Հայաստանում մանրածախ առեւտրի շրջանառության ծավալները, կամ ինչպես ընդունված է ասել, սպառման ծավալները շարունակում են նվազել: Այդ մասին են վկայում նաեւ վիճակագրական վերջին ցուցանիշները: Համաձայն դրանց, այս տարվա առաջին 4 ամիսներին առեւտրի ծավալները նվազել են 7,6 տոկոսով:
Պետական բյուջեից աշխատավարձեր եւ կենսաթոշակներ են ստանում հարյուր հազարավոր մարդիկ, հարյուր հազարավորներ էլ եկամուտներ են ստանում գյուղատնտեսությունից, աշխատավարձի տեսքով` մասնավոր արդյունաբերական ձեռնարկություններում, առեւտրի եւ ծառայությունների ոլորտների ընկերություններում աշխատելու դիմաց, բիզնես գործունեությամբ զբաղվելով:
Այս ամենով հանդերձ, վերջին շրջանում աչքի են զարնում «խանութը փակվում է», «լիկվիդացիոն գներ», «տարածքը տրվում է վարձով», «խանութը տեղափոխվում է այլ հասցե» եւ նմանատիպ գրությունների ավելացումը Երեւանում եւ գուցե նաեւ Հայաստանի մյուս քաղաքներում: Այն որ սպառման ծավալների նվազումն ազդում է այդ գործընթացի վրա, որն էլ մասնավոր փոխանցումների նվազման հետեւանք է, ոչ ոք չի կասկածում, բայց արդյո՞ք միայն այս գործոնով է դա պայմանավորված: Միանշանակ է, որ հարցի պատասխանը բացասական է եւ ոչ միայն այն պատճառով, որ մասնավոր փոխանցումների դերը պետք չէ գերագնահատել:
Ի դեպ, հարկ է ուշադրություն դարձնել այն բանի վրա, որ փակվում են հիմնականում ոչ պարենային խանութները: Պարենային կամ մթերային խանութները որոշ դեպքերում անգամ ավելանում են: Դա պայմանավորված է ոչ միայն նրանով, որ սննդամթերքն ավելի զանգվածային սպառման ապրանք է, քան հագուստն ու կենցաղային իրերը, այլ, որ պարենային խանութներում գերակշռում են հիմնականում տեղական արտադրության ապրանքները` կանթամթերք, հացամթերք, մսամթերք, խմիչքներ` ոգելից եւ ոչ ոգելից, հյութեր, պահածոներ եւ այլն: Այսինքն, այստեղ առեւտուրը չի լճանում, որովհետեւ տեղում ստեղծվողն է սպառվում: Եթե այստեղ էլ հիմնականում ներմուծված ապրանքը վաճառվեր, ապա սպառման ծավալները նույնպես որոշ չափով կնվազեին եւ կնկատվեին փակվող խանութներ:
ԱՐԱ ՄԱՐՏԻՐՈՍՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Ազգ» թերթի այսօրվա համարում
