Ըստ գրողի, տարբեր դավանանքի
ու մշակույթի մարդկանց միջեւ սահմաններն արհեստական են
«Առավոտի» զրուցակիցը՝ Մարի Շակկարը (Մարիամ Կարապետյան), օրերս ռուսերեն իր անդրանիկ՝ «Իմ եւ օտարի սահմանագծին» վեպով կներկայանա հայ ընթերցողին: Վեպը շուրջ մեկ ամսվա ընթացքում կհրատարակվի նաեւ հայերեն՝ Ներսես Աթաբեկյանի թարգմանությամբ:
Մեր զրուցակիցը ներկայացնելով իր ազգանունը, ասաց, որ այն պապի եւ ամուսնու ազգանունների՝ Շաքարյան ու Կարապետյան համադրումն է:
«Վեպս ռուսերեն է, քանի որ մասնագիտությամբ ռուսագետ եմ ու համարում եմ, որ ռուսերենն ավելի մեծ գեղարվեստական հնարավորություն է տալիս ստեղծագործողին»,- նշեց տիկին Շակկարը: Նա ներկայացրեց գրքի ստեղծման հիմնական շարժառիթը. ընտանյոք հանդերձ շուրջ 5 տարի ապրել են Եգիպտոսում: Ամուսինը՝ Ռուբեն Կարապետյանը, այդ երկրում Հայաստանի արտակարգ եւ լիազոր դեսպանն էր: Խոստովանեց, որ հայտնվելով Եգիպտոսում, հենց առաջին րոպեից կրոնամշակութային շոկ է ապրել: «Իմ դեպքում շոկը դրական ցնցում էր, ինչն արտահայտեցի վեպիս գլխավոր հերոսուհու՝ Անիի կերպարում: Վերջինս եկել է այն եզրահանգման, որ հնարավոր է դուրս գալ «իմ» եւ «օտարի» սահմաններից, բացվել աշխարհին եւ հոգում տեղ հատկացնել նոր սիրո համար: Նա հասկացավ նաեւ, որ եթե ցանկանաս, կարող ես ընդունել օտար մշակույթը, ավելին՝ տարբեր դավանանքների մարդկանց միջեւ սահմանները արհեստական են: Կարճ ասած՝ հերոսուհիս բացահայտեց հնագույն մշակույթ ու պատմություն ունեցող Եգիպտոսն ու սիրեց տեղացիներին»,- հայտնեց մեր զրուցակիցը:
Հեղինակը նշեց, որ վեպը շաղախված է փաստավավերագրական դրվագներով. «Վաղ քրիստոնեությունից առնչությունները հայ վանականների եւ եգիպտացի քրիստոնյաների՝ ղպտիների միջեւ շատ սերտ են եղել: Գրքիս մեջ «երեւում» է Մուհամեդ Ալին, որը համարվում է ժամանակակից Եգիպտոսի հիմնադիրը (18-րդ դարի վերջ-19-ի սկիզբ): Նրա կառավարման տարիներին հիմնականում Արեւմտյան Հայաստանից հրավիրված հայերը մեծ դեր են ունեցել այդ երկրի պետականաշինության մեջ: Անխոս, ամենահայտնի գործիչներից է Նուբար Փաշան, որը ե՛ւ վարչապետ էր, ե՛ւ արտաքին գործերի նախարար, իսկ նրանից հետո, 60 տարի շարունակ, Եգիպտոսի արտաքին գործերի նախարարները հայեր են եղել: Չնայած այն իրականությանը, որ այդ երկիրը մահմեդական է (ղպտիները ընդամենը 10% են կազմում), քրիստոնյաների նկատմամբ շատ հանդուրժող են: Դրան ենք հանգել ես ու հերոսուհիս՝ երկար տարիներ այնտեղ ապրելով: Հավելեմ, որ վեպումս գեղարվեստական երեւակայությունը սահման չունի»,- հայտնեց Մարի Շակկարը:
Խնդրեցինք երկու խոսքով ներկայացնել Եգիպտոսի հայ համայնքի ու եգիպտացիների վերաբերմունքը մեր նկատմամբ: «Համայնքում հաշվվում է շուրջ 7-8 հազար հայ: Իմ այնտեղ ապրած տարիներին մշտապես սերտ են եղել մշակութային կապերը, ինչն արտահայտվել է ցուցահանդեսներով, ֆիլմերի ցուցադրությամբ, գիտական կոնֆերանսներով եւ այլ միջոցառումներով: Եգիպտացիներն առիթի դեպքում հարգանքով են խոսում եւ հիշում հատկապես իրենց երկրում ծնված արվեստի հայ գործիչներին, օրինակ՝ Գոհար Գասպարյանին, Պերճ Զեյթունցյանին …Հիշում եմ հատկապես 2007թ. Եգիպտոսում կայացած միջազգային մեծ կինոփառատոնը, որի պատվավոր հյուրն էր Շարլ Ազնավուրը»:
Հետաքրքրությանը, թե «Իմ եւ օտարի սահմանագծին» գրքին հաջորդելո՞ւ են երկրորդը, երրորդը…, Մարի Շակկարն ասաց, որ այլեւս առանց գրչի չի պատկերացնում իր կյանքը:
ՍԱՄՎԵԼ ԴԱՆԻԵԼՅԱՆ
Լուսանկարում` Մարի Շակկարը՝ ամուսնու եւ Շարլ Ազնավուրի հետ:
«Առավոտ» օրաթերթ
27.06.2014
