Կարո՞ղ է արդյոք Հայաստանը շահել թուրքական ապրանքների՝ դեպի Ռուսաստան արտահանման արգելքից։ Սա հասկանալու համար պետք է նայենք մեր վիճակագրական տվյալները։ Այս տարվա հոկտեմբերի 26-ի դրությամբ Հայաստանից արտահանվել է 1170 տոննա լոլիկ։ Ըստ ընդհանրացված ցուցանիշների, Հայաստանից արտահանվող պտուղ¬բանջարեղենի ավելի քան 80 տոկոսը արտահանվել է Ռուսաստան։ Համարենք, որ արտահանված ամբողջ լոլիկը գնացել է Ռուսաստան։
Ըստ պաշտոնական տվյալների, Հայաստանից արտահանվող լոլիկի մեկ կիլոգրամի մաքսային արժեքը կազմել է 1.3 դոլար։ Ստացվում է, որ այս տարվա առաջին 10 ամիսներին Հայաստանից Ռուսաստան արտահանվել է 1.5 միլիոն դոլարի լոլիկ։ Իսկ Թուրքիայից Ռուսաստան, այն էլ 9 ամսվա տվյալներով, արտահանվել է 281 միլիոն դոլարի լոլիկ։ Այսինքն, ռուսական շուկա ներկրված հայկական լոլիկը թուրքականից քիչ է 180 անգամ։
Եթե նույնիսկ հենց վաղվանից պաշտոնապես արգելվի թուրքական լոլիկի ներմուծումը Ռուսաստան, եւ մեզ մոտ արտադրված ամբողջ լոլիկը տարվի Ռուսաստան, ապա այդ դեպքում էլ մեր «կշիռը» ռուսական շուկայում գրեթե չի փոխվի այն պարզ պատճառով, որ մեզ մոտ չկան համապատասխան հզորություններ նույնիսկ պահի ընձեռած հնարավորություններից օգտվելու համար։ Եվ եթե անգամ հզորություններ ստեղծվում են, ապա շատ ու շատ դանդաղ տեմպերով։ Սա ուշագրավ է հատկապես նրանով, որ մեր արտադրանքը ռուսական շուկա է մտնում առանց մաքսազերծման, իսկ թուրքական ապրանքները ռուսական շուկա են հասնում ԵՏՄ-ական բարձր մաքսատուրքերով հարկվելուց հետո։ Եվ նույնիսկ այս դեպքում մենք պարտվում ենք մրցակցության մեջ։
Ստեղծված իրավիճակից արագ եւ շոշափելի օգուտներ ստանալու հեռանկարներ, ինչպես հասկանում ենք, չկան։ Փոխարենը կարող են շահել Վրաստանն ու Ադրբեջանը:
Կարդացեք նաև
Հայկ ԳԵՎՈՐԳՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ կարող եք կարդալ «Հայկական ժամանակ» թերթի այսօրվա համարում