– էս ով է եկե՜լ…
Նորայրը, որ մեքենան ներս առնելուց հետո պատրաստվում էր փակել դարպասը, ընդառաջ գնաց դրացուն.
– Ողջույն:
– Խեր լինի` էս ժամին…
Կարդացեք նաև
– Ասի տեսնեմ` ինչ կա-չկա, ամառանոցս, հո, չի՞ փախել:
– Արխային` ամեն բան տեղում է: Շորերդ փոխիր, բան եմ ցույց տալու: Մնալո՞ւ ես:
– Դեռ չեմ որոշել,- կամենում էր ասել` ինձնից կախված չէ, չհասցրեց:
– Պրծի…
– Լույսերը չվառե՞մ:
– Սպասում եմ, չուշանաս: Ես գնամ գոլորշուն նայեմ:
– Ո՞վ էր,- երբ ետ եկավ, հարցրեց աղջիկը, որ դեռ չէր իջել մեքենայից:
– Ամառանոցի հարևանս է` Վաչո պապը: Պիտի այնպես անենք, չիմանա,- ընթացքում Նորայրն իջեցրեց մթերքը, բացեց տան դուռը: – Հյուրասենյակն է, ձախում խոհանոցն ու զուգարանն են: Ջուրը հորից ենք հանում: Հիմա կմիացնեմ շարժիչը, թող բաքը լցվի: Մաքուր է, սակայն չխմես. աման-չամանի, լվացքի, մեկ էլ ոռոգման համար է պիտանի:
– Որտե՞ղ ես քնում:
– Ուր ենք քնելո՞ւ,- հարցը բազմանշանակ փոխադարձեց Նորայրը,- ննջարանը երկրորդ հարկում է: Թե՞ համաձայն չես:
Աղջիկը խոնարհեց հայացքը:
– Տեսնեմ հարևանս ինչ է ասում ու գամ, հա՞,- նա թեթևակի գգվեց աղջկան: – Չեմ ուշանա, Ան:
– Կուզե՞ս մարեմ լույսը:
– Ի՞նչ կարիք կա:
– Կողմնակի աչքեր են, հանկարծ ու նկատեցին:
– Հեգնո՞ւմ ես:
– Ամենևին:
– Հո խավարի մեջ չե՞ս նստի: Տարվա այս եղանակին պապից բացի մարդ դժվար գտնվի: Ինքը չլիներ, լրիվ կթալանեին: Մինչև սեղանը գցես, կգամ:
– Գուցե նրա համար և՞ս ափսե-բաժակ դնեմ, եթե մտերիմ եք:
– Տարիքային տարբերությունը մեծ է, խորշոմներից ամաչում եմ:
– Քեզ համար եմ մտահոգ:
– Թե գլխի չընկավ, չեմ կանչի, թե ընկավ, ճար չունեմ, պիտի հրավիրեմ:
Ինչպես սովորաբար, վառ էին դրացու բակի, տան լույսերը. նա էլեկտրիկի հետ լեզու էր գտել և հոսանքը խնայելու խնդիր չուներ:
– Վաչո պա՜պ,- կանչեց:
– Արի՛,- ձայնը տան թիկունքից եկավ:
Հարևանը սրվակը լույսին դեմ արել, նայում էր.
– Անտեր ակնոցն ո՞ւր կորավ:
– Ի՞նչ բանի ես:
– Հլա տես քանի՞ աստիճան է. աչքդ սուր է:
Անոթում հեղուկ էր, մեջը` ջերմաչափի պես բան:
– Ինչի՞ն նայեմ:
– Խազը որի՞ վրա է:
– Ջրի բերանի՞նը` ութի:
– Այ տղա, ութսուն գրադուսանոց ջո՞ւր կլինի: Ցքի է:
– Չհասկացա:
– Ցքին չգիտե՞ս: Ուսումնականիս տես` արաղ է:
– Օղի ես թորո՞ւմ:
– Այո՛,- Վաչագան պապը սիրում էր շեշտել բառը, երբ գրականի էր անցնում:
– Ես էլ մտածում եմ` էս եղանակին ի՞նչ է շինում դրսում:
– Մի բաժակ խմիր, տեսնեմ կասե՞ս` ցուրտ է:
– Ավտոյով եմ,- թույլ առարկեց:
– Տունը մտքիցդ հանիր. առավոտը կգնաս: Հո չնեղացա՞ր:
– Ինչի՞ց:
– Որ ասի` ուսումնական: Ճիշտը խոստովանեմ` «ցքի» բառը ես էլ եմ նոր սովորել: Ձեռս «Աստվածաշունչ» է ընկել` այնտեղ հանդիպեցի:
– Լուրջ-լուրջ դրել, կարդում ես…
– Պարապությունս պիտի՞ մի բանով լցնեմ:
– «Աստվածաշունչ» ու արաղ` ես էլ հավատացի:
– Բերե՞մ:
– Դու սարքը ցույց տուր` ո՞ւր է:
– Խնդրե՛մ,- բառը դարձյալ կարևորելով` նա ետ տարավ միջնորմի դեր կատարող վարագույրը:
– Նու դա՜,- ակամա ռուսերենի անցավ Նորայրը: – Էս, հո, մի ամբողջ գործարան է: Որտեղի՞ց:
– Ինքս եմ սարքել,- հարևանն ըմպանակը պահեց խողովակից եկող հեղուկի տակ:
– Քիչ կլցնես:
– Հո հիվանդ չե՞ս, վախեցար:
– Ինչի՞ց ես քաշում:
– Խառը` տանձ է, խնձոր, քիչ հոն ունեի…
– Շուտ ասեիր. ծառերի տակ միրգը թափած էր, տանձը` մանավանդ:
– Գալիս ես, որ…
– Բա դո՞ւ. չես խմո՞ւմ:
– Սպասիր բաժակ գտնեմ:
Նորայրը հոտ քաշեց.
– Ոչինչ, հաճելի բույր ունի:
– Հոնի շնորհքն է:
Պապի գավաթը ևս լցվեց:
– Տաք է, կխմվի՞:
– Էն էլ` ոնց: Էհ, բարի տեսանք,- նա չխկացնելուց հետո սպասեց հյուրի խումին:
Նորայրը, սովորույթի համաձայն, միանգամից կուլ տվեց պարունակությունը:
– Հը՞…
– …
– Չխեղդվես, մեր տղա:
– Թունդ էր,- մի կերպ կարողացավ արտաբերել:
– Տնականն ուժեղ չեղավ, չի խմվի. երկրորդ բերանն եմ քաշում: Տես` ինչ զուլալ է: Շշերի մեջ հավաքածը լցրել եմ պղինձը, մեջը փայտածուխ գցել ու… Նոր սկսել է եռալ: Մի ժամ հետո բացեմ, կտեսնես: Հոսանքը թույլի վրա փոխեցի, որ չտա կափարիչը պոկի:
– Մի ողջ գիտություն է:
– Եթե հետս ընկերություն անես, կսովորեցնեմ: Գնամ թթու հանեմ: Պանիր կա, հաց, սոխ, քթից ծուխ հանող բիբար:
– Մի բեր, խնդրում եմ:
– Ի՞նչ է խոսում: Հազիվ եկել ես: Գիշերը չեմ քնելու: Ահագին փլուշ է մնացել. մանրից կխմենք, նարդի կխաղանք,- նա ոտքով դիպավ տակառին: – Հրե՛ս:
– Միջինն ի՞նչ է:
– Համա թե հարևան ունեմ, հա՜: Էն նյութն է, որից օղի են քաշում` հավաքածս միրգը: Թողել եմ քաղցուն լրիվ թթվի, էնքան, մինչև ջուրը երես դուրս գա: Հետո լցրել եմ կաթսան, բերանը խմորել, որպեսզի շոգու կորուստ չլինի: Խողովակը տեսնո՞ւմ ես. սրա մեջ ջուր է: Մի կողմից մտնում է, մյուսով դուրս գալիս: Բարակով` չժանգոտվողով գոլորշին է անցնում, ճամփին դառնում արաղ, որ ես, դու, քեզ նման լավ մարդիկ խմենք:
– Քանի՞ լիտր դուրս կգա:
– Եթե տակառի եղածն էլ քաշեմ, քսան` հեչի պես: Ինձ ու քեզ հերիք կանի:
– Խմելու անուն չտաս. ես չկամ:
– Քեզ է թվում: Նստիր, հացը բերում եմ:
– Մի լրջացրու, պապ, չեմ ուզում:
– Կնեղանամ: Որ գնացիր, ի՞նչ ես անելու:
Նորայրը բացատրություն չէր գտնում:
– Չկա զբաղմո՞ւնք,- ասաց:
– Սրանից լավ գո՞րծ: Թե՞ հեռուստացույցի ստերը պիտի լսես, պատգամավորների պոռոտախոսելը: Կներես, մոռացա, որ Ազգային ժողովում ես աշխատում: Նորո, ճիշտ, դրանցից գոնե մեկնումեկը ժողովրդի մասին մտածո՞ւմ է:
– Ազնիվներ կան:
– Չհավատացի: Համ էլ` ազնիվը քիչ է. թող գործ անեն:
– Դե, օրենք է, ընդունում են: Դա էլ իրենց աշխատանքն է:
– Որ գրեցին, ո՞վ է բանի տեղ դնողը, մեկը` իրենք:
– Արդեն քաղաքականության անցար: Գիտես` կուշտ եմ:
– Ճիշտ ես ասում: Դու բաժակները տակը պահիր, հացը բերում եմ,- կեսճամփից ետ դարձավ:- Ուրիշն էլ ունեմ: Նախորդ անգամվա քաշածս մաքուր սև սալորի է, կուզե՞ս:
– Արդեն մեկ է,- հանձնվեց Նորայրը:
– Ապրե՛ս,- հաղթությունից անթաքույց գոհ` ընդգծեց Վաչո պապը, սակայն նկատելով հյուրի գնալը՝ աճապարեց ետքից: – Ու՞ր:
– Դռները փակեմ,- դժկամ նետեց Նորայրը:
Աղջիկը մթերքը սեղանին դասավորել, սպասում էր:
– Ուշացա՞:
– Կարևորը` եկար:
– Պրծնել հնարավոր չէ: Օղի է թորում: Մենակությունից, երևում է, գժվել է,- նա բացեց կոնյակի շշի բերանը:
– Կկարողանա՞մ:
– Եթե ես նոր քաշածը գոլ-գոլ խմեցի… Չես պատկերացնի, որքան թունդ էր:
– Երևում է:
– Ինչի՞ց:
– Աչքերդ արդեն փայլում են:
– Իմը խմիչքից է, քոնը` բնական: Կենացդ, Ան, միշտ այդպես` ժպտուն, հմայիչ…
Խմեցին, Նորայրը` մի ումպով, Անին` դանդաղ, ըմպանակի եզրը հազիվ շրթունքին հպած:
– Պապի ցքուց հետո` ասես ջուր լինի: Լսած կայի՞ր` ցքի, հետաքրքիր բառ է, ոնց որ ճապոներեն խոսես. նրանք բրնձօղուն սաքե են ասում: Ցքե-սաքե, գրեթե նույնն է:
– Ինչո՞ւ չես նստում:
– Կոկա լցնե՞մ,- հարցն անպատասխան մնաց:
Անին գլխով արեց:
– Եթե ցուրտ է, տաքացուցիչը միացնեմ:
– Սա,- աղջիկը մատնացույց արեց բուխարին:- Առաջին անգամ եմ տեսնում:
– Հաց ուտենք` նոր: Ո՞րը տամ,- առանց սպասելու պատասխանի, տղան մեջքամսի ընտիր կտորներից մեկը տեղափոխեց Անիի պնակը:
– Հերիք է:
– Պատառաքաղը մի կողմ դիր` ձեռքով… Այսպես ավելի բնական է,- Նորայրը խորտիկն ատամների տակ առավ:
– Երիտասարդ, ի՞նչ եղար,- լսվեց դրսից:
Երկուսով իրար նայեցին:
– Կանչի` գա:
Բերանի պարունակությունը խանգարում էր: Մի կերպ կուլ տալով` Նորայրը մղվեց դուրս:
– Գալիս եմ,- չէր կամենում դրկիցն առաջանա:
– Հիմա ինչո՞ւ է կանչում,- երբ ետ եկավ, հարցրեց Անին:
– Չի ուզում մենակ թողնել: Իր հաշվով` լավություն է անում: Սեղանին եղածից բացի, խորոված մնացե՞լ է:
– Կեսից շատը տոպրակում է: Լավաշով փաթաթել եմ, չսառչի:
– Կոկա, ջուր էլ վերցնեմ:
– Գնո՞ւմ ես:
– Քեզ համար կեր-խմիր, մինչև գլուխս ազատեմ:
Անին ուսերը թոթվեց: Շշերը տեղավորող Նորայրը սրտնեղանքը չտեսավ:
– Դարպասի դուռը ապահովության համար կփակեմ:
– Նորո,- վերստին լսվեց:
– Գնացի: Չտխրես,- նա օդային համբույրով հավաստելով սերը` շտապեց ձայնի ուղղությամբ:
Հարևանը, մեքենային կռթնած, սպասում էր:
– Ջրի ձայն եմ առնում:
– Շարժիչը միացրած եմ թողել. բաքը լցվեց: Պահիր,- նա ձեռքի մոմլաթե տոպրակը մեկնեց պապին:
Անջատիչը խորդանոցի սյուներից մեկի վրա էր` անձրևից պատսպարված տեղում, բարձր, որպեսզի պատահական ձեռք չհասնի:
– Փոխվեիր,- դիտողություն արեց Վաչագան պապը,- փոշի եղար,- ու թափ տվեց տղայի բաճկոնին կպած սարդոստայնը, թևքով մաքրեց կավճի հետքերը:
– Բանի վրա ես: Լամպն այրվել էր, մինչև գտա… Դուրս արի, դուռը փակեմ,- նա ջանում էր, որքան հնարավոր է, հարևանին շուտ հեռացնել բակից. Անիի ելնել-շարժվելու դեպքում պապը կզգար, կնկատեր ստվերի խաղը:
– Լույսերն ինչո՞ւ չես մարում: Փող շատ ունե՞ս,- հետո ինքն էլ պատասխանեց:- Ասա փողն էլ, հո, խելք չէ՞, որ չունենամ,- ու ինքնագոհ քրքջաց:
– Դու քո մասին խոսիր:
– Մոռացե՞լ ես իմ երկրորդ` ձախ գիծը: Հաշվիչի տակ լիներ, օղի՞ կկարողանայի քաշել: Հոսանքը, որ ես եմ վառում, քաղաքի մի շենքի հերիք կանի:
– Հետո պատգամավորներից կդժգոհես: Թե՞ քոնն օրենք խախտել չէ:
– Ձուկը, տղաս, ձուկը գլխից է հոտում: Լույսի մարդուն ամեն ամիս տվածս տասը հազարից, կարծում ես, ղեկավարությանը չի՞ հասնում: Ինքն առաջարկեց, չհամաձայնեի՞:
– Եթե արդարության պաշտպան ես, դեմ գնայիր:
– Ձմեռը դուրս գա, կասեմ կտրի, որ էլ ամոթանք չտաս: Պետքս չէ:
Նա դատարկ շշերը հավաքել էր սեղանից, ուտելիք դրել:
– Ձեռքինս ի՞նչ է, տվիր:
– Խորոված է, կոկա, հանքային ջուր:
– Բայց դու ի՞նչ կերպար ես. խորոված ունեիր, ու ձայն չէիր հանում: Մենակ էիր ուտելո՞ւ:
– Թողնո՞ւմ ես, մարդ շունչ քաշի. վրա ես տալիս: Չմտած` բաժակը դեմ արիր:
– Մեր տղա, քեֆ ենք անելու:
– Կես ժամից ավել չեմ մնա:
– Նորից պոզերը տնկեց: Սալորինն եմ դրել` մառանից նոր հանած: Ձեռք տուր, ինչ պաղ է: Սա էլ մաճառը: Գալ տարի ծիրանից ի՜նչ արաղ եմ քաշելու…
– Մաճառ կխմեմ:
– Մի-մի թաս առյուծի կաթից զարկենք, հետո կամքը քոնն է, թե բան ասեմ, ել ու գնա:
Խմեցին, ախորժակով կերան:
– Անմահական թթու է,- խրթխրթոցով ուտելով վարունգը` մնում-մնում ասում էր Նորայրը:
– Հոյակապ խորոված է,- փոխադարձում էր Վաչո պապը, որ դանդաղ, վայելելով էր ճաշակում` միսը նախապես դանակով մանրատելով:- Որտեղի՞ց առար:
– Ջրվեժի ճամփից:
– Վաղուց չէի կերել: Չիմանաս ձեռս քարի տակ է: Եթե քնելուց առաջ սպաս կամ մածուն չուտեմ, օրս օր չէ: Իմը կաթնեղենն է:
– Գնացող-եկող կա՞:
– Համարյա` չէ: Տղաս, գիտես, Շվեդիայում է, աղջիկս էր մեկ-մեկ գալիս, էն էլ ամուսինը Մոսկվա կանչեց, գնաց: Ոնց էլ գտնում են անտերների ճամփեքը, զարմանում եմ: Որ չե՞մ լսում` այսինչի զավակը Կանադայում է, մեկելինը` Ավստրալիայում, մնում եմ ապշած: Ասա` մնացեք, տեր եղեք ձեր հողին:
– Մեկը` քոնը. Սկանդինավյան թերակղզի: Մի աշխարհ հեռու է: Ինչո՞ւ արգելք չեղար: Խոսում ես, էլի:
– Ասողին լսող է պետք: Ինձ մնար, կթողնեի՞: Գուրգուրանքով մեծացնես… Ես` հեչ, գլուխս կպահեմ, թեև, ի՞նչ թաքցնեմ, գումար սկսել է ուղարկել: Երկիրն է մեղք. օդը շնչեն, ջուրը խմեն, հացն ուտեն, ուսում ստանան ու չվե՞ն: Եղա՞վ: Ես դրանց մարդ ասողին… Առաջինը` իմը, թյու… Նոյի ագռավ չեն, բա ի՞նչ են: Լցրու:
Մեկական գավաթ ևս ըմպեցին, պապը` վճիտ օղի, Նորայրը` անապակ մաճառ:
– Խմիչք եմ ասել…
– Զգույշ, որ բռնեց… Մրսո՞ւմ ես, բան գցե՞մ ուսերիդ,- պապը ձգվելով` պատից ցած բերեց մորթե միջուկով անթև բոճկոնակը:- Պահի:
Հոգատար քայլը հուզեց արդեն գինով Նորայրին:
– Արի քեզ ամուսնացնենք:
– Հո չասի՞ր:
– Վա՞տ կլինի` մեկին բերես. հա ու չէիդ կհասնի:
– Թեման փոխիր, Նորո: Խնամողն էր պակասում` ինձ ի՞նչ է եղել:
– Գտնելը վրաս:
– Տղա, վազն արի: Խմիչքն իսկապե՞ս ազդեց: Վերջ` չխմես:
– Հյուրին, ո՞վ է լսել, արգելեն: Օղի չեմ ուզում` մաճառ: Ի՜նչ էլ կարմիր է:
– Նույնտեսակ խաղողից է` Արենի: Հիվանդի դեղ է, եթե օրը մի բաժակով գոհանաս: Գարնանն էտելիս կտրոն կվերցնեմ: Հենց կանաչեց, կտեղափոխենք քո այգին:
– Բախտս բերեց` քեզ պես հարևանի հանդիպեցի: Կենացդ, Վաչագան պապ:
– Դու ջահել ես, առաջինը քոնը խմենք:
– Չի լինի, սկզբում պարտադիր` մեծինը:
Պապը փոխեց կաթիլվող օղու տակ դրած ապակյա ամանը:
– Էս մեկն էլ լցվի, բոլ-բոլ է: Մնացածի վրա փլուշ կավելացնեմ, թող նորից եռա: Ինչի՞ց էինք խոսում:
– Կնոջից:
– Խաղողից:
– Ոչ, քեզ լծակից գտնելուց:
– Համա բառ գտար: Տո՛, հիմա քեզ դառնամ` ինչո՞ւ չես զույգվում: Եղար քանի՞ տարեկան:
– Երեսուներկու:
– Շատ ես ուշացրել. ձգելու տեղ չունես:
– Շուտով կամուսնանամ:
– Քամի մի արա. երեք տարի է մեր փողոցում տուն ես առել, անընդհատ նույնն եմ լսում:
– Գնա՞նք հարսնացուիս հետ ծանոթացնեմ:
– Ասի՞ մի խառնի. օղին ու մաճառն իրար հետ չունեն:
– Պապ, հարբածի տեղ մի դիր:
– Բան ե՞րբ ասի:
– Հիմա չես գալի՞ս մեր տուն:
– Քաղաքի՞:
– Այստեղ է: Դուռը փակել եմ վրան, եկել:
– Չէ, շատ խմեցինք:
– Դու` գուցե: Քեզ չեմ լցնելու,- Նորայրը ձեռքը մեկնեց մաճառին: Անզգույշ շարժումից թևքը կպավ օղուն: Շիշն ընկավ, փշրվեց:- Կներես, պապ:
– Փորձանքն անցավ: Ինչ լինում է, թող անշունչ առարկային լինի:
– Խմեմ ու գնանք:
– Ինձ լսիր. արի սեղանը հավաքեմ, նարդի գցենք:
– Ոչ մի խաղալ: Ասում եմ` աղջիկն սպասում է:
– Անո՞ւնն ինչ է,- հեգնանք կար Վաչո պապի հարցում:
– Անի:
– Ծնողները որտեղացի՞ են:
– Չեմ հարցրել, ինքը Երևանից է:
– Աշխատանք ունի՞:
– Նորավարտ է, դեռ գործ չի գտել:
– Ես էլ հավատացի: Պաշտոնյա մարդ ես, մեկին զանգիր, թող տեղավորեն:
– Չի կարելի:
– Բոլորին կարելի է, քեզ` չէ՞,- ապա խոսքը փոխեց:- Մինչև չիմանաս հոր, մոր ով, որտեղացի լինելը, մատանի չդնես:
– Ծնողների հե՞տ եմ ամուսնանում: Կարևորն աղջիկն է:
– Պտուղը, չե՞ս լսել, ծառից հեռու չի ընկնում:
– Սկսվեց…
– Հազար հարց կա: Ման եկած չլինի` առաջին…
– Չէ մի…
– Ի՞նչ իմանաս, մանավանդ` հիմա: Առողջ մեկին առ, քեզ որձ երեխա բերի` պինդ, որ մեծանա, առնահուտ զինվոր դառնա, սահման պահի: Վերջին բաժակը… Սպիտակից լցրու:
– Ինձ չի թողնում, իսկ ինքը, տես…
– Բանակայինի կենացը պիտի ամեն սեղանի խմվի: Նրանց շնորհիվ չէ՞, որ հանգիստ քեֆ ենք անում: Ով գիտի` Օմարի բարձունքում հիմա ինչ եղանակ է: Ձյունը, հաստատ, նստած կլինի, էն էլ ինչքան` մարդահասակ: Երեք հազար մետրից բարձր է, հանաք չկարծես,- նա Քարավաճառի կռվին էր մասնակցել, բարձրերում դիրք բռնել:- Ցրտից դեմքերիս կաշին պլոկվում էր: Հա՛, Օմարն էլ, իմացած լինես, մեր Ամուրն է, թուրքն է դիտմամբ փոխել:
– Ոտքի վրա խմենք,- Նորայրը ելավ աթոռից:- Նրանց հետ և քոնը, բոլոր հին ու նոր ռազմիկներինը. հրամանատար, զինվոր` բոլորն արժանի են:
– Ես ո՞վ էի նրանց կողքին: Տղերք եմ ասել` խիզախ… Հազար երանի ծնողքին… Չէ` իմի պես. Շվեդիա, օտար կնիկ… Թյու:
– Դու քո բաժինը կռվել ես, քո խիղճը հանգիստ է: Ես, ա՛յ, ամաչում եմ:
– Մարդ կա, էդ էլ չի ասում:
– Պատմել եմ` հայրս քաղցկեղով հիվանդ էր, խնամող չկար:
– Էհ, ո՞ւմ կյանքը թերթես, ցավ, վիշտ ու արցունք չլինի:
– Մեկ է` ինձ չեմ ներում. պիտի գնացած լինեի,- նա ձեռքը զարկեց ծնկին:- Ամո՛թ:
– Քեզ պահի, հանկարծ լաց չլինես. տղամարդուն վայել չէ:
– Թուլասիրտ չեմ,- Նորայրը դժվարությամբ ժպտաց:- Գլխավորը թողինք: Բա սա երկարացնելո՞ւ կենաց էր:
– Մեղավորը ես եմ. շատ ձգեցի: Արևշատություն` ովքեր կան և հազար ողորմի հեռացածներին:
Ըմպելուց հետո մի-մի պատառ թթու առան բերանները:
– Այլևս` վերջ:
– Համաձայն եմ:
– Սարքն անջատեմ` հերիք է: Որոշել էի տակառի եղածը գինու տկուցքի հետ քաշել, քանի ձյուն չի նստել, բայց միտքս փոխեցի: Սեղանը հավաքեմ, նարդի խաղանք:
– Մեր տուն ենք գնում: Հարսնացուս մնաց:
– Նարդին ձեր կողմը տանե՞նք:
– Հաշվիր` հինգով զրո կրել ես:
– Կարող է երեք մա՞րս եմ անում` 6-0:
– Թող քո ասածը լինի: Շարժվեցինք: Պապ, չմոռանաս խոստացածդ:
– Մտահան եմ արել:
– Խաղողի մատերը:
– Արենու՞` աչքիս վրա:
– Արևկող տեղ կտնկենք` մի քանիսը: Թող ելնեն, փռվեն… Ջունգլի, ջունգլի եմ դարձնելու բակը: Հանելու եմ ավտոտնակի տանիքը, սյուներին փաթաթած հասցնելու եմ ննջարան: Պատկերացրու, պապ, լուսամուտը բացում ես, ողկույզները կախված են… Ան, հյուր ունես, դիմավորիր:
Նորայրն առջևից, Վաչագան պապը` ետքից մտան պատշգամբ:
– Մենք եկանք:
Հյուրասենյակը դատարկ էր, սեղանը` հավաք: Ծխահոտ կար. Անին փորձել էր վառել բուխարին:
– Դու նստիր, տեսնեմ աղջիկն ուր է,- բացեց խոհանոցի դուռը, մտավ զուգարան, ելավ:- Այստեղ խորոված կա, բերե՞մ: Կոնյակ ունեմ…
– Տրաքվելու չենք:
Շարունակեց փնտրտուքը: Հիշում էր` ննջարանի դուռը չի բացել, կողպած է: Խորդանոցում ի՞նչ ունի անելու: Մնում էր այգու խորքերը նայել:
– Անի, որտե՞ղ ես,- ձայնեց:
– Ներս արի, Նորիկ, կմրսես:
– Ա՜ն…
– Նարդին շարել եմ, եկ:
Թե մեքենան լինի մտած…
Աղջիկը չկար ու չկար:
– Ըստ քեզ, ո՞ւր կլինի:
– Ո՞վ, Նորո:
– Անին: Մի ժամ է ո՞ւմ եմ ման գալիս:
– Քիչ առաջ, մեր տղա, Աննա էիր ասում, հը՞, թե՞ Անահիտ է անունը կամ` Անուշ, Աննման,- փորձեց կատակի տալ պապը:
– Ասի` Անի:
– Անին երբվանի՜ց իրենց տանը տեղաշորում մուշ-մուշ քնած է: Նարդին թողնենք վաղվան: Բարձրանանք, պառկիր: Ես էլ գնամ` առավոտից ոտքի վրա եմ:
– Առանց Անիի ոչ մի քնել: Պիտի գտնեմ…
– Երազում կտեսնես, ոչինչ:
– Մինչև հիմա չի հավատում, որ մենակ չեմ եկել,- նա բացեց սառնարանը: – Ուտելիքը տեսա՞ր: Ինքն է տեղավորել, բաժակ-ափսեն անգամ լվացել է:
– Ուրեմն` տնարար աղջիկ է: Մնում է տեսքով լինի, հասակը պարտադիր` բարձր: Այդ դեպքում համաձայնությունս կտամ, կասեմ` նշանվիր: Ելանք, ուշ է:
– Եթե գնացել է… Ախր, դուռը փակ էր, ո՞նց:
– Օդով, թև է առել, սիրուն թռել է: Բանալին ինձ տուր, ես փակեմ: Ապրե՛ս: Հիմա մտիր թևս: Ու՞ր… Քնելու: Վատ ես զգո՞ւմ: Ոչինչ, ետ տու, մի ամաչի: Ծառի տակ, ծառի… Այ, այդպես: Էլի՛, էլի՛… Մի վախենա, չես մեռնի: Հիմա հանգստացա՞ր, էլ չի՞ խառնում: Թաշկինակդ հանի, թե՞ չունես: Զորանաս: Վերևի դռան բանալին ո՞րն է: Լավ, լավ, դու բաց: Լույսը… գտա: Հիմա հանում ես կոշիկներդ… Քո մահճակալը, ասում ես, լուսամուտի տակի՞նն է: Շալվարը, ոչինչ, թող մնա, դրանով էլ պառկիր: Վերմակով չծածկե՞մ: Եղավ… Հետո, եթե մրսես, կքաշես վրադ: Դե, ես գնամ:
– Անին վիրավորվեց, նեղացավ ինձնից:
– Քեֆով մարդուց չեն նեղանում: Դու քնի…
– Նա լավ, կարգին աղջիկ է:
– Խոսք չունեմ:
Վաչագան պապը հանգցրեց լույսը, ննջարանի դուռը ետևից գոցեց, իջավ, որ գնա: Աչքին ընկավ պարսպին հենած սանդուղքը:
– Աստիճանն ինչո՞ւ է դուրսը թողել, վաղը-մյուս օրը ձյուն կդնի, գողություն-բան կա:
Վերցրեց, տարավ խորդանոց: Բակում ոտքը կախ գցեց: Ականջում մայրուղուց հասնող խուլ աղմուկն էր, լսողությունն ուրիշ ձայն չառավ:
– Չվատանա՞ հանկարծ: Դույլը տանեմ վերև, մարդ ես…- դարպասը կողպելիս մտահոգ որոշեց:
Ետ եկավ, գտավ ոտք լվանալու տաշտը, վերստին բարձրացավ ննջարան: Նորայրը, գլուխը պատի կողմը, քնել էր: Շրջեց հակառակ ուղղությամբ: Ործկալու պատճառով դեմքը դժգունած էր: Վերմակն զգույշ վրա բերեց, ելավ:
– Ասի, չէ՞, մաճառն ու օղին մեկմեկու թշնամի են: Չպիտի թողած լինեի. խմիչքը տվել է գլուխը, միտքը պղտորել… Լույսը բացվի, հարցնեմ` տեսնես կհիշի՞ ում անունն էր տալիս: Հնարավոր է, իրոք, մեկին գտել է: Թող ընտանիքավորվի, ճաշարանների հույսին ինչքա՞ն մնա: Հարսանիքին թե կանչեց, խորովածն ինձնից:
Փողոցն ի վեր մեկը գալիս էր: Ձեռքին բջջային հեռախոս կար: Շողքն ավելի շատ պատերին էր պահում, քան ոտքերի առաջ: Բան էր փնտրում: Չլինի՞ ճիշտ էր Նորոն` Անին է:
Վաչագան պապը քխկաց` պատրաստվելով ձայն տալ: Օտարականը, հանկարծակիի եկած, վարանքոտ կանգնեց:
– Առաջ արի, հայ մարդ եմ,- պապը փոխադրվեց բակից փողոց հասնող լույսի տակ: Թող իմանա` հոր տարիքին եմ,- խորհեց,- չերկյուղի:
– Նորիկի՞ն ես ման գալիս,- տեսավ` դիմացինը հապաղում է, հարցրեց. դեռ լիովին վստահ չէր, թե դիմացինը կին է:
– Դուք Վաչագան պա՞պն եք:
– Ես եմ, աղջիկս: Մենք էլ քեզ ենք ման գալիս,- նա փութաց առաջ:
– Նորայրն ո՞ւր է:
– Վերևում պառկած է: Թեթև վատ է զգում:
– Հո բան չի՞ պատահել,- աղջկա ձայնում անհանգստություն կար:
– Չէ: Ի՞նչ պիտի եղած լինի: Բա դու ո՞ւր էիր:
– Ուզում էի Երևան գնալ:
– Նեղսրտել ես: Մեղավորը ես եմ: Նորիկն ասում էր` գնանք, տանը մարդ կա, հյուր ունեմ, չէի հավատում: Պահեցի ու պահեցի: Դուռը փակ էր, ո՞նց դուրս եկար:
– Տեսա` չի գալիս, աստիճանը գտա` խորդանոցում էր, ելա պատին…
– Բա իջնե՞լը:
– Մի կերպ` փոխեցի տեղը:
– Լավ էլ ուժդ պատել է: Ես հետո տեսա: Ասում եմ` Նորոն սանդուղքն ինչո՞ւ է թողել դրսում: Հիմա որ մտածում եմ` ո՞նց կարող էր նա դրած լինել ու չտեսնեի. ամեն օր մտնում-ելնում եմ: Չէ, շատ խմեցինք,- նա ձեռնափով շփեց ճակատը: – Մեր կողմ գայիր:
– Ձեր դուռը ներսից փակ էր:
– Երևի ձեն էլ ես տվել: Տան թիկունքն էինք: Եթե լավ գոռայիր, կլսվեր: Ներող եղիր: Անի է, չէ՞, անունդ: Ոչինչ, կյանք է, կպատահի: Նորիկը, իմացիր, քեզ շատ է սիրում: Գժվել էր: Զորանաս, որ չես գնացել: Երևում է, հալալ կաթնակեր ես:
– Մեկը կանգնեց, բայց վախեցա. մենակ էր:
– Հիմա հազար տեսակ մարդ կա, ի՞նչ պետք էր: Հրես բացեմ դարպասը: Առ բանալին, ներսից կողպիր ու գնա վերև: Ճամփան գիտե՞ս: Մանսարդի ելումուտը պատշգամբով է, աջի վրա աստիճաններն են: Հիմա սրտովս եղավ: Թե չէ` անհանգիստ էի. հանկարծ սիրտը նորից թափեր… Բարի գիշեր,- արդեն փողոցից. – Հետդ, մեր հարս, ջուր վերցրու. գիշերը Նորոն կծարավի:
Արամ ՀՈՎՀԱՆՆԻՍՅԱՆ
