Ինչպես ավելի վաղ հայտնել էինք, հայ եւ թուրք երաժիշտները դեկտեմբերի 14-ին Երեւանում հանդես եկան համատեղ համերգով, որը դեկտեմբերի 22-ին տեղի կունենա նաեւ Ստամբուլում: «Ներդաշնակության մեղեդի» խորագրով համերգին մասնակցելու են «Բյութիֆայդ Փրոջեքթ» ռոք-խումբը, ժողովրդական նվագարանների թուրք կատարողներ եւ ստամբուլահայ երգչուհի Սիբիլը: Թուրք երաժիշտներն են՝ ճանաչված քանոնահար Գյոքսել Բաքտագիրը, Yekpare խմբի հիմնադիր, նեյ ժողովրդական նվագարանով հանդես եկող Բուրաք Մալչոքը, հարվածային գործիքների 18-ամյա կատարող Մերթ Էլմասը եւ Թուրքիայի Մշակույթի եւ զբոսաշրջության նախարարության Ստամբուլի պետական երաժշտական նվագախմբի անդամ, հայտնի ուդահար Օսման Յուրդալ Թոքջանը:
«Երբ Անդրեն ասաց, որ նման համերգ է ցանկանում կազմակերպել, բոլորս ուրախացանք, քանի որ «Բյութիֆայդ Փրոջեքթ» խմբի երաժիշտներն ավելի պոպուլյար ոճում են հանգես գալիս, իսկ մենք՝ ֆոլք: Այս երկու տարբեր ոճերի խառնուրդը երաժշտական մեծ էներգիա է հաղորդում: Տարբեր մշակույթների համադրությունը ներդաշնակություն է ստեղծում»,- Aravot.am-ի հետ զրույցում ասաց Օսման Յուրդալ Թոքջանը:
Ըստ աղբյուրագիտության՝ ուդը հայկական ծագման գործիք է, որոշ հեղինակներ էլ այն արեւելյան գործիք են համարում: Թոքջանից հետաքրքրվեցինք, թե ինչ տվյալներ է ուսումնասիրել այդ գործիքի մասին. «Իրականում պատմագիտական աղբյուրներում հստակեցված չէ, թե ուդը կոնկրետ որ ժողովրդին է պատկանում: Կարեւորն այն է, որ այս տարածաշրջանում է այն տարածված: Եթե արաբներին էլ հարցնես՝ կասեն, որ իրենց գործիքն է: Նույն բանն ասում են նաեւ թուրքերը եւ հայերը»,-ասաց երաժիշտը:
Կարդացեք նաև
Նա շփվում է արտասահմանում բնակվող հայ ուդահարների հետ, կատարում նրանց ստեղծագործությունները: Հավաստիացնում է, որ իր երկրում հայկական մշակույթը ներկայացնելու համար երբեւէ քննադատության եւ ճնշումների չի ենթարկվել. «Մեր համերգների ժամանակ միշտ հայտարարում ենք, թե ինչ երաժշտություն ենք կատարում: Երբ խոսքը գնում է երաժշտության մասին, ամեն ինչ մի կողմ է դրվում»:
Յուրդալ Թոքջանը պատմեց նաեւ հայ ընտանիքի հետ բարեկամության մասին. «Երբ երիտասարդ էի, հայ հարեւաններ ունեինք, լավ հարեւանություն էինք անում: Երբ ես տանը ուդ էի նվագում, Արթին հորեղբայրը (հայ ընտանիքի հայրը) գալիս էր մեր տուն, որպեսզի լսեր իմ նվագը: Մենք շնորհավորում էինք նրանց տոները, նրանք՝ մեր: Եթե ընտանիքի անդամներից մեկը մահանում էր, նրանք մեր հետ մզկիթ էին գնում, իսկ մենք նրանց հետ՝ եկեղեցի: Հիշում եմ, որ մորական տատս Զատկի տոնին ձվեր էր ներկում եւ բաժանում հարեւաններին»:
Ուդահարը նաեւ տեղեկացրեց, որ Թուրքիայի Մշակույթի եւ զբոսաշրջության նախարարության երաժշտական խմբերից մեկը պատրաստել է Պոլսի հայ երաժիշտների հեղինակած երգերի ձայնասկավառակը:
Մեր զրուցակիցը խուսափեց պատասխանել հարցին, թե ինչ դիրքորոշում ունի Հայոց ցեղասպանության ճանաչման եւ դատապարտման խնդրի շուրջ: Միայն ասաց. «Քանի դեռ մեր սրտերում երաժշտությունից ծնված սերն ենք կրում, ապագայում էլ ավելի լավ ենք հասկանալու իրար: Ժողովրդին իրար կապելու գործում արվեստն է կարեւոր»:
Լուիզա ՍՈՒՔԻԱՍՅԱՆ
