«Ես չկարողացա Հայաստան գալ, այնտեղի սահմանն իսկապես սահման էր»,- տարիներ առաջվա ցանկության մասին ինձ հետ զրույցում պատմում է Թուրքիայից եկած արվեստագետ Սերդար Յըլմազը: Նա եղել էր Արեւմտյան Հայաստանի մի շարք քաղաքներում Վանում, Կարսում եւ այլն, զարմացել հայկական մշակույթով, ցանկացել էր Հայաստան էլ գալ, բայց սահմանը փակ էր եղել: Ասում է՝ հիմա Իստամբուլում շատ հայ ընկերներ ունի, ցանկանում է , որ հաղորդակցությունը երկու երկրների ժողովուրդների միջեւ մշտապես լինի:
Նրա հետ խոսեցի «Նկարիչների փոխայցելություններ» նախագծի մեկնարկն ազդարարող միջոցառումից առաջ: Հիշեցնեմ, որ նախագիծը իրականացվում է «Աջակցություն Հայաստան-Թուրքիա հարաբերությունների կարգավորման գործընթացի» ծրագրի շրջանակներում «Հանրային լրագրության ակումբի» (Հայաստան) եւ «Անատոլու Քյուլթուրի» (Թուրքիա) կողմից:
Ստամբուլի Մարմարա համալսարանի դասախոս, դոցենտ, նկարիչ Սերդար Յըլմազը պատմում է, որ նախագծի մասին իրեն տեղեկացրել են «Անատոլու Քյուլթուրի» կազմակերպությունից, սիրով համաձայնվել է մասնակցել: Ընտրել է նախագծին մասնակցող 4 երիտասարդ համալսարանականների, կարեւորել է, որ նրանք լինեն տարբեր համալսարաններից, հասցրել է արդեն ծանոթանալ նրանց հետ: Երիտասարդների մասին ասում է. «Նրանք այդքան էլ լավ պատկերացում չունեն հայ-թուրքական հարաբերություններից: Իրենց համար այս ծրագիրը շատ հետաքրքիր է, նրանք նոր սերունդ են, միասին են ինչ-որ բան ստեղծելու: Նրանք արդեն սկսել են աշխատել միասին, արդեն միասին գնացել են թանգարան: Կարծում եմ՝ հիանալի հնարավորություն է մշակույթներն իրար հաղորդակցելու»:
Թուրքիայից եկած հայտնի նկարչին հիշեցրի, որ հաջորդ տարի Հայոց ցեղասպանության 100-ամյակն է: «Ես փորձել եմ ուսումնասիրել պատմությունը, շփվել շատերի հետ՝ հասկանալու համար ճշմարտությունը,- ասաց նա, միեւնույն ժամանակ նշելով, որ նա արվեստագետ է, մասնագետ չէ, որ ամբողջությամբ տիրապետի պատմության վերաբերող տեղեկատվությանը:
«Ես կուզեի, որ բոլոր փաստաթղթերը բացվեին, ամեն ինչ բաց լիներ, տեսնեինք մենք ամեն ինչ: Այնքան շատ մշակութային արժեքներ, շենքեր կան, որ հայկական են,- ասում է նա: Նշում է , որ պետք է պարզել պատմությունից եկած խնդիրները, նշում է, որ ակնհայտ է, որ հարյուր տարի առաջ հայերը լքեցին իրենց պատմական տարածքները:
«Մենք գիտենք, որ այդ ժամանակաշրջանը համընկավ առաջին աշխարհամարտի հետ, պատերազմ էր եւ այլն»,- ասում է նա եւ կարծում, պետք է պարզել պատմական խնդիրները:
Թուրքիայից եկած նկարիչը կարծում է, որ մենք պետք է տարատիպ միջոցառումների շրջանակներում հաղորդակցվենք միմյանց հետ, պետք է փոխանակենք մեր մտքերը: «Մենք կարիք ունենք հաղորդակցության , այդ ճանապարհով շատ բան ավելի թափանցիկ կլինի»,- ասում է նա:
Հռիփսիմե ՀՈՎՀԱՆՆԻՍՅԱՆ
Նյութը վատ չէ, բայց չեն ասում ցեղասպանության 100-ամյակ, այլ 100-ամյա տարելից: Ուրախ բաներին են այդպես ամյակով ասում: