Յուրաքանչյուր տարի այս օրերին Արցախի բոլոր շրջաններում և մայրաքաղաքում տեղի են ունենում օգոստոսյան խորհրդակցություններ կրթության ոլորտի աշխատողների մասնակցությամբ:
Օգոստոսի 25-ին հերթական խորհրդակցությունը տեղի ունեցավ Քաշաթաղի շրջկենտրոն Բերձորի Վահան Թեքեյանի անվ. թիվ 1 միջն, դպրոցի դահլիճում՝ շրջանի հանրակրթական դպրոցների տնօրենների, փոխտնօրենների, մեթոդմիավորումների նախագահների, մանկապարտեզների տնօրենների, աշխատակիցների մասնակցությամբ: Ներկա էին ԼՂՀ կրթության, գիտության և սպորտի(ԿԳՍ) նախարար Սլավա Սարգսյանը, փոխնախարար Միքայել Համբարձումյանը, կրթության պետական տեսչության պետ Սոս Արզումանյանը, Քաշաթաղի շրջվարչակազմի ղեկավար Սուրեն Խաչատրյանը, այլ պաշտոնատար անձինք:
Կարդացեք նաև
Շրջվարչակազմի աշխատակազմի ղեկավար Դավիթ Դավթյանը, բացելով խորհրդակցությունը, շնորհավորեց գալիք տոների առթիվ և խոսքը տվեց կրթության բաժնի վարիչ Վարդուշ Մովսիսյանին: Ողջունելով ներկաներին՝՝ Վ. Մովսիսյանը հանդես եկավ զեկույցով՝ նշելով, որ շրջվարչակազմի ղեկավարի որոշմամբ 2014-2015 ուստարվա սկզբին գործել 51 հանրակրթական դպրոց, որից 40-ը՝ միջնակարգ՝ 2 մասնաճյուղով և 11-ը հիմնական: Ձևավորվել է 342 դասարան-կոմպլեկտ՝ 1786 աշակերտի ընդգրկմամբ: 2015թ. հունվարի 1-ից շրջանի հանրակրթական դպրոցներին տրվել է իրավաբանական անձի՝ պետական ոչ առևտրային կազմակերպության (ՊՈԱԿ) կարգավիճակ: Միաժամանակ դպրոցների ֆինանսատնտեսական գործառույթների ապահովման նպատակով ստեղծվել է «Քաշաթաղի շրջանի հանրակրթական դպրոցների տնօրենություն» ՊՈԱԿ-ը:
«2014-2015 ուստարվա սկզբին շրջանի հանրակրթական դպրոցների աշխատակիցների քանակը եղել է 1097, որոնցից 657 ուսուցիչ, 440 տեխնիկական աշխատող:
2010 թվականից յուրաքանչյուր ուսումնական տարի հանրակրթական դպրոցներն ավարտում են 95-100 աշակերտ, իսկ առաջին դասարան են ընդունվում 190-200-ը։ 2014-2015 ուստարում եղել է 102 շրջանավարտ, իսկ նախնական տվյալների համաձայն դպրոց են հաճախելու 205 և ավելի առաջին դասարանցի։ Աշակերտների թվի աճը ուրախալի փաստ է, բայց դասարանների պակասը նոր խնդիրներ է առաջացնում: Որոշ դպրոցներ ունենում են նույնիսկ նոր մասնաշենքի կառուցման խնդիր: Միայն 3 հանրակրթական դպրոց ունեն համապատասխան մարզադահլիճ:
Ուստարվա ընթացքում Կովսական և Միջնավան քաղաքների միջնակարգ դպրոցներին կից գործել են նախադպրոցական մեկական խմբեր՝ համապատասխանաբար 17 և 10 սանի ընդգրկմամբ: Գործել է նախադպրոցական 3 հաստատություն՝ Բերձորի և Մոշաթաղի պետական և Քարեգահի բարեգործական մանկապարտեզները, իսկ 2014-ի հոկտեմբերի 27-ին ԼՂՀ կառավարության աջակցությամբ Կովսականում բացվել է 60 տեղանոց մանկապարտեզ: Նախորդ ուսումնական տարում պետական միջոցներով հիմնանորոգվել է Մովսեսաշենի հիմնական դպրոցի շենքը, Քարեգահի միջնակարգի տանիքը, իսկ ԱՄՆ-ում գործող «Հայրենասեր» կազմակերպության ջանքերով, Ավետիք և Ազնիվ Տատրյանների հովանավորությամբ, հիմնանորոգվեց Լեռնահովիտի միջնակարգ դպրոցի շենքը: Շարունակվում են Կումայրիի և Հայկազյանի միջնակարգ դպրոցների շինարարական աշխատանքները: Ուսումնական տարին նորոգված դպրոցում են սկսելու Արծվաշենի հիմնական դպրոցում: Անհասկանալի պատճառներով հինգերորդ տարին է արդեն՝ ձգձգվում է Միջնավանի միջն. դպրոցի հիմնանորոգման աշխատանքների ավարտը, որի հետևանքով որոշ ծնողներ դպրոցահասակ երեխաներին այլ դպրոցներ են տեղափոխում: Ներկայում ավարտվում է Վուրգավանի միջնակարգ դպրոցի շենքի հիմնանորոգման աշխատանքները մեր շրջանի և, հատկապես, կրթության բնագավառի լավ բարեկամ «Հայրենասեր» կազմակերպության աջակցությամբ։
Այնուհետև Վ. Մովսիսյանն անդրադարձավ նաև հաջողություններին, ձեռքբերումներին, թերություններին: Շրջանի հանրակրթական դպրոցների 12-րդ դասարանների 24 աշակերտ մասնակցել է միասնական քննություններին: Բացատրական աշխատանքներ են տարվել 9-րդ դասարանն ավարտած աշակերտների շրջանում արհեստագործական հաստատություններում իրենց ուսումը շարունակելու ուղղությամբ: 9-րդ և 12-րդ դասարաններն ավարտած 40-ից ավելի շրջանավարտ ընդունվել են միջին մասնագիտական և բարձրագույն ուսումնական հաստատություններ:
Ուստարվա ընթացքում կրթության բաժնի տեսուչների կողմից տեսչական այցեր են կատարվել շրջանի 20-ից ավելի դպրոցներ, ցուցաբերվել է մեթոդական օգնություն:
ԼՂՀ կրթության գիտության և սպորտի նախարարության աջակցությամբ և ՆՈՒՌ ծրագրի շրջանակներում 15 հանրակրթական դպրոց ապահովվել է ինտերնետ կապով և միացել «Dasaran.am» ցանցին: Տարեցտարի ավելանում է համացանցին միացող դպրոցների թիվը: Շրջանի հանրակրթական դպրոցները մանկավարժական կադրերով ապահովելու ուղղությամբ տարվել են աշխատանքներ, սակայն դեռևս մասնագետների կարիք կա, որի հիմնական պատճառը բնակարանային հիմնախնդիրն է: Ուրախալի է, որ շրջանի դպրոցներն ավարտած աշակերտները, ԲՈՒՀ-երում ստանալով համապատասխան կրթություն, վերադառնում և լրացնում են մանկավարժների պակասը: Ելույթի վերջում ներկաներին շնորհավորեց ուստարվա մեկնարկի և ԼՂՀ անկախության 24-րդ տարեդարձի առթիվ՝ մաղթելով մեր երկրին ամենակարևորը՝ խաղաղություն, բոլոր մանկավարժներին հաջողություններով լի բեղուն աշխատանքային տարի:
Իր ղեկավարած դպրոցի հաջողությունների և անելիքների մասին ելույթ ունեցավ Վարդուտի միջն. դպրոցի տնօրեն Ռաիսա Բաղիկյանը՝ նշելով, որ դպրոցում անցած ուստարում սովորել են 19 աշակերտ՝ 6 համակարգ-դասարանով: Կարևորելով գիտելիքի դերը նաև երկրի պաշտպանության բնագավառում՝ Ռ. Բաղիկյանը նշեց, որ իրենց կրթօջախում աշխատում են լավ կրթություն և դաստիարակություն տալ աշակերտներին: Այս առումով ներկայացրեց դպրոցական և արտադպրոցական հաջողությունները, որոնց հասել է դպրոցը, չնայած փոքրաքանակ աշակերտներին: Հպարտությամբ նշեց, որ իրենց դպրոցի աշակերտուհի Տիգրանուհի Խաչատրյանն Արցախից միակն է, ով ընդունվել է Դիլիջանի միջազգային դպրոց: Շրջանավարտներից մեկ հոգի ընդունվել է ԵՊՀ կիրառական մաթեմատիկայի ֆակուլտետ:
ԼՂՀ ԿԳՍ փոխնախարար Մ. Համբարձումյանը կարևորեց համացանցի դերը հանրակրթական դպրոցներում՝ այն համարելով անհրաժեշտ գործիք: Տեղեկացրեց, որ հանրապետությունում 70-ից ավելի դպրոցներ, այդ թվում նաև Քաշաթաղի շրջանից, դեռևս համացանց չունեն: Կարևորեց համագործակցությունը «Dasaran.am»-ի, «ԱՅԲ»-ի հետ: Նշեց, որ հանրապետությունում արդեն մեծ թվով դպրոցականներ են մասնակցում «ԱՅԲ»-ի կողմից կազմակերպած «Մեղու», «Կենգուրու» և «Ռուսական արջուկ» խաղ-մրցույթներին: Գովեստով խոսեց քաշաթաղցիների մասնակցության վերաբերյալ: Շնորհակալություն հայտնեց բոլոր դպրոցներին, որ բազում միջոցառումներ են կազմակերպել «Հիշում եմ և պահանջում» խորագրով: Խոսելով դպրոցականների առարկայական օլիմպիադաներին աշակերտների մասնակցության մասին՝ նշեց, որ աճ զգացվում է, սակայն ցավալի է, որ բնագիտական առարկաների գծով հաջողություններ չեն գրանցվել: Եվ պատահական չէ, որ այսօր հանրապետության դպրոցներում հիմնականում ֆիզիկայի, քիմիայի, կենսաբանության ուսուցիչների պակաս կա: Մ. Համբարձումյանը նշեց նաև, որ ուսումնական ծրագրերում փոփոխություններ քիչ կան. դասագրքերի հարցը նույնպես լուծված է:
ԼՂՀ ԿԳՍ կրթության պետական տեսչության պետ Սոս Արզումանյանն իր ելույթում նույնպես շնորհավորեց գալիք տոների առթիվ և անդրադարձավ շրջանի հանրակրթական դպրոցներում և մանկապարտեզներում անցկացրած համակողմանի ստուգումների արդյունքներին: Տեղեկացրեց, որ կրթությոն պետական տեսչության կողմից շրջանի գրեթե բոլոր դպրոցներ այցեր եղել են, անցկացվել են ստուգումներ: Նշեց, որ անցած ուստարում նման ստուգումներ են անցկացվել Բերձորի Վահան Զատիկյանի անվ. թիվ 2, Միջնավանի Գ. Ստարովոյտովայի անվ. Վանի միջնակարգ դպրոցներում և Բերձորի պետական մանկապարտեզում: Բոլոր կրթօջախներում էլ ստուգումների արդյունքները գնահատվել են բավարար: Անդրադարձավ դպրոցների ղեկավարաշխատողների կողմից կատարված դասալսումների արդյունքին՝ որոշ դպրոցներում դրանք համարելով ոչ բավարար: Հորդորեց լուրջ վերաբերվել այս հարցին:
Խորհրդակցությունն ամփոփեց ԼՂՀ ԿԳՍ նախարար Սլավա Ասրյանը: Տեղեկացնելով, որ երկար տարիներ աշխատելով կրթության նախարարությունում, վաղուց է ծանոթ Քաշաթաղի շրջանի կրթության խնդիրներին՝ նշելով, որ միշտ նախարարությունն աջակցել է շրջանին: Դպրոցների հաջողության գրավականներից մեկը համարելով ներդպրոցական կարգապահությունը՝ տնօրեններին հորդորեց ճիշտ կազմակերպել գործընթացը, լուրջ վերաբերվել վերահսկողությանը: Խոսելով տնօրենների, փոխտնօրենների կողմից իրականացվող դասալսումներին՝ կարևորվեց դրանց դերը, որոնց արդյունքում ուսուցիչները պետք է անցնեն ատեստավորում: Կարևոր համարեց արտադպրոցական հաստատությունների դերը, որտեղ ստացած կրթությունը լրացնում է ուսումնական գործընթացին: Նշեց, որ այդ հաստատություններում պետք է շատ երեխաներ ընդգրկվեն: Դպրոցներում աշակերտների քանակի հետ կապված՝ Ս. Ասրյանը նշեց՝ ցանկալի է, որ շատ աշակերտներ ունենանք, սակայն ուսուցիչներից է կախված, թե ինչ գիտելիք կստանան դպրոցականները՝ օրինակ բերելով Վարդուտի դպրոցի աշակերտների հաջողությունները:
Անդրադարձավ շրջանավարտների մասնագիտական ընտրության հարցին՝ կարևորելով ճիշտ կողմնորոշումը: Ցավով նշեց, որ Արցախի պետական համալսարանում բնագիտական հոսքերում տարեկան 10-ից պակաս շրջանավարտներ են ընդունելության հայտ ներկայացնում, իսկ հումանիտար հոսքերում կոնկուրս է: Կրթության, գիտության և սպորտի նախարարը կարևորեց նաև այն, որ մեր երկրին զինվորականներ շատ են պետք, սակայն ռազմական հաստատություններ դարձյալ քիչ ընդունվողներ կան: Տեղեկացրեց նաև, որ շրջանից շախմատ դասավանդող որոշ ուսուցիչներ Ստեփանակերտում անցկացված դասընթացներին չեն ներկայացել: Հանձնարարեց կրթության բաժնի վարիչին՝ նրանց վերապատրաստման դասընթացների ուղարկել Երևան: Վերջում ԼՂՀ ԿԳՍ նախարարը շնորհակալագիր հանձնեց «Հայրենասեր»-ի համանախագահ Ստեփան Սարգսյանին՝ կարևորելով նման կազմակերպությունների ու անհատների դերը:
Իրենց հետաքրքրող հարցերն ու առաջարկները նախարարին ուղղեցին մի շարք դպրոցների տնօրեններ: Քաշաթաղի շրջվարչակազմի ղեկավար Սուրեն Խաչատրյանը, շնորհակալություն հայտնեց կրթության բնագավառի ղեկավարությանը՝ շրջանին մշտապես աջակցելու համար, շնորհավորեց գալիք տոների առթիվ՝ մաղթելով, որ խաղաղությունը տիրի մեր երկրին, և մեր երեխաններն ստանան հայեցի դաստիարակություն ու բարձր գիտելիքներ:
Զոհրաբ Ըռքոյան