«Հայ գրականության հիմնադրամի» գործադիր տնօրեն Արեւիկ Աշխարոյանը
հետաքրքիր փաստեր հրապարակեց
Վերջերս ՌԴ նախկին վարչապետ, Ռուսաստանի գրքային միության ներկայիս նախագահ Սերգեյ Ստեպաշինը հրապարակեց ընթերցանության վերաբերյալ հետազոտությունների արդյունքներ: Ըստ դրա՝ 1-8 տարեկան երեխաների ընթերցանության մակարդակով ՌԴ-ն գրավում է աշխարհում 2-րդ տեղը (Հոնկոնգից հետո), սակայն 15 տարեկանից բարձր տարիքային խմբում՝ 40-րդը: Ընթերցողների 70%-ը ուղղորդող տեղեկատվությունից (ինստրուկցիա) բացի ոչինչ չի կարդում: Կա՞ն արդյոք նման վիճակագրական տեղեկություններ հայ ընթերցողների մասին: «Առավոտը» այս եւ գրքի ոլորտին հետաքրքրող այլ հարցերի պատասխանները ստանալու նպատակով դիմեց «Հայ գրականության հիմնադրամի» գործադիր տնօրեն Արեւիկ Աշխարոյանին ¥լուսանկարում¤:
«Չեմ կարծում, թե մեր պետությունը հատուկ վերաբերմունք կամ առաջնահերթություն է ցուցաբերում ընթերցանության խթանմանը: Աշխարհում դրանով զբաղվում են տարբեր կազմակերպություններ՝ թե՛ պետական, թե՛ հասարակական: Այն, որ ընթերցանության խթանումը անհրաժեշտ է սկսել նախադպրոցական հիմնարկներից, անվիճելի է: Մեզ մոտ վերջին շրջանում, հետեւելով համաշխարհային փորձին, անցկացվում են տարբեր միջոցառումներ, օրինակ՝ կրթության եւ գիտության նախարարը կամ ՀՀ-ում որոշ դեսպաններ ընթերցումներ են անցկացնում երեխաների համար, կամ՝ ճանաչված արվեստագետներ, շոու բիզնեսի աստղեր խոսում են իրենց նախընտրած գրքերի մասին: Սրանք անխոս ընթերցողների թիվն ավելացնող միջոցառումներ են: Պետական մոտեցում ցուցաբերելու դեպքում արդյունքն անհամեմատ բարձր կլինի»,- հայտնեց Արեւիկ Աշխարոյանը: Հավելեց նաեւ, որ հիմնադրամի ծրագրերի ղեկավար Լիաննա Աղամյանը վերջերս փորձի փոխանակման նպատակով հյուրընկալվել է Հոլանդիայում պետական կառույց հանդիսացող հոլանդական գրականության հիմնադրամին եւ արձանագրել, որ այդ երկրում պետության աջակցությամբ ընթերցանությանը խթանող տարբեր միջոցառումներ են անցկացվում:
Դրանք նվազագույն ծախսեր պահանջող նախագծեր են, բայց մեծ արդյունավետություն ունեն: Իսկ հոլանդական պետական այդ ծրագրերը կյանքի են կոչվում մասնավոր, հասարակական կառույցների հետ համագործակցության արդյունքում:
«Հայաստանում ընթերցանության մակարդակի վերաբերյալ զուտ տարիքային խմբերին վերաբերող տվյալներ չունենք, բայց Եվրամիության «Գրքի հարթակ» ծրագրի շրջանակներում 2012թ. իրականացվել է «Ընթերցանության մակարդակը Հայաստանում» ուսումնասիրությունը, որը անկախ Հայաստանում առաջին նման հետազոտությունն է»,- նշեց մեր զրուցակիցը: Նա չմանրամասնելով անցկացված հետազոտության մեթոդաբանությունը կամ որակը՝ հայտնեց հետեւյալը. «Ընթերցողների մեծամասնությունը՝ 21%, ուսանողներ են, 18%-ը՝ միջին օղակի աշխատողներ՝ ծառայողներ, բանվորներ, 13%-ը թոշակառու է կամ չաշխատող, 15%-ը՝ գործազուրկ, 12%-ը ղեկավար աշխատողներ, բարձրագույն կամ մասնագիտություն ունեցող անձինք: Ուսումնասիրության արդյունքում պարզվել է, որ 12%-ը տնային տնտեսուհիներ են, 55%-ը՝ չամուսնացածներ, 39%-ը՝ ամուսնացածներ: Մեզանում հաճույքի համար կարդում է ազգաբնակչության 52%-ը, ինքնակրթության նպատակով՝ 43%-ը: Այս տվյալները զուտ ընթերցանության մասին են, այլ ոչ գեղարվեստական գրականության»: Ըստ մեր զրուցակցի, եթե հիմք ընդունվի գեղարվեստական գրքերի տպաքանակն ու վաճառքը, ապա, ելնելով մեր բնակչության փոքր թվից, Հայաստանում վաճառվող գրքի քանակը՝ հարաբերելով բնակչության հետ, մեզ մոտ մոտ ավելի շատ գիրք է վաճառվում: Նշեց նաեւ, թե մեզանում կատարված չէ որեւէ ուսումնասիրություն, ինչը կփաստեր ընթերցանության մակարդակը՝ հաշվի առնելով գրադարաններից, համացանցից օգտվողների, ինչպես նաեւ գրքի վաճառքի տվյալները:
Կարդացեք նաև
Հետաքրքրվեցինք՝ ամեն տարի պետպատվերով տպագրվում են գրքեր. որեւէ հաշվարկ կամ հիմնավորում կա՞, թե ինչո՞ւ են ընտրվում հատկապես այդ գրքերը: «Պետական պատվերով հրատարակվող գրքերի նոր պահանջների համաձայն, պարտադիր նախապայման է հեղինակային իրավունքի ձեռքբերումը եւ գրքի որակական ստանդարտների պահպանումը: Սա իհարկե կարեւոր բարեփոխում է: Այս տարի պետպատվերի ցանկից դուրս են եկել օտար լեզվից հայերեն թարգմանությունները, ինչը ճիշտ եմ համարում: Հրատարակիչների եւ ոլորտի մյուս մասնագետների շրջանում շատ է խոսվում պետության կողմից հրատարակչական գործին աջակցման մասին: Համաձայն եմ այն կարծիքին, որ հրատարակչական գործին պետական աջակցությունը խանգարում է ոլորտին: Աջակցություն պետք է ցուցաբերվի հայ գրականությանը՝ հիմնականում օտար լեզվով արտերկրում հրատարկմանը, այնպես, ինչպես վարվում են մեծ ու փոքր շատ քաղաքակիրթ երկրներ, նաեւ մեր հարեւաններ Թուրքիան եւ Վրաստանը: Օրինակ, վրացիների վարած քաղաքականությունը բերեց նրան, որ 2018թ. Վրաստանը Ֆրանկֆուրտի գրքի տոնավաճառում կներկայանա պատվո հյուրի կարգավիճակով, ինչը մեծ հեռանկարներ կբացի ոչ միայն վրացական գրականության, այլեւ ընդհանրապես մշակույթի տարածման գործում»,- ասաց Արեւիկ Աշխարոյանը:
ՍԱՄՎԵԼ ԴԱՆԻԵԼՅԱՆ
«Առավոտ» օրաթերթ
28.08.2014
Հայաստանում ընթերցում է 1%-ը, գողանում 99%-ը, ինքնակրթվում է 2%-ը, դիպլոմավորվում 98%-ը, մտածում է 3%-ը, թութակում `33%-ը, քնած է 64%-ը:Թալանի և վամպիրիզմի հայկական ակադեմիան վերապատրաստվում է նոր աշխարհամարտին դիմագրավել խաչագողի հիշատակարանով:
Գիրը ջնջվեց, կարդացող կար:Գլոբուսը մի ոտքի վրա կլինի, աշխարհը`երկու, բայց երկրորդ ոտքը` պրոտեզ:Աշխարհը գլոբուսվեց, շատ կարդացողների երեսից, բա*:
david-ին 100% երկու ձեռքով կողմ