Հայաստանի արտաքին պարտքի սպասարկումը բարձր աճ կունենա նաեւ այս տարվա ընթացքում։ Մի բան, որ դարձյալ կպայմանավորվի եվրոբոնդերի թողարկման հետեւանքով ներգրավված գումարների մի մասը պարտքի սպասարկմանն ուղղելու հանգամանքով։
Ինչպես հայտնի է, այս տարվա ընթացքում Հայաստանն իրականացրեց արժութային պարտատոմսերի երկրորդ խմբաքանակի տեղաբաշխումը։ Ստացված գումարի մի մասը՝ շուրջ 200 մլն դոլար, որոշվեց ուղղել նախորդ թողարկման ժամանակ ձեռք բերված պարտավորությունների մարմանը։ Այդ ճանապարհով կառավարությունը փորձեց թուլացնել անցած թողարկման մարման ծանրաբեռնվածությունը՝ ժամկետի տեղափոխման միջոցով։
Եթե հաշվի առնենք, որ դրանից դուրս նախատեսվում է արտաքին պետական պարտքի սպասարկում նաեւ բյուջեի հաշվին, ապա տարեվերջին այն կարող է հասնել մինչեւ 400 մլն դոլարի։ Մի բան, որ բրիտանական կազմակերպության գնահատման չափանիշներով, դարձյալ Հայաստանին կարող է դնել պարտքային լուրջ խնդիրներ ունեցող երկրների շարքում։ Թեեւ դա պարտքի բեռի ոչ այնքան իրական գնահատական է։
Անցած 6-7 տարիներին Հայաստանի արտաքին պարտքը սկսեց շատ ավելի արագ տեմպով ավելանալ. այդ ընթացքում 1,5 մլրդ դոլարից ընդհուպ մոտեցել է 4 միլիարդի։ Միայն համաշխարհային ֆինանսական ճգնաժամի առաջին փուլում ներգրավվեց ավելի քան 800 մլն դոլար։ Հետագա տարիներին թեեւ կառավարությունը փորձեց մեղմել վարկերի ներգրավման ընթացքը, այնուհանդերձ այն շարունակեց ավելանալ։
Կարդացեք նաև
Տնտեսական ոչ բարենպաստ իրավիճակի եւ արտաքին շուկաներում ստեղծված անհարմարությունների հետեւանքները մեղմելու նպատակով այս տարի եւս կառավարությունն ակտիվացրել է վարկերի ներգրավումը։ Սպասվում է, որ մինչեւ տարեվերջ Հայաստանի արտաքին պարտքը կարող է հասնել մինչեւ 4,4-4,5 մլրդ դոլարի։ Այս պահին պարտքը դեռեւս 3,9 միլիարդի սահմաններում է։ Այն մոտեցել է համախառն ներքին արդյունքի կեսին։ ՀՆԱ հարաբերությամբ ավելի ցածր է կառավարության պարտքի բաժինը՝ շուրջ 45 տոկոս։
Թեեւ վերջին տարիներին Հայաստանի պետական պարտքը բնութագրող ցուցանիշները գնալով վատացել են, այնուհանդերձ դրանք դեռեւս այն մակարդակում չեն, որ խոսվի պարտքային ճգնաժամի մասին։ Հայաստանը չի դասվում նաեւ ծանր բեռ ունեցող երկրների շարքում։
Ս. ԲԵԳԼԱՐՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Հայոց աշխարհ» թերթի այսօրվա համարում
