Այսպիսով, օգոստոսի 1-ից Հայաստանում կրկին կթանկանա էլեկտրաէներգիան, եւ սա երեւի թե այլեւս կասկածից վեր է:
Էլէներգիայի սակագնի հաշվարկը միայն մասամբ է տնտեսագիտական կատեգորիա։ Մյուս մասով դա «քաղաքական» հաշվարկ է։ Էներգահամակարգում հարյուրավոր միլիոն դոլարներ են պտտվում, եւ դրանից սնվում են իշխանության բարձրաստիճան ներկայացուցիչները ու նրանց վերահսկողության տակ գտնվող բազմաթիվ «գործարարներ»։ Թե ինչ գնումներ են կատարվում էներգահամակարգում, ինչպիսի աշխատավարձեր են ստանում, որքան են գողանում, դժվար է կոնկրետ հաշվարկներ անել։ Բայց այդ ամենը ներառված է սակագնի հաշվարկում։ Օրինակ, Հայաստանում արտադրված եւ մատակարարված էլէներգիայի 12 տոկոսը կարող է կորուստ ձեւակերպվել։ Իսկ տարեկան դա 600-700 միլիոն կիլովատտ ժամ է: Գումարային արտահայտությամբ, դա կազմում է մոտ 25 միլիարդ դրամ կամ 60 միլիոն դոլար տարեկան։ Այսինքն, ըստ պաշտոնական հաշվարկների, Հայաստանում տարեկան «անհետ կորչում է» մոտ 60 միլիոն դոլարի հոսանք։ Թերեւս բոլորին է պարզ, որ դրա մեծ մասը այնքան էլ անհետ չի կորչում եւ կուտակվում է որոշակի խմբի մարդկանց գրպաններում։ Բայց այդ «կորուստը» ներառված է սակագնի հաշվարկում։ Այսինքն եթե այդ «կորուստը» չլինի, սակագինը կարելի է նաեւ չբարձրացնել։ Բայց բարձրացվում է, ինչը նշանակում է, որ այն մարդիկ, ում գրպանում կուտակվում է այդ «կորուստը», չեն ուզում զրկվել այդ գումարներից։ Եվ դրանք այնքան կարեւոր «գրպաններ են» եւ այնքան մեծ գումարներ են, որ դրանց պաշպանության համար ոստիկանություն կոչվածը կարող է դրա դեմ ընդվզող մարդկանց բառացիորեն հում-հում ուտել։ Երկու օր առաջ շատ քիչ էր մնացել, որ բանը դրան հասներ։
Բայց սակագնի այս բարձրացումը ժամանակավոր է։ Շատ շուտով սակագինը կրկին բարձրանալու է: Խնդիրն այն է, որ հավանաբար, հաջորդ տարի ատոմակայանը երկար ժամանակով կանգնելու է, որպեսզի նրա կյանքը երկարացվի 10 տարով։ Դա նշանակում է, որ այդ ընթացքում էլէներգիա է գնվելու Հրազդանի ՋԷԿ-ից։ Եվ գնվելու է շատ ավելի մեծ ծավալներով, քան անցած տարի։ Դրան զուգահեռ ավելանալու են նաեւ վարկերի սպասարկման ծախսերը։ Այսինքն, այն բոլոր պատճառները, որոնք իբր ընկած են սակագնի ներկայիս բարձրացման հիմքում, հաջորդ տարի ավելի են խորանալու։
Հայկ ԳԵՎՈՐԳՅԱՆ
Կարդացեք նաև
Հոդվածն ամբողջությամբ կարող եք կարդալ «Հայկական ժամանակ» թերթի այսօրվա համարում
