Լրահոս
Օրվա լրահոսը

«Երրորդ զամբյուղը»

Դեկտեմբեր 10,2014 10:09

1975 թվականի օգոստոսի 1-ին Հելսինկիում 35 երկրներ (բոլոր եվրոպական երկրները, բացի տոտալիտար Ալբանիայից` գումարած ԽՍՀՄ-ը, Միացյալ Նահանգներն ու Կանադան) ստորագրել էին Եվրոպայի անվտանգության եւ համագործակցության կազմակերպության եզրափակիչ ակտը, որի իմաստը, որքան ես եմ հասկանում, հետեւյալն է. «կապիտալիստական» եւ «սոցիալիստական» դիմակայող ճամբարները ընդունում են Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի արդյունքները եւ չեն փորձում փոխել աշխարհակարգն ու երկրների միջեւ սահմանները: Դա երկու ճամբարների համար էլ ձեռնտու փոխզիջում էր: Դրան գումարած կար, այսպես կոչված, «երրորդ զամբյուղը»` հումանիտար խնդիրները` մարդու իրավունքներ, որոնց մեջ էին զանազան ազատությունները` տեղաշարժվելու, շփվելու, տեղեկատվության, մշակույթի եւ կրթություն ստանալու:

Այդ սկզբունքներն ամրագրելով՝ խորհրդային ղեկավարությունը որոշակի զիջումներ էր անում, քանի որ այդ ազատությունները մեր այն ժամանակվա երկրում ապահովված չէին, մասնավորապես, հազարավոր մարդիկ երազում էին Սովետից գնալու մասին, ինչը փաստացի արգելված էր: Հելսինկյան եզրափակիչ ակտում խոսվում էր նաեւ աշխատանքի, կրթության եւ բժշկական սպասարկման մասին: Ենթադրում եմ, որ այդ տողերը «մերոնք» էին ավելացրել, որովհետեւ «դե յուրե» մեզ մոտ գործազրկություն չկար, իսկ բժշկական սպասարկումն ու կրթությունը իբր անվճար էին: «Իբր», որովհետեւ նույն ժամանակահատվածում Երեւանի բժշկական ինստիտուտի որոշ ֆակուլտետներ եւ համալսարանի իրավաբանական ֆակուլտետ ընդունվելու համար պահանջվում էր կաշառք` 40 հազար ռուբլի չափով. ճիշտ է, նույնիսկ նման տեղեր կաշառքով էր ընդունվում ուսանողների մոտավորապես կեսը: «Անվճար» բժշկության մասին էլ չխոսենք:

Արեւմուտքը անընդհատ կշտամբում էր Սովետին որոշ տեսակի ազատություններ չհարգելու համար: Սովետն էլ խոսում էր իր իրական եւ ձեւական առավելությունների մասին: Բայց ուշադրություն դարձրեք. 1990 թվականից հետո գերտերությունները` Միացյալ Նահանգները եւ ԽՍՀՄ-ի ժառանգորդ Ռուսաստանը բազմիցս խախտել են առաջին երկու «զամբյուղների» պայմանավորվածությունները, որոնք վերաբերում են բուն անվտանգությանը եւ բազմիցս վերաձեւել են ու շարունակում են վերաձեւել Եվրոպայի քարտեզը: Եթե կյանքի չի կոչվում հիմնադրույթների մի խումբը, ապա ինչո՞ւ պիտի գործեն մնացածները:

Ինձ թվում է՝ եկել է ժամանակը մտածելու «նոր Հելսինկյան ակտի» մասին, որը պետք է արձանագրի ինչ-որ մի կարգավիճակ: Դա դոլար-դրամ կուրսի նման է. կարեւոր է ոչ այնքան թիվը, որը ինչ-որ պահի կարձանագրվի, որքան դրա կայունությունը, անփոփոխությունը: «Սառը պատերազմի» նման երեւույթները այսօր` գլոբալ տնտեսության պայմաններում, պարզապես ծիծաղելի են. Ռուսաստանն այսօր չի կարող չլինել համաշխարհային տնտեսության մի մասը:

Ինչ մնում է «երրորդ զամբյուղին», ապա այստեղ էլ շեշտադրումները պետք է փոխվեն` տեղաշարժվելու, շփվելու, արտահայտվելու ազատություններն, իհարկե, կարեւոր են: Բայց ավելի կարեւոր են մարդու արժանապատիվ ապրելու եւ սեփական իշխանությունն ընտրելու իրավունքները: Այստեղ է, որ մենք պարծենալու բան չունենք:

ԱՐԱՄ ԱԲՐԱՀԱՄՅԱՆ

Համաձայն «Հեղինակային իրավունքի եւ հարակից իրավունքների մասին» օրենքի՝ լրատվական նյութերից քաղվածքների վերարտադրումը չպետք է բացահայտի լրատվական նյութի էական մասը: Կայքում լրատվական նյութերից քաղվածքներ վերարտադրելիս քաղվածքի վերնագրում լրատվական միջոցի անվանման նշումը պարտադիր է, նաեւ պարտադիր է կայքի ակտիվ հղումի տեղադրումը:

Մեկնաբանություններ (14)

Պատասխանել

  1. Արսեն says:

    7րդ դասարանի Երկրաչափության գիրքը վերցնելուց առաջ, 4րդի մաթեմատիկան նախ հանձնի, էլի… եթե թվի քառակուսին չգիտես ինչ է, Պյութագորասի թեորեմը անգիր իմանաս, որ ինչ անես?

  2. Կարեն says:

    Հարգելի պ-ն Աբրահամյան, միայն մեկ անհամաձայնություն: Այդ տարիներին բժշկական ինստիտուտի «լեչ ֆակ»-ի անցողիկ “բալը” 15000 ռուբլի էր, իսկ մյուս ֆակուլտետներում տատանվում էր 8-10 հազարի սահմաններում: )))))))))

    • Հրանտ Պապիկյան says:

      Մի անհամաձայնություն էլ իմ կողմից՝ առանց մի կոպեկ տալու ընդունվել եմ, ողջ սովորելու ընթացքում էլ թոշակ եմ ստացել

      • Արամ ԱԲՐԱՀԱՄՅԱՆ says:

        Ոչ մի վայչկյան չեմ կասկածում: Գրել եմ, կեսը՝ ոչ բոլորը: Կոնսերվատորիայում էլ էր նույնը՝ իհարկե, շատ ավելի ցածր «տարիֆներով»:

  3. մարդ says:

    Զամբյուղներ այլեվս չկան եվ զամբյուղների միջի եղածը գդնվում է մի թաշտի մեջ. Առաջվա զամյուղատերերը ցանկանում են իրենց կողմը քաշել հնարավորինս շատ ապրանք արդարացնելով այն հնարավոր եվ անհնար բացատրություններով. Այնպես որ ստաբիլ զամբյուղների թեորյան չի գործում այժմյան դինամիկ դարում եվ նոստալժիկ երազների մթնոլորտում

  4. Nara says:

    Հետո, երբ որ սովետը «ինքնուրույն» քանդվեց, արևմուտքն ասաց -Ինչ ազատ մուտք?, գժվել եք?, տեղներդ վեր ընկեք, մենք ինքներս կգանք, ձեզ կսովորեցնենք, թե ոնց պիտի ապրեք, որ մեր համար լավ լինի: Հենց որ Պուտինը հայտարարեց, թե «մենք չենք ենթարկվի ձեր թելադրանքին, որովհետև մենք էլ էս երկրի վրա ձեզ հավասար մարդ ենք», արևմուտքը խիստ զարմացավ ու զայրացավ(գժվել եք, ինչ հավասար???): Ու ամեն ինչ խառնվեց: Հիմա տեսնենք, ինչ կլինի:

  5. «Ռուսաստանն այսօր չի կարող չլինել համաշխարհային տնտեսության մի մասը»: Պարոն Աբրահամյան էս առումով ասեք մի դիմում էլ Ամերիկան գրի:Ախր դրանց կաշին էս վերջերս շատ հաստացավ,միտքն էլ բթացավ:Պսակին էլ Ձեզ նվեր…

  6. Nara says:

    Հիմա էլ նույն ժողովրդին արհեստականորեն հանել են միմյանց դեմ(կռիվ, ծեծ ու ջարդ), ձեր թերթն էլ ամբողջ օրը, շատ հետևողականորեն իր էջերը տրամադրում է հատկապես էդ “разборка” -ին: Չլինի թե մի լավ բանի մասին գրեք:

  7. Nara says:

    В чем дело, модератор? Прошел целый час! Или у вас цензура?

  8. Ruben says:

    «նոր Հելսինկյան ակտի» մի կարգավիճակ՝ «горбатого могила исправит»:

  9. Հրանտ Պապիկյան says:

    ՛՛Հելսինկյան՛՛ բառը հենց լսում եմ, էն լոռեցի Սաքունցին եմ հիշում… տեսնես Հելսինկիում գիտե՞ն. որ իրանք Վանաձորի գրասենյակ ունեն))))))

  10. ՏԻՏ says:

    Nara – ին

    Merci de ce que vous existez. Ուրեմն դեռ հույս կա:

Պատասխանել

Օրացույց
Դեկտեմբեր 2014
Երկ Երե Չոր Հնգ Ուրբ Շաբ Կիր
« Նոյ   Հուն »
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
293031