Հարկավ, այն, ինչ տեղի ունեցավ եւ որոշակիորեն տեղի է ունենում, դեռ ավելի հանդարտ վերլուծելու եւ գնահատելու առիթ կլինի: Տվյալ դեպքում արժե անել մի քանի էական արձանագրումներ:
Ամենից առաջինը. հոսանքի թանկացման դեմ բողոքի ալիքի վրա հրապարակ են եկել ակտիվ, նվիրված երիտասարդներ, որոնց թիվը մեծ է: Ավելի մեծ, քան կարող էին ակնկալել շատերը: Դա ուժ է, դա ոգեւորում է այն տեսանկյունից, որ ունենք պայքարող, խնդիր դնող, կարծիք ունեցող, այն արտահայտող հաջորդ սերունդ:
Երկրորդ. չնայած ամենին, ոստիկանության ուժերը հունիսի 23-ի առավոտյան, անցած այլ դեպքերի, նաեւ ուրիշ երկրների համեմատ էլ, որոշակի չափով զուսպ են գտնվել: Դրա վկայությունն է նաեւ այն, որ ծանր վնասվածք ստացածներ, արյունլվա եղած դեմքեր երեկ չտեսանք:
Երրորդ. անհասկանալի է, թե ինչու, այնուամենայնիվ, մի շարք պատգամավորներ փեշների քարը չթափեցին ու բուն դեպքի ժամանակ ցուցարարների կողքին չէին:
Չորրորդ. անհնար էր առանց նողկանքի հետեւել ուկրաինական, ռուսական, տեղ-տեղ էլ՝ վրացական որոշ վայ մեկնաբանների, որ գիշակերների նման վրա էին պրծել՝ այս իրադարձություններում իրենց քարոզչական ու խառնակչական «ձկները» որսալու: Ուղղակի աչք էին ծակում ռուսաստանյան «կենտրոնական» հեռուստաալիքներով հաղորդվող սուտ տեղեկությունները, ցուցարարների իբր զինված լինելու կամ ոստիկանների դեմ սառը զենք, մետաղյա ձողեր, մահակներ գործածելու մասին:
Կարդացեք նաև
Հինգերորդ. իրավիճակը կարող էր եւ նման անախորժ զարգացումներ չունենալ, եթե «Ոչ թալանին» նախաձեռնությունը գործողությունների համակարգված ինչ-որ ծրագիր կամ հաջորդականություն ունենար նախանշած կամ արագ արձագանքեր իրավիճակային փոփոխություններին:
Մասնավորապես ամենաճիշտ որոշումը չէր, թերեւս, մերժել պատվիրակություն կազմելու եւ նախագահի հետ հանդիպելու վերաբերյալ երկրի ղեկավարի արած առաջարկությունը: Հանդիպումից ոչ մեկը ոչինչ չէր կորցնի, առնվազն: Առավել եւս եթե իրավիճակը լարված է, ու կա նման հանդիպման առաջարկություն, այսինքն՝ ընդառաջ քայլ, ապա այն պետք է անել, քանզի դա թոթափում է լարվածությունը: Հակառակը բերում է ավելի մեծ լարվածության եւ տանում փակուղի:
Անհասկանալի էր նաեւ մի որոշակի ժամից հետո Բաղրամյանում նստացույցը շարունակելու եւ Ազատության հրապարակ չվերադառնալու որոշումը:
Մյուս կողմից՝ անհասկանալի է նաեւ այն, որ այս նախաձեռնությունը երեք օր շարունակ Ազատության հրապարակում նստացույց էր անում, իսկ իշխանության որեւէ ներկայացուցիչ այդպես էլ չփորձեց «կոնտակտի գնալ»: Ի վերջո, հիմնական ու ելակետային հարցը զուտ սոցիալական է. չթանկացնել էլեկտրաէներգիան, չեղյալ հայտարարել ՀԾԿՀ որոշումը:
Ողջ հարցն այն է, որ, ասենք, հունիսի 23-ի առավոտյան նստացույցը հարկադրաբար դադարեցնելը տվյալ պահի հանգուցալուծումն էր ընդամենը: Այնինչ բուն հարցերը ինչպես կային, այնպես էլ օրակարգում են, եւ, համենայն դեպս, չեն հնչել այն պատասխանները, որոնք համոզիչ կամ ընդունելի կլինեին: Դրա մասին է խոսում եւ երեկվա ցույցը:
Կփորձե՞ն իրավիճակից օգտվել ամենատարբեր ուժեր եւ հոսանքներ: Այո, իրավիճակից օգտվել ցանկացողներ բնականորեն կլինեն, բայց բուն խնդիրն այն է, թե առանցքային մասնակիցները, ի դեմս ակտիվ հասարակության եւ պետության, ինչպես կփորձեն հանգուցալուծել նույն այդ իրավիճակը:
Իսկ դրա համար առաջին անհրաժեշտ բանը պետության եւ ակտիվ հասարակության շփումն է, ինչպես ընդունված է ասել՝ երկխոսությունը:
Արմեն ՀԱԿՈԲՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Հայոց աշխարհ» թերթի այսօրվա համարում
