Թուրքագետը կարծում է, որ ռուս-թուրքական
հարաբերությունները չեն ազդի Ադրբեջանի քաղաքականության վրա
«Թուրքիան միշտ էլ ասում է, որ ինքը Ադրբեջանի կողքն է կանգնած. պատերազմի ժամանակ էլ ինքը Ադրբեջանին ռեալ օգնություն ցուցաբերեց: Այժմ պարզապես հայտարարություններն են սուր դարձել, փորձում են դիվանագիտություն խաղալ: Սկզբունքային առումով ոչինչ չի փոխվել: Սա ցուցադրական նշանակություն ունի. Ռուսաստանին են ցույց տալիս, փորձում են Ռուսաստանին դաշնակից Հայաստանին վախեցնել»,- «Առավոտի» հետ զրույցում ասում է ԳԱԱ Արեւելագիտության ինստիտուտի տնօրեն Ռուբեն Սաֆրաստյանը: Նրա հետ խոսել ենք ռուս-թուրքական հարաբերությունների սրացումից, այդ համատեքստում նաեւ Ղարաբաղյան հակամարտության շահարկումից. մասնավորապես Թուրքիայի վարչապետ Ահմեթ Դավութօղլուն Ադրբեջանում հայտարարել էր, որ Հայաստանը պետք է վերադարձնի Ադրբեջանի տարածքները: «Մինչեւ ադրբեջանական հողերի վերջնական ազատագրումը Թուրքիան կլինի Ադրբեջանի կողքին»,- ասել էր նա:
«Չեմ կարծում, որ Ադրբեջանն այնքան կարճամիտ կլինի, որ կներքաշվի Թուրքիայի այս խաղի մեջ, կկատարի Թուրքիայից եկած հրամանները: Ադրբեջանի ղեկավարությունն ավելի լավ է պատկերացնում տարածաշրջանում իրավիճակը: Պետք է հասկանա, որ եթե ինքը ներքաշվի Թուրքիայի խաղի մեջ եւ ավելի ագրեսիվ դիրքորոշում ցուցաբերի Հայաստանի եւ Լեռնային Ղարաբաղի նկատմամբ, ապա նա դրա համար շատ ծանր գին կվճարի»,- մեզ հետ զրույցում ասում է պարոն Սաֆրաստյանը:
Նա ղարաբաղա-ադրբեջանական սահմանին ադրբեջանական զինուժի վերջին դիվերսիան չի կապում ռուս-թուրքական հարաբերությունների սրման հետ: «Սա Ադրբեջանի դիրքորոշման, ագրեսիվ նկրտումների արտահայտումն է: Կարող ենք ասել, որ վերջին շրջանում Ադրբեջանը իրեն ավելի զուսպ էր պահում: Ամեն դեպքում, Ադրբեջանի ընդհանուր ստրատեգիական մոտեցումը դա է. ակնհայտ է, որ ագրեսիվ նկրտումներով, հարձակումներով սահմանի վրա փորձում է ճնշումներ գործադրել համանախագահների վրա եւ այդպես, իր հաշվարկներով, փորձում է կորզել առավելություններ բանակցային գործընթացում,- ասում է պարոն Սաֆրաստյանը եւ նշում, որ իր համար ակնհայտ է, որ այդ քաղաքական դիրքորոշումը հիմնված է ագրեսիայի վրա, ապագա չունի:- Նա ամեն անգամ ստանում է շատ հստակ հակահարված հայկական ուժերի կողմից: Եթե նա ամեն անգամ ստանալով հակահարված՝ շարունակում է, դաս չի լինում իր համար, ավելի ուժեղ հարվածի դեպքում կստանա ավելի ուժեղ հակահարված»:
Կարդացեք նաև
Ռուբեն Սաֆրաստյանը համաձայն չէ այն գնահատականների հետ, ըստ որոնց՝ Թուրքիայի կողմից ռուսական ինքնաթիռի կործանումից հետո Ռուսաստանն ու Թուրքիան փոխադարձ մեղադրանքներ են հնչեցնում միմյանց հասցեին. «Թուրքիան շատ խայտառակ սադրանք կազմակերպեց, որին ի պատասխան՝ Ռուսաստանը որոշեց ավելի վճռական ներկայացնել Թուրքիայի ներգրավվածությունը «Իսլամական պետությանը» աջակցություն ցույց տալու մեջ: Այնպես չէ, որ մեկը մի բան ասաց, մյուսը պատասխանեց»:
Սիրիական ճգնաժամի մեջ խորանալը, Ռուսաստանի դեմ սադրանքներ կազմակերպելը Ռուբեն Սաֆրաստյանը շարունակում է Թուրքիայի կողմից իրականացվող արկածախնդրական քաղաքականություն համարել: «Դրանով իսկ ցանկանում է հասնել նրան, որ Ռուսաստանը ՆԱՏՕ-ի ճնշման տակ թուլացնի իր ազդեցությունն այս սիրիական ճգնաժամում, բայց հաշվարկը սխալ դուրս եկավ»,- ասում է թուրքագետը:
Այս ընթացքում, ըստ մեր զրուցակցի, Հայաստանի կողմից չեզոքություն պահելու մասին խոսք չի կարող լինել. «Որովհետեւ մենք ունենք պայմանագրեր, Ռուսաստանի հետ դաշնակից ենք, ՀԱՊԿ-ի անդամ ենք: Դա է իրականությունը: Բայց դա չի նշանակում, որ մենք պետք է հարձակվենք Թուրքիայի վրա: Այո, մենք Թուրքիայի հետ ունենք մեր պատմական խնդիրները, որոնք, ցավոք սրտի, չենք կարող լուծել մենակ մեր ուժերով: Դրա համար պետք է լինի համապատասխան աշխարհաքաղաքական իրադրություն: Այս պահին մեր դաշնակիցը Ռուսաստանն է, ես չեմ բացառում, որ իրադրությունը փոխվի, մենք այլ դաշնակիցներ ունենանք. քաղաքականության մեջ չի կարելի բացառել ոչ մի բան: Օրինակ՝ երբ որ Սեւրի պայմանագիրը ստորագրվում էր, մեր դաշնակիցը արեւմտյան մի քանի երկրներ էին, իսկ բոլշեւիկյան ղեկավարությունը դրան դեմ էր»:
Այն դիտարկումներին, ըստ որոնց՝ ռուս-թուրքական հարաբերությունների սրացումից միշտ տուժում են հայերը, պարոն Սաֆրաստյանը հիշատակում է պատմական անցյալը, երբ բոլշեւիկյան Ռուսաստանը եւ քեմալական Թուրքիան «դաշինք» կնքեցին իմպերիալիստական Արեւմուտքի դեմ. առաջին Հանրապետությունը կործանվեց:
ՀՌԻՓՍԻՄԵ ՀՈՎՀԱՆՆԻՍՅԱՆ
«Առավոտ» օրաթերթ
05.12..2015
