Սահմանադրական դատարանի իրավախորհրդատվական բաժնի պետ, միջազգային իրավունքի փորձագետ Վլադիմիր Վարդանյանը նախօրեին Եվրախորհրդարանի կողմից ընդունված ցեղասպանությունը դատապարտող բանաձեւը աննախադեպ չի համարում:
«Աննախադեպ էր այն առումով, որ ապրիլի 24-ի նախօրյակին այդքան հայանպաստ համատեքստի շրջանակում ընդունվեց, բայց չեմ անվանի աննախադեպ, քանի որ դեռեւս 1987- ին սկսած համընդհանուր գործընթացի մասն էր, որտեղ առավել դետալացված քննարկվեց եւ հայոց ցեղասպանության որակման, եւ պատժելիության հարցերը եւ երկկողմ հարաբերություններին առնչվող հարցեր՝ հայ-թուրքական հարաբերությունները բնականոն հուն տեղափոխելու ու միջպետական, քաղաքացիական հասարակությունների շփման առումով»,- այսօր «Հայելի» ակումբում ասաց փորձագետը:
Նա հիշեցրեց, որ այս բանաձեւը եվրոպական խորհրդարանի կողմից ընդունված երրորդ բանաձեւն է, բայց այս վերջինն առավել կարեւոր է նրանով, որ ավելի շատ է ընդգծվում ՀՀ-Թուրքիա հարաբերությունների բարելավման անհրաժեշտությունը: Նրա խոսքով, 1987-ին ընդունված փաստաթուղթը վերաբերում էր ցեղասպանության արդյունքում սփյուռքում հայտնված զոհերի իրավահաջորդների իրավունքներին, փոքրամասնությունների իրավունքներին, իսկ այս մեկն ավելի համամարդկային է:
Թե ինչպես կարող է այս բանաձեւն ազդել քաղաքական զարգացումների վրա, Վլադիմիր Վարդանյանն ասաց, այն արդեն քաղաքական գործընթացների վրա ազդել է. «Եթե նկատել եք վերջին շրջանում միջազգային հանրությունն ավելի մեծ ուշադրություն է դարձնում փոքրամասնությունների իրավունքների պաշտպանությանը, ցեղասպանությունների կանխարգելմանը եւ պատահական չէ, որ այս համատեքստում ընդունվեց այս բանաձեւը:
Կարդացեք նաև
Ըստ փորձագետի, Եվրախորհրդարանի բանաձեւը կարող է իրավաքաղաքական ու բարոյաքաղաքական ֆոն ստեղծել ցեղասպանության հերքումը դատապարտելու գործընթացի վրա. «Լուրջ իրավական ազդեցություն կարող է չթողնել նաեւ հետագա զարգացումների վրա, բայց ցեղասպանության ճանաչման ու դատապարտման գործընթացի համար դրական ազդեցություն կունենա»:
Նա նկատեց, որ փաստաթղթում ներառված է նաեւ Հռոմի պապի վերջին հայտարարությունները, ինչը վկայում է, որ այն իր ազդեցությունը թողեց. «Եվրոպան ցույց տվեց, որ շարունակում է մնալ քրիստոնեական եւ Հռոմի պապի կողմից հնչեցված գաղափարների հիշատակումը փաստաթղթում աննախադեպ էր»:
Արփինե ՍԻՄՈՆՅԱՆ
