Վերջին տարիներին առավել ուշադրություն է դարձվում ցեղասպանության թեմայով գրքերի հրատարակմանը: 2015-ին ընդառաջ՝ մեծապես կարեւորվում է հետաքրքրության արժանի, բարձրարժեք ֆիլմերի, գրականության, մշակութային եւ այլ միջոցառումների դերը: Թեմայի շուրջ «Իրատես de facto»-ն զրուցել է «Անտարես» հրատարակչության գլխավոր խմբագիր, գրաքննադատ Արքմենիկ Նիկողոսյանի հետ:
– Էլիֆ Շաֆաքի «Ստամբուլի բիճը» մեծ արձագանք գտավ մեզանում, թուրք գրողի այդ գրքի լույսընծայումն ասես «արդարացվում» էր, որովհետև ուղղակիորեն առնչվում էր հայ-թուրքական հարաբերություններին, Հայոց ցեղասպանությանը։ Որքան գիտեմ, թուրքերեն է լույս տեսնելու Հովհաննես Թեքգյոգյանի «Փախչող քաղաք» գիրքը։ Թուրքերի ընտրությունն ինչո՞վ է պայմանավորված։
– Ես մի առիթով նշել եմ, որ վերջին տարիներին հայ-թուրքական գրական հարաբերությունները, գոնե հրատարակչությունների հարաբերման առումով, ավելի բարձր մակարդակում են։ Երբ Շաֆաքին թարգմանում էինք, սկզբում բողոքներ էինք լսում, թե ո՞նց կարելի է թուրքին թարգմանել և այլն։ Բայց կոնկրետ ինձ համար Հակոբ Օշականի ասած ֆենոմենը կա, որ եթե ուզում ես թշնամուդ հաղթել, պետք է լավագույնս ճանաչես նրան։
Իսկ երբ զուգահեռում ես, թե ինչ ունեն թուրքերը թարգմանած մեզնից, և մենք ինչ ունենք նրանցից թարգմանած, տեսնում ես, որ այդ դաշտում էլ նրանք առավելություն ունեն. թարգմանել և հրատարակել են արևմտահայ գրողներին՝ Զոհրապ, Զապել Եսայան, Վարուժան, Օտյան, Սիամանթո և այլն։
Ինչ վերաբերում է Թեքգյոզյանի վեպին, այնտեղ կա մի կերպար, որը եղեռնից մահապուրծ է։ Թուրք հրատարակչին այդ գործոնն է հետաքրքրել երևի։ Մեզ համար, ամեն դեպքում, գեղարվեստականությունը չափանիշ է, եթե «Ստամբուլի բիճը» լիներ գեղարվեստական վատ չափանիշներով գրված գիրք, մենք չէինք թարգմանի։
Կարդացեք նաև
Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ
Հարցազրույցն ամբողջությամբ կարող եք կարդալ «Իրատես» թերթի այսօրվա համարում
