Սակայն, նոյեմբերի վերջին հանգստյան օրերից հետո, երկուշաբթի դեկտեմբերի 1-ի առավոտյան բանկերի մասնաճյուղերում եւ փոխանակման կետերում փոխարժեքը կտրուկ փոխվեց` 1 դոլարի դիմաց հասնելով 445-460 դրամ միջակայքին: Սա այն դեպքում, երբ ուրբաթ օրը ՆԱՍԴԱՔ ՕԷՄԷՔՍ ԱՐՄԵՆԻԱ ֆոնդային բորսայում վաճառվել էր ընդամենը 500 հազար դոլար` 1 դոլարը 434 դրամով: Պատկերացում կազմելու համար, թե ինչ նշանակություն ունի բորսայական առեւտրի ցուցանիշը բանկերի մասնաճյուղերի եւ փոխանակման կետերի վրա, տեղեկացնենք, որ բորսայում, պարզ ասածՙ դոլարի մեծածախ վաճառքն է տեղի ունենում, իսկ հետո, փոխանակման կետերում, փոքր ինչ թանկ` մանրածախ վաճառքը: Ընդ որում, այդ փոքր-ինչ թանկը լինում է մի քանի դրամի տարբերությամբ, բայց այս անգամ մեծածախ եւ մանրածախ գնի տարբերությունը կազմեց 15-25 դրամ, ինչը ահռելի շահույթ ապահովեց անցած մի քանի օրերին դոլար վաճառողներին` բանկերին, ֆինանսական կազմակերպություններին եւ փոխանակման կետերին: Բնական է հարց է առաջանում. իսկ ի՞նչ կատարվեց հանգստյան օրերին, երբ փոխարժեքի մեկ շաբաթ առաջվա կտրուկ տատանումից եւ մեկ շաբաթ պահպանվելուց հետո կրկին կտրուկ փոփոխվեց:
Պատասխանը թերեւս ակնհայտ է: Ոչինչ արտասովոր տեղի չունեցավ` միջազգային ֆինանսական շուկայում փոխարժեքների կտրուկ տատանումներ չարձանագրվեցին այդ երկու օրվա ընթացքում, Հայաստանում նույնպես այդ օրերին էական ոչ մի իրադարձություն տեղի չունեցավ, որը կարող էր փոխարժեքի նման կտրուկ տատանման պատճառ դառնալ: Հանգստյան օրերին հաջորդող երկուշաբթի օրն էլ դեռ ֆոնդային բորսայում գործարքներ չէին եղել եւ միջին կշռված փոխարժեք չէր ձեւավորվել, հակառակ բանկերի մասնաճյուղերում եւ փոխանակման կետերում արդեն թռիչք ապրած փոխարժեքի: Հետեւաբար երկուշաբթի օրը ֆինանսական շուկայում տեղի ունեցածը սուբյեկտիվ պատճառներ ունի, կամ ինչպես սիրում են ասել ԿԲ-ում` սպեկուլյատիվ բնույթ էր կրում:
Արա ՄԱՐՏԻՐՈՍՅԱՆ
Հրապարակուն ամբողջությամբ՝ «Ազգ» թերթի այս շաբաթվա համարում:
