Հայոց ցեղասպանության հիշատակի օր համարվող ապրիլի 24-ին Չանաքքալեի (Գալիպոլի) ճակատամարտին նվիրված միջոցառումների անցկացումը մեծ արձագանք է գտել: Այս մասին Etha.com կայքում հրապարակված հոդվածում գրում է թուրք լրագրող Վահափ Բիչիջին:
Նա համընկած (հարմարեցված) ամսաթվի վերաբերյալ ուշագրավ փաստեր է մեջբերել. «Այն, որ ապրիլի 24-ը Չանաքքալեի պատերազմի տոնակատարության օրն է, սուտ է: Ճակատամարտը սկսվել է 1915 թվականի փետրվարի 19-ին` ծովային հարձակումով: Էրդողանը միտումնավոր կերպով փորձում է այդ ամսաթիվը ձգել՝ ցամաքային հարձակման օրը նշելով, սակայն անգամ դա տեղի է ունեցել ոչ թե ապրիլի 24-ին, այլ 25-ին»:
Ըստ նրա՝ իթթիհաթականների մերօրյա տարբերակները որոշ ժամանակ առաջ հայտարարեցին, թե ամբողջ 2015 թվականի ընթացքում Չանաքքալեին նվիրված միջոցառումներ են կազմակերպելու՝ Հայոց ցեղասպանության 100-ամյակին էլ այստեղից են «պատասխան տալու»: Այս ամենի հրամանը, ըստ Վահափ Բիչիջի, տվել է Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը, և այդ պլանն արտացոլում է պետության դասական ռեֆլեքսը, և որ այդ նոր ռասիստական-շովինիստական ալիք ստեղծելու փորձն իրեն տարրական դպրոցի մաթեմատիկա է հիշեցնում:
Հեղինակը ուշադրություն է հրավիրում այն հանգամանքի վրա, որ տարբեր տոներ ժողովրդի ուշադրությունն այլ իրադարձություններից շեղելու համար համընկեցնելը Թուրքիայում ամենևին էլ նորություն չէ: Նա հիշեցնում է Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի օրվանից մեկ օր առաջ՝ ապրիլի 23-ին, Թուրքիայում երեխաների տոնի նշվելը, որը հավանաբար լավ արդյունք չի գրանցել:
Կարդացեք նաև
Բիչիջին հավելում է, որ նման «օսմանյան խաղերով» չեն կարողանալու Ցեղասպանության պատմական իրականությունը քողարկել, և վաղ թե ուշ գիտակցություններում իրականությանն առերեսվելու են մեր ազգերը: «Չանաքքալեում զոհված հազարավոր աղքատ, աշխատավոր մարդկանց զավակների արյան վրայով անցնելով՝ այն քաղաքականացնելու փորձերը, միջոցառումները նույն օրվան համընկեցնելով՝ ազգերին դեմ-դիմաց հանելը, մեղմ ասած, անամոթություն է: Գլխավորը ոչ թե այդ ցավերի միջև մրցակցություն ստեղծելն է, այլ դրանց դիպչելու կարողություն ունենալը: Բայց դա էլ ճնշվածներին ու հեղափոխականներին բնորոշ առաքինություն է»:
Պատրաստեց Աշոտ ԻՍՐԱԵԼՅԱՆԸ