«Իրազեկ Քաղաքացիների Միավորում» կազմակերպությունը Կապանում «Հայաստանի հեռանկարները Եվրասիական Միությունում» թեմայով սեմինար էր կազմակերպել` նպատակ ունենալով հանրապետությունում նախատեսված ընդհանուր 20 սեմինարի շրջանակներում իրազեկել հանրությանը եւ բազմակողմանի տեղեկատվություն տրամադրել այս գործընթացի եւ Հայաստանի արտաքին քաղաքականության վերաբերյալ:
Սեմինարի ընթացքում կապանցի մասնակիցներին ներկայացվեց Եվրասիական Տնտեսական Միությանը Հայաստանի անդամակցության նախապատմությունը, գործընթացը, քննարկվեցին, թե ինչ քաղաքական եւ տնտեսական հետեւանքներ են սպասվում Հայաստանին ԵՏՄ-ում: Օրակարգում տեղ էին գտել նաեւ թեմաներ հայ-ռուսական հարաբերությունների եւ մի շարք այլ հարցերի վերաբերյալ:
Սեմինարի կազմակերպիչները ցուցադրեցին իրենց կատարած ուսումնասիրությունների հիման վրա պատրաստված տեսանյութերը, ներկայացրեցին թե ինչ գնաճ է սպասվում Հայաստանում ԵՏՄ-ին անդամակցելուց հետո: Առանձնակի հետաքրքրություն են ներկայացնում շուրջ 900 անուն ապրանքներ:
Սեմինարի կազմակերպիչները նշեցին, որ էկոնոմիկայի նախարար Կարեն Ճշմարիտյանի արած հայտարարություններն այն մասին, որ ապրանքների մաքսատուրքերի վերաբերյալ Հայաստանի եւ Մաքսային Միության միջեւ ձեռքբերվել են համաձայնություններ, դրանք բացառապես ժամկետների վերաբերյալ էին:
Կարդացեք նաև
«Սեպտեմբերին, երբ ի վերջո կարողացանք ստանալ այդ ցուցակները, պարզ դարձավ, որ բանակցությունները ոչ թե արտոնությունների մասին են, այլ ժամանակավոր արտոնությունների: Օրինակ ավտոմեքենաների թանկացումը չի լինի հունվարի 1-ից, այլ 5 տարի հետո, ապրանքների թակացումներն անխուսափելի կլինեն` մի մասը հունվարից, մի մասը մի առ ժամանակ հետո: 7000 անուն ապրանք թանկանալու է, 1700 անուն ապրանք կէժանանա, մի քանի հազարի գինն էլ նույնն է մնալու», -ասաց «Իրազեկ քաղաքացիների միավորման» ծրագրերի համակարգող Դանիել Իոաննիսյանը եւ նշեց, որ ԵՏՄ-ին անդամակցելով` Հայաստանում բազմաթիվ ապրանքների թանկացումներն անխուսափելի կլինեն, իսկ մի շարք որոշումներ Երեւանի փոխարեն կկայացվեն Մոսկվայում:
Կազմակերպության կատարած ուսումնասիրության համաձայն` էական թանկացումներ են սպասվում դեղորայքի շուկայում, կթանկանա սերմնացուն, շաքարավազը, ավտոմեքենաներն ու ավտոբուսները, նույնիսկ զուգարանի թուղթը եւ այլն:
«2013թ-ին Հայաստան է ներմուծվել 110 մլն դոլարի դեղորայք, ՀՀ-ում դեղորայքի ներմուծման համար գործում է զրոյական մաքսատուրք, իսկ ԵՏՄ-ում` 8-12 տոկոս: Քանի որ դեղորայքի մեծ մասը բերվում է Եվրոպայից եւ Ամերիկայից, ապա ակնհայտ է, որ դրանց գինը կբարձրանա առնվազն 8 տոկոսով: Շաքարավազի ներմուծման համար Հայաստանում գործում է 10 տոկոս մաքսատուրք, եւ 2013 թվականին ներմուծվել է 40 մլն դոլարի շաքարավազ, ԵՏՄ-ի մաքսային օրենսգրքով շաքարավազի մաքսազերծումը շուրջ 4 անգամ թանկ է: Իսկ Հայաստանը շաքարավազ գերազանցապես ներմուծում է Բրազիլիայից եւ Ուկրաինայից, հետեւաբար գնի զգալի բարձրացում կնկատվի: Զգալիորեն կթանկանան նաեւ ավտոմեքենաները: Եթե այժմ 10-15 տարվա ավտոմեքենան Հայաստան ներմուծելիս վճարում ենք դրա արժեքի 40 տոկոսը, ապա ՄՄ-ին անդամակցելիս` այդ թիվը կարող է հասնել 230 տոկոսի: Կթանկանա նաեւ ավտոբուսները, որոնք Հայաստան են բերվում Չինաստանից, Ուկրաինայից եւ Հարավային Կորեայից», – նշված է ուսումնասիրության մեջ:
Դանիել Իոաննիսյանը նաեւ ընդգծեց, որ Հայաստանը որպես պետություն չի կարողանալու ինքնուրույն որոշել մաքսային քաղաքականությունը, որ պետության հետ ինչպիսի արտաքին առեւտրային հարաբերություն կառուցի, որտեղ մաքսակետ դնի, որտեղ`ոչ: Մի խոսքով` Հայաստանն անկախ մարմին չի լինելու այս ոլորտում: Նա նաեւ շեշտեց, որ այս ամբողջ ընթացքում հանրությունից գաղտնի էր պահվում ԵՏՄ-ի հետ բանակցությունների մանրամասները:
«Եվրամիությանն անդամակցելու պայմանագիրը կար դրված կայքում, իսկ ԵՏՄ-ի հետ պայմանագիրը գաղտնի էր պահվում: Մեր կազմակերպությունը արտգործնախարարությանը դատի տվեց, որպեսզի ստանա այդ պայմանագիրը: Սեպտեմբերի 3-ից մի տարի անցել էր, մենք չգիտեինք ի՞նչ փաստաթղթի մասին է խոսքը: Մինչեւ դատարանի վճիռը գործը չհասավ, ի վերջո պայմանագիրը սեպտեմբերի վերջին տվեցին մեզ, իսկ այս ամբողջ ընթացքում ոչ մեկը չգիտեր ո՞ւր է գնում մեր երկիրը», ասաց նա:
Միջազգային հարաբերությունների փորձագետ Աննա Փամբուխչյանն էլ նշեց, որ Եվրամիություն-Հայաստան բանակցություններից հետո կտրուկ ԵՏՄ-ին անդամակցելու Հայաստանի որոշումն անդրադարձավ Հայաստանի արտաքին վարկանիշի անկման վրա: Նա նաեւ հավելեց, որ Ֆրիդոմ հաուս միջազգային կազմակերպության ցուցանիշների համաձայն` Հայաստանում ժողովրդավարության ցուցանիշն ավելի բարձր մակարդակի վրա է գտնվում, քան ԵՏՄ-ի կազմում ընդգրկված Ռուսաստանի, Ղազախստանի եւ Բելառուսի ցուցանիշը:
Հ/կ ներկայացուցիչների եւ տարբեր մասնագիտություն ունեցող կապանցիների մասնակցությամբ անցկացված սեմինարի ժամանակ քննարկում ծավալվեց նաեւ հայ-ռուսական հարաբերությունների, հայ-ռուսական ռազմական համագործակցության եւ այլ թեմաների մասին:
ԵՏՄ-ի, ԵՏՄ-Հայաստան համագործակցության հեռանկարների, հետեւանքների եւ այլ թեմաների մանրամասները` տեսանյութերում
Մերի ՍՈՂՈՄՈՆՅԱՆ