովն այնպիսի մարմին չէ, որ ամեն օր նիստ է գումարում: Եթե չեմ սխալվում, երկու ամիսը մեկ է նիստ գումարում. հաջորդ նիստը լինելու է ապրիլի կեսին, մյուսը` մայիսի կեսին: Այնպես որ, պետք էր հնարավորինս շուտ ուղարկել:
Նելլի Գրիգորյան– Պարոն Էնֆիաջյան, ԲՀԿ-ն սատարեց սահմանադրական բարեփոխումների գործընթացին, որովհետեւ հավատաց նոր Հայաստանի տեսլականին, որը խոստանում էր իշխանությունը: Այս նախագիծը, որը անկյունաքարային է նոր Հայաստանի կառուցման գործում, որքանո՞վ արդարացրեց ԲՀԿ-ի սպասելիքներն ու ակնկալիքները:
Վահե Էնֆիաջյան- Այո, մենք սահմանադրական փոփոխությունների մեջ տեսել ենք այն դրական կետերը, որոնք որ արտացոլում են ԲՀԿ-ի ծրագրային դրույթները, մենք հավատացել ենք մեր ծրագրային դրույթներին եւ գնացել ենք այդ ճանապարհով: Սահմանադրական փոփոխությունների ժամանակահատվածում անընդհատ խոսվում էր նոր ընտրական գործընթացների մասին, նախկինում եղած արատավոր երեւույթների, որոնք քննադատության են արժանացել միջազգայն, տեղական կառույցների կողմից, ինչը մեզ համար հաճախ պատվաբեր չի եղել: Նաեւ` վստահության շեմի հետ կապված հաճախ խնդիր ենք ունեցել թե քաղաքացիների, թե քաղաքական կառույցների մասով:
ԸՕ-ն իր մեջ ի՞նչ պիտի արտացոլի` մեծ վստահություն: Այս գործընթացն ի սկզբանե ինչ ձեւով կանցնի՝ մեր երկրի քաղաքացիները համապատասխան վերաբերմունք կունենան ընտրական գործընթացների նկատմամբ: Այսինքն՝ այն մութ, կասկածելի կամ ռիսկային կողմերը եթե, այնուամենայնիվ, մնան այս նախագծում, մենք պետք է ի սկզբանե արձանագրենք, որ ՀՀ քաղաքացին վերապահումներ է ունենալու ընտրական գործընթացների նկատմամբ:
Ն. Գ.– Խնդրում եմ, հստակեցրեք` որո՞նք են ձեզ համար այս նախագծի մութ, կասկածելի եւ ռիսկային կողմերը:
Վ. Է.– Մենք հայտարարել ենք, որ կարեւորում ենք այս գործընթացը եւ չենք կարող «ոտքի վրա» կարծիք հայտնել: Մենք ունենք մասնագետներ, որոնք աշխատում են այս փաստաթղթի վրա, մենք առաջիկա քաղաքական գործընթացներում մեր առաջարկներն անելու ենք: Բայց այս պահի դրությամբ էլ կան մի քանի վիճելի հարցեր` նույն մամուլի եւ հասարակական կազմակերպությունների, դիտորդների հետ կապված սահմանափակումները` ութ անձի վերաբերյալ եւ այլն:
Ն. Գ.- Պարոն Մարտիրոսյան, Ձեր ընդդիմախոսի հարցին հավելեմ` ինչո՞ւ է դիտորդների լիցենզավորման կարգ սահմանվում՝ ըստ էության, վերահսկողության տակ վերցնելով դիտորդական առաքելությունների անդամներին:
Լ. Մ.- Հեղինակները բազմիցս նշեցին, որ թյուրիմացություն է եղել, սխալ տեղեկատվություն է գնացել, դա հանվել է: Ինչ վերաբերում է սահմանափակմանը` հեղինակներն առիթ կունենան, իրենք էլ կխոսեն, ուղղակի ինչ-որ մի թիվ վերցվել է, որպեսզի դրա շուրջ քննարկումներ ծավալվեն: Որեւէ խնդիր չկա, այդ թիվը կարող է մեծանալ եւ այլն: Ուղղակի քննարկման համար մի նախագիծ է ներկայացվել, որպեսզի մարդիկ կարողանան իրենց մտքերն արտահայտել եւ այլն: Որեւէ մեկը չի ցանկանում, որ վստահության մթնոլորտը ցածր լինի, ԸՕ-ն էլ կոնսոլիդացիայի արդյունք չլինի:
Վ. Է.– Բայց թյուրըմբռնում չի եղել, այդ թիվը փաստաթղթում հրապարակվել է:
Լ. Մ- Հրապարակվել է, այնուհետեւ միանգամից հանվել է: Համենայնդեպս, հեղինակներն ասել են, որ թյուրիմացություն է: Ամեն դեպքում, սա դեռ նախագիծ է, որի շուրջ քննարկումներ են լինելու: Ես էլ ունեմ բազմաթիվ առաջարկներ` ներկայացնելու եմ: Վերջնական փաստաթղթի շուրջ արդեն կարելի է խոսել` որ առաջարկն ընդունվեց, որը` ոչ:
Նելլի ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ
Բանավեճն ամբողջությամբ
Հ. Գ.- «Առավոտի» ընթերցողներից մեկը հարցադրում էր ուղղել մեր հյուրերին` ո՞րն է գունավոր քվեաթերթիկների իմաստը: Ժամանակի սղության պատճառով հաղորդման ընթացքում հնարավոր չեղավ հարցադրումը հնչեցնել: Ավելի ուշ ԱԺ պետաիրավական հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Հովհաննես Սահակյանն ասաց, որ դրա նպատակը մեկ կուսակցության օգտին քվեարկած քվեաթերթիկը այլ կուսակցության անվան տակ դնելը բացառելն է:
«Առավոտի» ընթերցողը նաեւ այսպիսի դիտարկում էր արել. «Ինչ ասես, որ չենք փորձել՝ թափանցիկ քվեատուփ, քվեաթերթիկի ծրար… մեկ է՝ ընտրությունը կեղծում են: Գունավոր քվեաթերթիկի փոխարեն պետք է սովորական կամք ունենալ եւ չկեղծել»:
«Առավոտ» օրաթերթ
12.03.2016