ՀՀՇ վարչության անդամ Հովհաննես Իգիթյանի գնահատմամբ՝ ԵԿՄ համագումարում Սերժ Սարգսյանի ելույթը մի քիչ ոչ մասնագիտական էր. «Չեմ ուզում ասել` ցածր մակարդակի, բայց մատչելի լեզվով փորձեց Սերժ Սարգսյանը բացատրել: Ես ենթադրում եմ, որ ուզում էր, որ ամեն մի պատվիրակ իրեն հասկանար: Բայց նույնիսկ իր այդ ոչ մասնագիտական ելույթի մեջ, համոզելու փորձի մեջ, երեւի նույնիսկ ՀՀԿ-ականներին համոզելու, կար մի դրվագ, որտեղ պատահական, թե ուղղակի, Սերժ Սարգսյանը մատնեց իրեն: Նա ասաց` այդ գումարը մեր տնտեսությանը շատ է պետք: Դրանից ես հասկացա, որ պարտադիր կուտակային կենսաթոշակային այդ համակարգն ուղղված չէ ժողովրդին քսան տարի հետո ծերություն ապահովելու համար: Այստեղից բխում է, որ այլ ռեսուրսները` միջազգային դոնորները, բանկերը, ներքին գումարները սպառվել են, եւ մնաց, որ մենք ժողովրդից հինգից-տասը հազար դրամ հավաքենք, որ տնտեսությունը փրկենք»: Սակայն առկա սոցիալական ըմբոստության մթնոլորտում, ըստ մեր զրուցակցի, դա ոչ միայն օգուտ չի բերելու, այլ նաեւ ազնիվ չէ: Զուգահեռներ անցկացնելով` Հովհաննես Իգիթյանը կարծում է, որ սովետական իշխանությունն ավելի ազնիվ էր, երբ թողարկում էր պարտատոմսերը` բնակչությանն ազնվորեն ասելով, որ խնդիր ունի ու, հետեւաբար, նաեւ օգնության կարիք: Ի հեճուկս նախագահի համոզմունքների՝ մեր զրուցակիցը նկատում է, որ խնդիրն այստեղ ոչ միայն եւ ոչ այնքան սոցիալական է, որքան մարդիկ ի սկզբանե իրենց խաբված են զգում: «Վստահություն չկա կառավարության հանդեպ: Նույն Սերժ Սարգսյանն ասաց, որ 80 տոկոսը չի վստահում իրենց: Չեն վստահում նաեւ, որովհետեւ չգիտեն, թե ե՞րբ, ումի՞ց եւ ի՞նչ կերպ կստանան այն՝ թոշակի ձեւով: Որեւէ բան չփոխվեց. ժողովրդի մոտ ոչ ոգեւորություն է նկատվում, ոչ էլ ըմբոստությունն է ավելացել»:
«Ինձ հետաքրքիր է՝ ի՞նչ էր տալիս այդ 20 տոկոսը: Եթե մենք՝ որպես պետություն, տարիների ընթացքում վաճառել ենք 80 տոկոսը, այսինքն՝ 80 տոկոսը կարելի էր վաճառե՞լ, 20-ը չէ՞ր կարելի վաճառել: Տարօրինակ չի՞: Թող որեւէ մեկն ինձ ասի՝ այդ 20 տոկոսն ի՞նչ էր մեզ տալիս: Քանի՞ լումա մեզ դիվիդենդ է բերել: Կամ այդ 20 տոկոսն ի՞նչ է՝ մեզ հնարավորություն էր տալիս այնտեղ տնօրեն նշանակելո՞ւ կամ ի՞նչ անելու՝ որոշումների վրա ազդելո՞ւ»,- պատասխանելով «ՀայՌուսգազարդի» 20 տոկոս բաժնեմասին վերաբերող վաճառքի հարցին էլ՝ հայտարարեց Սերժ Սարգսյանը: Վերջինիս հնչեցրած հարցերը Հովհաննես Իգիթյանի մոտ նոր հարցեր են առաջացնում. «Եթե շահույթ բերող հիմնարկ է, մինիմալ հաշվարկներով` կես միլիարդ դոլարի հասնող, չեմ հասկանում, թե ինչո՞ւ սեփականության 20 տոկոսի շահույթը՝ առնվազն 1/5-ը չենք ստացել: Խոսքը 100 միլիոն դոլարի մասին է: Ես այդ հարցի պատասխանը չստացա: Դեկլարատիվ հայտարարություն հնչեց` դիվիդենդ չենք ստացել: Ի դեպ, հաշվի առնելով, որ սահմանի վրա գազի գինն ու ժողովրդին մատակարարվող գազի գինը տարբերվում են երկու անգամ, ենթադրվում է, որ դա գերշահույթ է»: Հակադարձելով Սերժ Սարգսյանի դիտարկումներին՝ Հովհաննես Իգիթյանը նկատում է, որ նույնիսկ 20 տոկոս ունենալը հնարավորություն է տալիս տվյալ հիմնարկի ներսում լինել` առնվազն ներսից տեղեկատվություն ունենալու եւ վերահսկելու համար, եթե նույնիսկ գործադիր տնօրեն չես նշանակում:
Որպես ձեռքբերում՝ Սերժ Սարգսյանը ներկայացրեց, որ Հայաստանին հաջողվեց բավականին ցածր գնով գազ ստանալ ՌԴ-ից` Ուկրաինայի եւ եվրոպական երկրների համեմատ: Բայց հաշվի առնելով «Գազպրոմ Արմենիա»-ի կարգավիճակը՝ մեզ համար գազի գինը չի համարվում ադմինիստրատիվ սահմանին տրվող գին, այլ ռուսական այդ ընկերությունից գնվող գին. «Սպառողի համար սահմանը դա է` 100 տոկոս պետական ռուսական այդ հիմնարկը, որի համար վճարում ենք 400 դոլարից մի փոքր պակաս, ու դա ավելի բարձր գին է, քան շատ եվրոպական երկրներում, Ուկրաինայում, Բելառուսում, Ղազախստանում: Ընդ որում, նույն Ուկրաինան, այն ժամանակ, երբ գազը մեզնից թանկ էր ստանում, իր բնակչին վճարում էր երեք անգամ էժան: Եվ ընդհանրապես՝ բոլոր երկրները, որոնք որպես պետություն են այդ ապրանքն առնում, գնագոյացումը պայմանավորում էին երկրի սոցիալական եւ այլ խնդիրներով, ոչ թե սահմանին վճարված գնով: Նաեւ կա այլ չափանիշ` իր միջին աշխատավարձով սպառողը ամսվա կամ տարվա կտրվածքով ինչ ծավալի գազ կարող է սպառել: Նախագահի պալատական տնտեսագետները երեւի այդ մասին իրեն չեն ասել»:
ՆԵԼԼԻ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ
Կարդացեք նաև
Հ.Գ. – Հովհաննես Իգիթյանի դիտարկումները ՄՄ-ին անդամակցելու ճանապարհային քարտեզի իրականացման շուրջ` առաջիկա համարներից մեկում:
«Առավոտ» օրաթերթ
