Ղարաբաղյան շարժման առաջին օրերին Արցախի անկախության մասին ոչ մի ակնարկ չկար: Հայաստանի անկախության մասին խոսում էին Մովսես Գորգիսյանը, Պարույր Հայրիկյանը եւ խորհրդային մի քանի նախկին քաղբանտարկյալ: Ղարաբաղն Ադրբեջանի կազմում էր հայտնվել 1921 թվականին Ստալինի ղեկավարած խորհրդային քաղբյուրոյի որոշման:
Ըստ պատմաբանների, Ստալինը նպատակ ուներ սիրաշահել Թուրքիային, որպեսզի վերջինս նույնպես դառնա կոմունիստական երկիր: Թուրքիան ոչինչ չխոստացավ: Երկու տարի հետո ձեւավորվեց Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզը:
60 տարվա ընթացքում Ղարաբաղի մեկ երրորդը հայաթափվում է: Տարբեր տարիներին Խորհրդային Հայաստանի մի շարք ղեկավարներ փորձեր են կատարում Լեռնային Ղարաբաղը Հայաստանի հետ միավորելու համար: Առաջինը Կոմկուսի առաջին քարտուղար Գրիգոր Հարությունյանն էր, որը 46 թվականի հայրենադարձությունը ուզում էր ծառայեցնել Ղարաբաղը հայերով բնակեցնելու եւ Հայաստանի հետ միավորելու համար:
Մանրամասն՝ կարդացեք այստեղ
Կարդացեք նաև