Պատմվածք. «Առեւանգում տարեմուտին»

 – Եթե մի փոքր ուշ գայիք, գնացած կլինեի:

– Ինը չկա:

– Մոռանո՞ւմ եք` նախատոնական օր է:

– Հակառակը չպիտի՞ լիներ. համոզված էի` մինչև տասներկուսը կաշխատեք:

– Բոլորը ձեզ նման վերջին պահին չեն թողնում: Վարպետն ո՞վ էր` Արկո՞ն:

– Առաջին անգամ է: Սովորաբար կենտրոն եմ իջնում, ասի` ժամանակ շահեմ:

– Մեքենայո՞վ եք,- վարսավիրուհին պատուհանից նայեց: – Մոտիկ պիտի կանգնեցրած լինեիք:

– Որքա՞ն կտևի:

– Ինքս չեմ սպասարկում, բայց որ եկել եք… Ի՞նչ է հարկավոր. եթե միայն մազերը` կես ժամ:

– Ոչ միայն. մորուքիցս հիմնավոր ձանձրացել եմ: Նոր տարին ուզում եմ սափրված դիմավորել:

– Ձեզ սազում է:

– Առանց մորուքի էլ տանելի եմ:

– Կուշանամ, սակայն մինչև Սուրբ Ծնունդ դժվար թե բաց վարսավիրանոց գտնեք, հո այդպես չե՞ք մնա: Վերարկուն այնտեղ կախեք,- նա մատնացույց արեց անկյունի կախիչը:

Սրահում տաք էր. այցելուն հանեց նաև բաճկոնը:

– Քունքերի, ծոծրակի հատվածը լավ կխուզեք` կարճ:

– Հիմա անգամ տարիքով մարդիկ են նորաձևությանը հետևում: Վերջերս մեկը եկել էր` վաթսունն անց, ստիպեց ջահելավարի կտրենք,- կինը հաճախորդին օձիքն ի վար ծրարեց մուգ, ծնկները ծածկող լաթով :- Երևակայեք` չէր սխալվում:

– Քահանայի նմանվեցի: Տեր, գթա մեղավորիս,- այցելուն փորձեց շորի տակ խաչակնքել: – Խանգարում է:

– Սկսեցինք, այլևս չշարժվեք:

Առաջին կտրած մազափնջին հաջորդեց երկրորդը:

– Այսօր եք լվացել:

– Ի՞նչ իմացաք:

– Սանրի տակ ցցվում են. ստիպված եմ թրջել,- վարսավիրուհին ջուր սրսկեց:

Մի քանի կաթիլ տղամարդու ճակատն ի վար ծորաց` ստիպելով փակել կոպը:

– Մա՞զ ընկավ,- կնոջ հարցում հոգողություն կար:

– Երկրորդ անգամ լողացա:

Կինը տեսավ կաթիլքը, բամբակով մաքրեց.

– Հետ եմ վարժվել:

– Ձե՞րն է:

– Տարածքը` չէ, վարձել եմ:

– Տակը հազիվ բան մնա` ծայրամաս է: Տուն պահել լինու­՞մ է:

– Ոչինչ` դժգոհ չեմ:

– Եթե լավ կտրեք, այսուհետ ձեզ մոտ կգամ:

– Կաշխատեմ, ափսոս ժամանակն է քիչ:

– Տանը եփութափի գործ շա՞տ կա, տոլման…

– Կթողնե՞ն մոտ գնամ: Եղբայրս ուր որ է պիտի գա` ուշացավ:

– Ես կտանեմ. իմ պատճառով մնացիք: Որտե՞ղ եք ապրում:

– Երկու կանգառ ներքև:

– Զանգեք` չանհանգստանան: Վարսավիրանոցը հեռախոս ունի՞:

– Կա:

– Վերջում համարը կասեք, որպեսզի հետագայում` նախքան գալս ժամ պայմանավորվեմ:

– Եթե հավանեք:

– Իմ կարծիքով հոյակապ է ստացվում:

– Հաճոյախոսում եք: Մինչև չսափրեմ, լավն ու վատը չեն երևա: Վաղո՞ւց եք միրուք պահում:

– Շարժման առաջին իսկ տարուց: Իսկ ձեր եղբայրն ի՞նչ մեքենա է վարում:

– Ընկերոջ հետ է գալու, կարծեմ` «Ժիգուլի» է: Իրենը, կլինի մի տարի, ծախել է:

– Հասաք բեղ-մորուքի՞ն, փակեմ աչքերս:

– Հեշտ լինելու համար սկզբում կխուզեմ:

– Միևնույն է` չեմ ուզում տեսնել այլանդակ կերպարս:

– Եթե ափսոսում եք, ուշ չէ:

– Որքան շուտ, այնքան լավ: Որոշված է:

– Ես էլ եմ ձեզ պես. մի բան մտավ գլուխս` վերջ,- մկրատով խռիվ մազածածկույթը կարճելուց հետո նա անցավ օճառելուն:

Տղամարդը բացեց աչքերը: Դեմքը փրփուրի մեջ էր:

– Հիմա պետք է խնդրեմ լռել,- կինն ածելին մոտեցրեց հաճախորդի քունքին, զգույշ փորձեց: – Կոշտություն կա, թող փափկի: Սուրճ դնե՞մ,- ընթացքում չոր խոզանակով հեռացրեց օձիքին, լաթին կպած մազերը, ոտնատակից ավլեց թափվածը:

– Ընդհանրապես չեմ խմում:

– Թե՞յ…

– Հազվադեպ, սակայն ոչ հիմա:

– Խմիչք առաջարկեմ, կասեք` մեքենայով եմ:

– Դա` ինձ վրա, եթե չեք առարկի:

– Հրավիրո՞ւմ եք` որտե՞ղ:

– Ուր կամենաք` մեր տուն, ռեստորան…

– Եղբայրս խանդոտ է, նկատի ունեցեք:

– Թող ինքը ևս գա:

– Մնացին մայրս ու հարսս: Տեսնեմ ի՞նչ են անում:

Հայելու մեջ արտացոլված պատկերն ուսումնասիրելու հնարավորություն տղամարդը լիուլի ուներ: Կինը (թե՞ օրիորդը) կլիներ առավելագույնը երեսուն տարեկան: Հարթ, ուսերն ի վար թափվող սրճագույն ծամեր ուներ, անթերի ճերմակ մաշկ, դեմքը, որքան էլ տարօրինակ թվաց, անշպար էր, մարմինը` կառուցիկ: Մինչևիսկ աշխատանքային գոգնոցի տակ, որն սպասարկելուց առաջ հագավ, ընդգծվում էին կոնքերը: Թիկունքով այցելուին էր կանգնած: Շրջվելով` նկատեց զարդահայելում բևեռված հայացքը, ձգվեց, բայց և շարունակեց զրուցել, հավանաբար` մոր հետ:

– Համաձայնեցի՞ն,- երբ ետ եկավ, հարցրեց:

– Եղբայրս տանը չէ, իսկ մայրս,- կինը երկդիմի ծիծաղեց,- խորհուրդ չտվեց անծանոթի հետ տեղ գնալ:

– Բայց նա չգիտի` ինչ պարկեշտի է վստահում դստերը:

– Բոլոր տղամարդիկ մի սանրի կտավ են. նրա սիրած խոսքն է:

– Ախ այդպե՛ս: Ուրեմն` ես ձեզ հյուր կգամ:

– Կատակին` վերջ,- նա վերստին օճառ քսելուց հետո ձեռքն առավ սայրը:

– Մնաս բարով, իմ քնքուշ գազան,- հաճախորդը վրա բերեց կոպերը:

– Միշտ կամեցել եմ իմանալ` ինչո՞ւ են պահում:

– Որպեսզի ազդեցիկ տեսք ունենան, շուք է տալիս:

– Իսկապե՞ս:

– Չե՞ք նկատել` արվեստագետները խոհուն հայացք են ձեռք բերում, կռված տղերքը` խրոխտություն:

– Լղպորներ նույնպես կան:

– Այդպիսիք իգությունն են թաքցնում:

– Դուք ո՞ր ցուցակում եք:

– Համենայնդեպս` ոչ վերջին:

Գործի բնո՞ւյթն էր պահանջում, թե՞ ակամա, կինը սափրելու ընթացքում խիստ մերձ էր կանգնել, այնքան, որ թվում էր այցելուի գլուխը չափից ավելի է սեղմել մարմնին, իսկ ազատ ձեռքի մատները, որոնցով ուղղություն էր տալիս, շոյում են պարանոցը: Նա վերջում տաք, խոնավ սրբիչով մանրակրկիտ մերսեց հաճախորդի դեմքը: Կնոջից արտածվող ջերմությունը, փաղաքուշ շարժումները հաճելի թմբիր էին բերում:

– Կարող եք բացել, ավարտեցի,- վարսահարդարն զգույշ արձակեց կաշկանդող լաթը:

– Չե՞մ հիասթափվի:

– Նախկին խրոխտ տեսքը չունեք, բայց խոհեմությունը պահպանվել է:

Այցելուն սարտչած` ձեռքը տարավ, շոշափեց այտերը.

– Տարօրինակ ողորկ են: Թեթևություն եմ զգում, ասես…- նա հարմար բառ էր փնտրում, չգտավ,- կարծես մերկ լինեմ: Գլուխս էլ չսափրե՞մ:

– Այդ մեկը` չէ: Ժամանակ չունեմ, բացի դա… շատ տպավորիչ եք:

– Ավելի, քան առանց մորուքի՞:

– Այնպես էլ վատ չէր:

– Ընդամե՞նը: Իսկ ես սպասում էի «հրաշալի», «փառահեղ» բառերին:

– Սիրում եք գովաբանե՞ն: Ի՞նչ օծանելիք շաղ տամ:

– Թա՞նկ հաճույք է:

– Նայած՝ ում համար:

– Քանի որ առանձնահատուկ օր է, օծեք աշխարհիկ կյանք վերադարձածիս անուշաբույր յուղերով, որպեսզի մեկ անգամ ևս վայելեմ ձեր նրբին մատների շոյանքը,- տղամարդը ձայնին հանդիսավորություն հաղորդեց:

– Հատուկ սպասարկման համար, ուրեմն, սակագինը կբազմապատկեմ,- մեկ անգամ ևս հայելու մեջ այցելուին հայացքով տնտղելուց, սանրով վերջին շտկումները կատարելուց և օծանելիք շաղելուց հետո կինը հանեց գոգնոցը: – Վե՛րջ:

– Որքա՞ն եմ վճարելու,- հաճախորդը ձեռքը գրպանը տանելու համար ոտքի ելավ: – Բավակա՞ն է,- և պարզեց հինգ հազարանոցը: Նույն պահին էլ լուսամուտից նայելով, տեսավ` մեքենան տեղում չէ: – Ավտոս տարել են:

– Ի՞նչ…

– Չկա…- նա մղվեց դեպի ելքը:

– Ներսից փակել եմ, սպասեք` ինքս:

Բանալին դռան վրա էր: Կինը մնաց հարթակին, տղամարդն իջավ փողոց: Մայթեզրին երկու մեքենա կար, մեկի լույսերը վառվում էին: Նկատելով անծանոթի մոտենալը` վարորդն իջեցրեց ապակին:

– Վաղո՞ւց եք սպասում:

– Դո՞ւք եք պատվիրել:

– Սպիտակ 07 տեսե՞լ եք,- և ցույց տվեց իր մեքենայի կայանատեղը:

Պատասխանը հուսադրող չէր:

– Ավտո չի եղել. կլինի հինգ րոպե կանգնած եմ:

– Լավ…

Դիմացինի մոլոր պահվածքը վարորդին, ըստ երևույթին, տարօրինակ թվաց.

– Բա՞ն է պատահել:

– Մեքենաս գողացել են,- ակամա բացվեց:

– Ո՞նց…

– Հա՛: Մտել էի մազերս կտրել տալու:

– Զանգիր միլիցիա:

– Կգտնե՞ն որ…- երկբայեց:

– Ուղևորի եմ սպասում, թե չէ… Հրեն, եկան:

Բնակելիի մուտքից ելած տարեց զույգը նստեց: Վարորդը գործի գցեց շարժիչը, սակայն առժամանակ չէր շարժվում, ապա երկարեց գլուխը.

– Միլիցիան, ասում են, երկու շենք այն կողմ է` դպրոցի մոտ:

Նրանք մեկնեցին: Վարսահարդարը սանդուղքով իջել, կտրում էր փողոցը:

– Հետ գնացեք, գալիս եմ:

– Ի՞նչ ասաց:

– Տաքսի էր` չի տեսել:

– Ո՞վ տարած կլինի,- կինն իրար էր խառնվել: – Գոնե Գնելը գար, ո՞ւր մնաց: Վարդուշը…- նա ուղղվեց խմորեղենի կրպակի կողմը: – Փակ է, այս ժամին ի՞նչ գործ ունի: Գնանք ներս: Թա՞նկ մեքենա է, ի՞նչ կարժենա:

– Ահագին:

– Նոր էր` չէ՞: Սպիտակ գույնն աչքիս առաջ է:

– Երկու տարվա: Ցերեկն էի լվանալ տվել` նախքան ձյան գալը. ասի` մաքուր լինի:

– Ո՞նց են տարել: Բանալին…

– Գրպանումս կլինի:

Վերադարձան սրահ: Տղամարդն ստուգեց բաճկոնի, վերարկուի գրպանները.

– Երևի վրան եմ թողել:

– Նման բան կանե՞ն:

– Մոռացա,- նա վերջապես վերստին ժպտաց:- Ձեզ տեսնելուց հետո խելք չմնաց գլխիս:

– Պիտի շուտ-շուտ աչքս վրան գցեի: Սկզբում ուզում էի ասել` այս մայթը տեղափոխեք, ձայն որ չհանեցիք…

– Ո՞նց էլ նկատել են: Տեղը թեք է, երևի հրելով հեռացրել են, որպեսզի շարժիչի ձայնը չլսենք:

– Ի՞նչ միլիցիայի մասին էր տաքսիստն ասում: Դպրոցի տեղը գիտեմ` հինգ րոպեի ճամփա է:

– Զանգեմ 1-02:

Կինը մոտեցրեց հեռախոսը: Համարն զբաղված էր:

– Ժամանակ չկորցնենք:

Տղամարդն օգնեց կնոջը, ինքը ևս հագավ:

– Քանի՞սը կլինի:

– Տասն անց քսան:

– Դռան վրա գրություն կթողնեմ: Հնարավոր է շարժվենք, ու Գնելը գա: Ընկերը ծանոթներ շատ ունի. գուցե հետքի վրա ելնեն:

Հնի վրա նստած նոր ձյան միջով քայլելը, մանավանդ սառցակալած տեղերով, դժվար էր: Երկուսն էլ մեկմեկուց բռնվելու պահանջ, նաև կարիք ունեին, սակայն մտերիմ չլինելը կաշկանդում էր:

– Շա՞տ եք վատ զգում:

– Եթե ասեմ` չէ, թաքցրած կլինեմ:

– Կգտնվի, չվախենաք:

– Մխիթարո՞ւմ եք: Ուղղակի տրամադրությունս գցեցին. հրաշալի օր էր սկսվում:

– Ձեզ խրոխտ պահեք և… խոհեմ:

– Առանց մորուքի և մեքենայի՞:

– Սիրտս վկայում է` մինչև տասներկուսը կգտնենք:

– Անպայման ռեստորան կհրավիրեմ:

– Հնարավոր է և գամ:

Տղամարդու ընկճվածությունն աստիճանաբար անցնում էր.

– Ոչինչ, մի դուռ կբացվի: Գտածս, իմ սիրտը նույնպես վկայում է, շատ ավելի թանկ է:

Կինը ձայն չհանեց:

– Ձեզ նկատի ունեմ:

Վերստին լռություն:

– Երախտապարտ կլինեմ, եթե բռնվեք,- տղամարդը բացեց թևքը:

– Շուտ պիտի առաջարկած լինեիք:

Թև-թևի էլ մտան ոստիկանական բաժանմունք: Հերթապահը խաչբառով էր զբաղված: Ընդմիջելով` ներկայացրին պատահարը: Ոստիկանը մատյանում գրանցեց մեքենատիրոջ անունը, ազգանունը, տան, գործատեղի հեռախոսահամարները, դիմելու ժամը, փոխադրամիջոցի մակնիշը, պետհամարանիշը, առևանգման վայրը, մի խոսքով` հնարավոր ամեն տեղեկություն քաղեց: Դա բավական չէ, թուղթ տվեց, որպեսզի խնդրարկուն անձամբ դիմում գրի:

– Կարգ է,- ասաց:

– Հույս կա՞,- հարցրին:

– Ես կենտրոնին կփոխանցեմ, նրանք` պետավտոտեսչությանը: Հնարավոր է, եթե չեն հասցրել թաքցնել, բռնեն: Վատն այն է, տոնական օրեր են սկսվում: Ինքներդ լավ գիտեք, չնայած ուժեղացված ռեժիմ ասվածին, աշխատանքը գրեթե մի շաբաթ կազմալուծվում է: Իմ խորհուրդը` եթե կարող եք, թաղի «հեղինակություններից» մեկ-երկուսին գտեք: Դժվար պատահական մարդ լինի տարած: Մենք, իհարկե, գործ կբացենք, թաղայինի միջոցով, եթե նորություն լինի, լուր կտանք:

Շնորհակալություն հայտնելով` դուրս եկան:

– Վերադառնանք վարսավիրանոց, եղբայրս եկած կլինի:

– Գուցե տո՞ւն ճամփեմ:

– Հետո կորոշենք:

– Գլխացավանքի մեջ գցեցի:

– Ի՞նչ եք կարծում` մի բան կանե՞ն,- կինը թեման փոխեց:

– Եթե իրար հետ կապված չեն:

– Օրինավոր մարդու տպավորություն թողեց:

– Դրա համար էլ Նոր տարով հերթապահ են կարգել:

Վարսավիրանոցի շրջակայքում մարդ, մեքենա չկար: Չբացած` կինը նկատեց գրության բացակայությունը:

– Եթե Գնելը եկած լիներ, կսպասեր:

– Գուցե ուրիշ ճամփո՞վ է գնացել:

– Գրել էի, որ հետ եմ գալու, ընդամենը` դա:

Մտնելու պահին հեռախոսը ծլնգաց: Կինը երկրորդ զանգին հասցրեց վերցնել. նա էր:

– Ի՞նչ եղար,- վրա տվեց քույրը:

Գնելը երկար` բան էր բացատրում: Հետո կապն ընդհատվեց:

– Ընկերոջ հետ լռվել են կենդանաբանականի ձորում` խցանում է: Ոչ վերև, ոչ ներքև,- ասում է,- հնարավոր չէ քշել: Ինչ-որ մեկի բջջայինով էր խոսում: Չհասցրի բան ասել: Չեմ հասկանում` ի՞նչ գործ ունի քաղաքում: Վալերի հետ է: Վերջերս են մտերմացել: Ինձ դուր չի գալիս. մի տեսակ մութ տղա է… Գուցե նորից միանա, մի քիչ սպասե՞նք:

– Ձեզ համար եմ անհանգիստ:

– Իսկ ձերոնք… Ինչո՞ւ չեք զանգում:

– Մենակ եմ ապրում: Կոլեկտիվով պիտի «Հին Հռոմում» հավաքվենք. ամանորի առթիվ է: Տասնմեկն անց է, դեռ ժամանակ կա: Եթե թույլ տան, ձեզ իսկապես հետս կտանեմ: Երևի մինչ այդ խցանումը բացվի:

– Այսքանից հետո տրամադրություն ունե՞ք:

– Նոր տարի է գալիս, հո սուգ չե՞մ անի: Չծանոթացանք էլ…

– Ձեր անունը ոստիկանությունում լսեցի` Մուշեղ է, չէ՞: Իմն Արուս է:

– Հնչեղ անուն է: Արուսյակը Վեներան է: Լուսաստղ ենք ասում:

– Գիտեմ` մոլորակ է, այդքան:

– Եթե մի օր պարզ եղանակ լինի, ցույց կտամ: Ջերմ օրերն առջևում են:

Զանգը վերստին հնչեց:

– Գնելը կլինի,- Արուսյակն առպահ ունկնդրելուց հետո, սակայն, խոսանցքը փակելով և փոքր -ինչ երկյուղած` շշնջաց:- Ձեզ հետ են կամենում խոսել:

Մուշեղը տարակուսած` վերցրեց ընկալուչը:

– Ուզո՞ւմ ես ավտոդ բերենք,- հարցրեց ձայնը:

– Գտա՞ք,- կարծեց ոստիկանությունից են, սակայն նույն պահին մտաբերեց` հերթապահությունում վարսավիրանոցի համարը չթողեցին, թեև նրանց ի՞նչ…

– Հա՛, մեզ մոտ է:

– Որտե՞ղ էր:

– Հարցիս պատասխանիր` ուզո՞ւմ ես:

– Պարզ չէ՞,- խոսքի հնչերանգը` անդուր, պահանջկոտ, շփոթեցնող էր, բայց այն միտքը, որ մեքենան կա, հույս էր: – Ու՞ր գամ:

– Հարցեր կան, ճշտենք` նոր. ետ վերցնելու համար փող է պետք:

– Մաղարի՞չ: Կտամ, իհարկե,- Մուշեղը ժպտաց բան ըմբռնել ձգտող Արուսյակին: – Հիսունը բավակա՞ն է:

– Հինգ հարյուր,- հնչեց պատասխանը:

– Դրամ, թե՞ դոլար:

Հեռախոսի մյուս ծայրում քմծիծաղեցին, այնուհետ խոսափողը մեկ ուրիշը վերցրեց.

– Կանաչ, ապեր, կանաչը գիտե՞ս որն է:

– Հինգ հարյո՞ւր,- Մուշեղն ապշեց,- այդքան շա՞տ: Դուք ո՞վ եք:

– Ինչ կասեմ, լավ լսիր. ավտոդ մեզ մոտ է` մագով, ամեն բան տեղն է: Մեր ասած թիվը տուր, բերենք Հայկի արձանի մոտ, թե չէ կմախքը կգտնես:

Նոր համոզվեց, որ գործ ունի առևանգողների հետ: Ձայնի խռպոտ լինելն էլ, հասկացավ, չճանաչվելու համար է: Թաշկինակ, բան կլինեն անցքին պահած` մտածեց: Ծանրութեթևի ժամ չէր. նրանից վճիռ էին սպասում:

– Ինչքա՞ն ժամանակ եք տալիս:

– Քեզնից է կախված: Եթե շուտ բերես, թիվը չի փոխվի:

– Ճարելու խնդիր կա:

– Կունենաս: Տասը րոպեից կզանգենք, որոշիր: Իմացած լինես,- վերջին պահին ձայնն զգուշացրեց,- եթե միլիցիա ես դիմել, մարդ մեջ գցել, ավտո չես տեսնի: Եղա՞վ:

– Գողացողներն էին,- Մուշեղը դրեց լսափողը:

– Իրենք են պոկել գրությունը,- Արուսն ընթացքում սուրճ էր դրել: – Ձեզ ի՞նչ հյուրասիրեմ,- նա սառնարանից տուփով հյութ հանեց:- Գոնե սա` բնական է: Ստոր սողունները… Շատ-շատ են ուզում: Գնելը, Վալերը դրանց հաստատ կճանաչեն: Հնարավոր է անգամ դիմացի շենքից լինեն: Որ իջաք, տղաներ չկայի՞ն կանգնած:

– Ուշադիր չեմ եղել,- Մուշեղը հայացք գցեց բնակելիին. բոլորի լույսերը վառվում էին: – Էլ ուշ է,- նա ձեռքը գրպանը տարավ: – Հարյուր հիսուն դոլար ունեմ,- հաշվեց նաև դրամը,- և երեսունհինգ հազար` մերով: Հինգը մազերի վարձն է:

– Մնացածը ես կտամ:

– Ոչ մի դեպքում. փեսայիցս կվերցնեմ` քրոջս ամուսնուց:

– Ինչո՞ւ մտահոգվի` քույր է…

Տղամարդը մտմտուքի մեջ էր.

– Հայկի արձանի մոտ են ժամադրում:

– Մեր կողքի շենքն է:

– Հիմա են ուզում, թե չէ, ասում են, գինը կբարձրացնենք:

– Ստոր սողուններին տես… Փողը տանն է:

Հեռախոսազանգն ընդհատեց զրույցը:

– Ես կվերցնեմ,- Մուշեղն արտորաց:

Նրանք էին.

– Ի՞նչ որոշեցիր:

– Պակաս հնարավո՞ր է` այդքան չունեմ:

– Ամենացածր թիվն է: Մենք էլ մարդ ենք. դեմը Նոր տարի է, թե չէ հինգով չէիր պրծնի:

– Կես ժամից կգամ:

Պահանջեցին սպասել. ինչ-որ բան էին որոշում, հետո ձայնը նախկին հանգույն`

– Տասներկուսից տասը պակաս` Հայկի մոտ: Կմոտենաս արձանին, ոտերի դեմ սիգարեթի տուփ կլինի, կդնես մեջը, կիջնես: Ավտոն կգտնես թերթի կրպակի մոտ:

– Բա բանալի՞ն:

– Վրան կլինի:

– Եթե մի թեթև ուշանամ, սպասեք:

– Պայմանը չխախտես` մարդ-մուրդ հետդ չլինի: Լավություն ենք անում, տես, քթիցդ կհանենք: Ուղիղ կես ժամ ունես:

Դուրս եկան գլխավոր փողոց: Կանգառում սպասող չկար, երթևեկը սակավ էր: Այս ժամին ի՞նչ խցանում,- մտածեց Մուշեղը,- տարօրինակ է,- սակայն չարտահայտվեց:

– Մեկ շաբաթով հինգ հարյուր դոլար պարտք եմ խնդրում,- նա խաղի կանոններում վճռեց որոշակիություն մտցնել: – Մինչև տոներից հետո բանկի բացվելը, չեմ ուշացնի:

– Կտամ, բայց ինչո՞ւ այդքան. հարյուր հիսուն ունեիք:

– Գրպանինս ռեստորանի համար է:

– Արժե՞ որ…

– Սրանից լավ առի՞թ. մեքենան գտնվեց:

Տաքսու, երթուղայինի սպասելն իմաստ չուներ: Երկու կանգառ ճեպեցին:

– Չեմ ուշանա,- Արուսյակը քանդեց վզնոցը: – Շոգեցի:

Մինչ նրա գալը, մեկը ելնելով մուտքից` փութանակի դիմեց շենքի մյուս երեսը: Վերարկուի վրա բերած կնգուղը սքողել էր դեմքը: Տպավորությունն այնպիսին էր` հանդիպման է շտապում:

Պարապությունից Մուշեղն սկսեց հաշվել բնակելիի հարկերը: Չկարողացավ. խոշոր փաթիլները` կտրվելու նշան, խանգարում էին: Նույնը փորձեց վերևից, որպեսզի հայացքը չշաղվի, աչքերը կկոցած: Շենքը տասներկու հարկանի էր` քառաթև:

– Մերը հինգերորդ հարկում է, ա՛յ, այն պատուհանները,- Արուսյակն էր վերադարձել:

– Այդպես էլ գիտեի. լավագույն հարկում պետք է ընտրագույնն ապրի:

– Հինգ հարյուր է,- Արուսը գումարը տվեց Մուշեղին:

– Տնեցիները հե՞շտ համաձայնեցին. իրար գրեթե չենք ճանաչում:

– Սա մեր գաղտնիքն է: Ոչ մեկին չեմ ասել, անգամ` եղբորս: Քիչ առաջ իջավ, չհանդիպեցի՞ք: Ընկերոջ հետ իր գործով շտապ մեկին պիտի տեսնեն: Կես բառով պատմեցի: Ասում է` լավ թիվ է, կարող էին նաև հազար ուզել:

– Պայմաններից մեկն այն է, որ մենակ լինեմ,- իսկ մտքում «թիվ» բառն էր` ոճի նմանությունը:

– Չխաբե՞ն ստոր սողունները:

– Եթե մեքենան չտեսնեմ կանգնած, պարզ է, փողը չեմ թողնի:

– Ես մերոնց հետ Նոր տարին կդիմավորեմ, չնայած,- Արուսյակն անսպասելի անցավ մտերմիկ տոնի,- կուզեի քեզ հետ լինել: Անց տասնհինգ` ոչ ուշ, կիջնեմ,- նա բռնեց Մուշեղի դաստակը, սեղմեց:- Կսպասե՞ս:

– Ինչ խոսք, բայց եթե Գնելը հետո տեսնի տանը չե՞ս:

– Ես իմ կյանքն ունեմ,- աներկբա կտրեց, ասես եղբորը պատասխանելիս լիներ, հետո ժպտաց:- Դեհ, նախապես շնորհավոր:

– Փոխադարձում եմ, քոնը` նմանապես:

Նա գնաց: Մուշեղն իջավ փողոց: Լուսասյան տակ կանգնելով` ծոցատետրից թերթ պոկեց` գրառելու գլխում առկայծած խոհը. «Գնել, քրոջդ հինգ հարյուր դոլար պարտք մնացի, կվերադարձնես», սակայն նույնքան արագ էլ վանեց այն, չթողեց միտքն արմատ գցելով` ընձյուղի. եղբայրն արժանի չէր Արուսյակի գաղտնիքին: Նայեց ժամացույցին. տասներկուսին տասը րոպե էր մնում: Թուղթը հենեց սյանը, խազխզեց` ԳՆԵԼ, ՎԱԼԵՐ, ՍՏՈՐ ՍՈՂՈՒՆՆԵՐ… Ապա ծալելով` դրեց կանաչ հարյուրանոցների մեջ, շտկեց ուսերը, հայացքը:

Ճամփի մյուս եզրին` թմբի վրա ուրվագծվածը նետաձիգ նահապետի խրոխտ անդրին էր` մորուսով, ջլապինդ ձեռքերում` պրկած աղեղ, ներքևում` ձյան տակ կքած կրպակից քիչ այն կողմ` ճերմակ 07-ը: Քաղաքի կենտրոն տանող մայրուղին ազատ էր:

Արամ ՀՈՎՀԱՆՆԻՍՅԱՆ

 «OPEL-ի աղջիկը» շարքից: