ԼՂՀ ԱԺ արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահ
Վահրամ Աթանեսյանը՝ Հայաստանի եւ ԼՂՀ-ի միջեւ մաքսակետի մասին
– Հայաստանն արդեն ստորագրեց Եվրասիական տնտեսական միությանն անդամակցության փաստաթուղթը, որի կռվախնձորներից մեկը Հայաստանի եւ ԼՂՀ-ի միջեւ մաքսակետի տեղադրումն է: ԼՂՀ-ում ինչպե՞ս են վերաբերվում դրան:
– Օրերս «Արցախպրեսի» խնդրանքով հարցին վարչապետ Արա Հարությունյանն էր անդրադարձել: Ես նրա անկեղծությանը եւ տեղեկացվածությանը հավատում եմ: Այլ բան ինձ հայտնի չէ, խորհրդարանում այդ թեմայով քննարկում չի անցկացվել: Կարծում եմ՝ երբ կառավարությունը ներկայացնի 2015-ի բյուջեի նախագիծը, այդ համատեքստում նաեւ դրան անդրադարձ կլինի:
– Թեեւ Հայաստանի ՀՀԿ-ական իշխանությունների տարբեր տրամաչափի գործիչները վստահեցնում են, որ Հայաստանի եւ ԼՂՀ-ի միջեւ մաքսակետ չի լինի, այդուհանդերձ՝ գրավոր փաստաթղթում նման ամրագրում չկա:
Կարդացեք նաև
– Փոխարտգործնախարար Շավարշ Քոչարյանը խնդրի վերաբերյալ համակողմանի մեկնաբանություններ է արել: Իմ տպավորությամբ` այդ պայմանագրում ԼՂՀ մասին որեւէ ամրագրում չէր կարող լինել, որովհետեւ գործել է սկզբունք, որ Հայաստանի միջազգայնորեն ճանաչված սահմանները նաեւ մաքսային սահման են:
– Խոսքը, հավանաբար, բանավոր պայմանավորվածության մասին է, փոխզիջման, ինչի մասին հիշատակեց նաեւ Ղազախստանի նախագահ Նուրսուլթան Նազարբաեւը: Բանավոր պայմանավորվածության մանրամասները պաշտոնական Երեւանը չի հրապարակում: Պաշտոնական Ստեփանակերտում գոնե տեղյա՞կ են՝ ինչի՞ մասին է խոսքը:
– Չեմ կարող ասել, Ազգային ժողովում, համենայնդեպս, որեւէ պաշտոնական բացատրություն չի հնչել:
– Ռուսական տարբեր շրջանակներ իրենց վերլուծություններում խոսում են այն մասին, թե ղարաբաղյան ապրանքները մինչ օրս ինչպես են հայտնվել ռուսական շուկայում: Հայաստանում վստահեցնում են, որ բացի քաղաքական ապահովությունից՝ ԵՏՄ-ին անդամակցությունը տնտեսական օգուտներ է տալու, տարբեր օրինակներ են բերվում: Ձեր դիտարկմամբ՝ այս նոր իրավիճակը եւ քաղաքական, եւ տնտեսական առումներով ի՞նչ դրական ու բացասական հետեւանքներ կբերի ԼՂՀ-ի համար:
– Ես տնտեսությունից խոսելու իրավասություն եւ բավարար տեղեկացվածություն չունեմ: Քաղաքական առումով ԵՏՄ-ին Հայաստանի անդամակցությունը կարող է դրական ազդեցություն ունենալ ԼՂ բանակցային գործընթացի վրա գոնե իրավիճակի հավասարակշռման իմաստով: Եթե Ադրբեջանը «փակում է» արեւմտյան աշխարհի հետ երկխոսության դուռը:
– ՌԴ-ն եւ Ադրբեջանը համագործակցության սերտացման ինտենսիվ քայլեր են անում, մասնավորաբար՝ խոսքը նաեւ Կասպյան ավազանում ուրվագծվող համագործակցության մասին է: Հայաստանի զինվորական ղեկավարությունը՝ ի դեմս պաշտպանության նախարար Սեյրան Օհանյանի, ասում է, որ դա Հայաստանի դեմ ուղղված չէ: Դուք ինչպե՞ս կգնահատեք:
– Գլոբալ իմաստով` գուցե, որովհետեւ նրանք Աստրախանում համաձայնության են եկել, որ Կասպյան ավազանում «երրորդ կողմի ռազմական ներկայություն չի կարող լինել»: Եվ գործընթացը կարելի է համարել ՆԱՏՕ-ին Կասպյան ավազանից մեկուսացնելու փորձ: Այդուհանդերձ, այն ամենը, ինչ մեծացնում է Ադրբեջանի ներուժը, այդ թվում` Կասպյան ավազանում ռուս-ադրբեջանական ռազմական համագործակցության հեռանկարը, եթե ոչ` ուղղակիորեն, միեւնույն է` սպառնալիք է Հայաստանի ու Արցախի համար:
– Իսկ ի՞նչ գնահատականներ կտաք օրեր առաջ ԵԽԽՎ-ում տեղի ունեցածին: Խոսքը «Լեռնային Ղարաբաղում եւ Ադրբեջանի մյուս գրավյալ տարածքներում բռնությունների աճը» թեմայով զեկույցի մասին է: ԵԽԽՎ հայաստանյան պատվիրակության ղեկավարի դիտարկումներն ու բացատրությունները Ադրբեջանի խավիարային քաղաքականության մասին կիսո՞ւմ եք:
– Իմ տպավորությամբ` փաստացի պաշտպանելով Ռուսաստանի քայլերն Ուկրաինայում՝ Ադրբեջանն, այնուամենայնիվ, ԵԽԽՎ-ում կարողացավ տպավորություն ստեղծել, որ «կիսում է եվրոպական հանրության անհանգստությունը», եւ ներկայացավ որպես «ագրեսիայից տուժած երկիր»: Թե ի՞նչ դեր է խաղացել դրանում Կասպից ծովի թառափաձկան խավիարը` չեմ կարող դատել: Խնդիրն այն է, որ գործնականում լինելով եվրոպական արժեքների իրական կրող՝ մենք չենք հաջողում դա ձեւակերպել ֆորմալ:
– Ընդհանրապես, դա Ադրբեջանի լոբբիստական քաղաքականությա՞ն, թե՞ Հայաստանի արտաքին քաղաքական կողմնորոշման արդյունք էր:
– Ադրբեջանն ահռելի ջանքեր եւ նյութական, ֆինանսական ռեսուրսներ է ծախսում` այդպիսի «հաղթանակներ» կորզելու համար: Դիվանագիտությունը, թվում է, պետք է սեւեռվի Ադրբեջանում հակաեվրոպական, հակաարեւմտյան տրամադրությունների ու քաղաքական քայլերի համակարգված վերլուծության ու այն եվրոպական հարթակներում հիմնավորված ներկայացնելու արշավ սկսելու վրա:
Զրույցը՝ ՆԵԼԼԻ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆԻ
Հ. Գ. Հիշեցնենք. ԼՂՀ վարչապետը բացառել է Արցախի եւ Հայաստանի սահմանի վրա մաքսակետի տեղադրման հնարավորությաունը։ Նա նշել էր, որ Հայաստանի՝ ԵՏՄ-ին անդամակցելու արդյունքում որոշ ապրանքատեսակների թանկացումներ են սպասվում նաեւ Արցախում, ինչին դիմագրավելու ուղղությամբ ԼՂՀ իշխանությունները պատրաստ են ձեռնարկել անհրաժեշտ բոլոր քայլերը։
«Առավոտ» օրաթերթ
18.10.2014
