Պատմաբան Գեւորգ Յազիչյանը անիմաստ է համարում Հայոց ցեղասպանության հարյուրամյակին նվիրված միջոցառումների անցկացումը:
«Չգիտեմ՝ ինչի հարյուրամյակն է, մեր հայկական պատմագիտության մեջ ընդունված է, որ ցեղասպանությունը սկսվել է 1894-ին: Չեմ ընդունում այդ հարյուրամյակը, կենտրոնացրին հարյուրի վրա»,- այսօր «Հենարան» ակումբում ասաց պատմաբանը:
Նա դժգոհեց, որ հարյուրամյակը նշելու համար մեծ գումարներ ծախսվեցին, բայց մինչեւն հիմա հստակեցված չէ, որ վայրերում են կոնկրետ իրագործվել կոտորածները. «Ասում են Արեւմտյան Հայաստան, Օսմանյան կայսրություն, բայց պետք է ասեն, որ որտեղ մտել է թուրքական սապոգը, այնտեղ կոտորել են հայերին անխնա… Մինչեւ հիմա չկա պայքարի հստակ, գիտական հիմքի վրա կազմված համազգային հստակ ծրագիր, ոչ թե այն, որը ներկայացվեց որպես հռչակագիր: Որովհետեւ այդ հռչակագիրը խոցելի շատ կետեր ունի»:
Պատմաբանին զայրացնում է ՝ Հայաստանում ավելի շատ զբաղված են կոտորածները ներկայացնելով աշխարհին, մինչդեռ սերունդներին պետք է բացատրեին այդ իրադարձությունների խորհուրդը. «Կենտրոնացել ենք թվերի վրա, այսքան ժառանգություն, ֆինանսական այսքան միջոցներ կորցրինք, բայց չեմ տեսնում որեւէ մեկը բարձրաձայնի հայրենիքի ժամանակավոր կորստի, այն վերստին ձեռք բերելու մասին: Այս հարցը կարծես թե արգելված է: Դավադրության տեսության հավատացող եմ, կարծում եմ՝ ամերիկյան, արտասահմանյան ուժերը աշխատում են հայկական միջավայրում իրենց դրածոների միջոցով՝ փորձելով մեզ մոռացնել տալ մեր հայրենիքի կորստի մասին, մեր հայրենիքի գրավված լինելու փաստի մասին»:
Կարդացեք նաև
Նա քննադատեց բոլոր այն հայ պաշտոնյաներին, որոնք բարձրաձայնում են, թե Թուրքիայից հողային պահանջներ չունենք. «Որեւէ մեկը նախկին նախագահ՝ վաղվա ու այսօրվա, իրավունք չունի զիջելու կամ գործարքներ իրագործելու այդ սրբության՝ հայրենիքի հետ: Իրենք իրենց սեփականությունն այդքան հեշտ կզիջե՞ն, թող զգույշ լինեն: Մենք պահանջներ ունենք Թուրքիայից ու շատ կոնկրետ, դրա մեջ են մտնում նաեւ հողային պահանջները, դիվանագիտություն խաղալու կարիք չկա: Օբամաների՞ն ու Պուտինների՞ն եք խաբում, իրենք մեզնից լավ գիտեն մեր վիճակը, տրամադրությունները»:
Նա նկատեց, որ վերջին շրջանում հայերը թուրքերին ներկայացրած հողային պահանջները փոխարինում են փողային պահանջների. «Ներկայացվում է մի բանաձեւ՝ հողի դիմաց փող: Սահմանադրական դատարան ներկայացրած Սիսի կաթողիկոսարանի հայցում պահանջում են կամ Սիսի կաթողիկոսարանի հողերը կամ 100 Միլիոն թուրքական լիրայի հատուցում: Այս հարցում մեծ տարակարծություններ առաջացան Արամ կաթողիկոսի ու դաշնակցականների միջեւ: Չի կարելի հողը ներկայացնել փողային տեսքով:
Կաթողիկոսարանից հիմնավորում են՝ իբրեւ թե իրավական ձեւակերպում է: Այ թող փողային հատուցում պահանջեն Գերմանիայից: Գերմանական արխիվներն են փաստում, որ գերմանացի սպաները մասնակցել են հայոց ցեղասպանությանը: Ինչո՞ւ մեր պետությունը Գերմանիայից հատուցում չի պահանջում իրենց նախնիների կատարած սրիկայության համար: Կարծում եմ իրավական փաթեթ կարելի է ներկայացնել: Մեր ամեն քայլերը տանում են Թուրքիայի հետ հաշտեցման, միայն թե Թուրքիան ներողություն խնդրի, Հայաստանն էլ պատրաստ է ներել, Թուրքիայից ստանան փողային հատուցում ու վերջ, եկեք իրար հետ խաղաղ ապրենք»:
Արփինե ՍԻՄՈՆՅԱՆ
