Երիտասարդ երաժիշտները հավաստիացնում են,
որ խնամքով են մոտենում ազգային ժառանգությանը
Հայ երաժշտական ֆոլկլորը դարերով փոխանցվել է բանավոր, չի նոտագրվել մինչեւ 19-րդ դար: Բնականաբար, բերնեբերան փոխանցվելու ընթացքում երգը փոփոխություն է կրել, շատ երգեր կորել են եւ պահպանվել են միայն այն երգերը, որոնք առավել հարազատ ու սիրված են եղել: Արդյունքում ստեղծվել է ժողովրդական երաժշտական մշակույթ, որի ձեւավորմանն ու ընթացքին մասնակցել են բազմաթիվ սերունդներ, ինչը հասել է մինչեւ մեր օրերը ու դեռ կշարունակվի դարեդար: Ժողովրդական երաժշտական մշակույթը, մասնավորապես՝ երգարվեստը, 1938թ.-ից սկսած, երբ Արտեմի Այվազյանը հիմնեց Հայաստանի պետական էստրադային նվագախումբը, ունեցավ նոր մեկնաբանություն: Ժողովրդական երգը, որ մինչ այդ ներկայանում էր ժողգործիքների նվագակցությամբ, սկսեց հնչել էստրադային նվագախմբի ուղեկցությամբ: Տասնամյակներ անց նույն ժողերգերը ներկայացան արդեն ֆոլկ, ֆոլկ ռոք այնպիսի խմբերի մատուցմամբ, ինչպիսիք են «Բամբիռը», Svee toy-ը, «Քարահունջը» եւ այլն:
Մեր օրերում էլ ստեղծվում են ֆոլկ խմբեր, սակայն, արդարության դեմ չմեղանչելու համար, նշենք, որ հաճախ մեր ժողովրդական երգերը, լինեն դրանք՝ հայրենասիրական, ազգագրական, ռազմական եւ այլն, աղավաղվում են: Բացի դրանից, նորաստեղծ ֆոլկ խմբերն իրենց անվանը հավատարիմ չեն մնում ու ներկայանում են նաեւ կոմպոզիտորական, հեղինակային երգերով:
Համեմատաբար նորաստեղծ ֆոլկ բենդ է «Հայասան», որի մասին մասնագետներից դրական արձագանքներ լսեցինք անցյալ տարի աշնանը «Նարեկացի» արվեստի կենտրոնում կայացած համերգից հետո:
«Առավոտի» հետ հանդիպման ժամանակ «Հայասա»-ի վոկալիստ Գայանե Ավդալյանը եւ ֆլեյտահար Մանանա Խանարյանը հայտնեցին, որ խումբը ձեւավորվել է 2014թ., Երեւանի քաղաքապետարանի Յուրի Բախշյանի անվան մանկական պետական ֆիլհարմոնիկ նվագախմբի (գեղարվեստական ղեկավար՝ Ստեփան Գեւորգյան) 10 երաժիշտներից: Ամիսներ անց, ինչ-ինչ պատճառներով, հիմնականը անդամների մի քանի կոլեկտիվում զբաղվածությունն էր, «Հայասան» կազմալուծվել է: Սակայն շուրջ մեկ տարի է՝ ֆոլկ բենդը ներկայանում է նոր կազմով՝ 4 երաժիշտներով՝ վոկալիստին եւ ֆլեյտահարին «գումարած» դաշնակահար Արմեն Ասատրյան եւ կիթառահար Երվանդ Սարիբեկյան: Կիթառահարն ու վոկալիստը ֆոլկ բենդի հին կազմից են:
«Մենք մշակումներ չենք անում, ինքներս երաժիշտներ ենք եւ աշխատում ենք «Հայասա»-ի կողմից հնչող մեր էթնիկ երաժշտությունը, երգերը ներկայացնենք նոր գործիքավորմամբ՝ հավատարիմ մնալով օրիգինալին»,- հավաստիացրեց Մանանա Խանարյանը: Երգչուհի Գայանե Ավդալյանն էլ նշեց, որ հաճախ ունենում են հրավիրյալ երաժիշտներ, օրինակ՝ համագործակցում են «Լավ էլի» բենդի կիթառահար Մհեր Մանուկյանի եւ երգիչ Վահե Ալեքսանյանի հետ:
Մեր զրուցակիցները Երեւանում ու մարզերում ունեցած համերգներից հետո պատրաստվում են մարտի 10-ին ելույթ ունենալ «Փոքր Մհեր» ռազմական կրթահամալիրում եւ մայիսի 9-ին առաջին անգամ մեկնել Վլադիվոստոկ հյուրախաղերի, որի հրավերը ստացել են հայ համայնքի կողմից, վերջինս էլ «Հայասա»-ին ծանոթացել է համացանցի միջոցով:
Զրույցի ընթացքում պարզ դարձավ, որ ֆոլկ բենդը չունի հովանավոր, բայց երաժիշտների փոխանցմամբ՝ կան բարի մարդիկ, որոնք գոնե ժամանակ առ ժամանակ հոգում են իրենց փորձատեղիի հարցը:
ՍԱՄՎԵԼ ԴԱՆԻԵԼՅԱՆ
Գլխավոր լուսանկարում` Գայանե Ավդալյան
«Առավոտ» օրաթերթ
09.03.2016