Հայաստանում ամեն 7-րդ ընտանիք չի կարողանում երեխա ունենալ. ըստ վերջին` 2009 թվականի հետազոտության` հայ կանանց մոտ 16.8 տոկոսը տառապում է անպտղությամբ:
Թեև վերջին տասը տարում անպտղության մակարդակը երկու անգամ նվազել է, սակայն Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության ընդունված նորմերի 15% ցուցանիշը դեռ ճգնաժամային է: Մասնագետները պնդում են, եթե միջոցներ չձեռնարկվեն այս բացասական միտումը վերացնելու ուղղությամբ, ապա երկրի ժողովրդագրական իրավիճակը շուտով սպառնալիքի տակ կհայտնվի:
«Թեեւ 1999-2000 թվականներին անպտղության ցուցանիշը 31.9%, եւ էականորեն տարբերվում էր ներկայիս վիճակից, այնուամենայնիվ անպտղության մակարդակը Հայաստանում շարունակում է մտահոգիչ մնալ»,- «Մեդիալաբին» ասում է Առողջապահության նախարարության մայրական և վերարտադրողական առողջության բաժնի պետ Գայանե Ավագյանը:
Ըստ Ավագյանի` ընդհանուր առմամբ, Հայաստանում կանանց անպտղության պատճառները գրեթե նույնն են, ինչ այլ երկրներում` փոխպիրիտոնիալ (փողերի անանցանելիություն), էնդոկրին և անատոմիական պատճառներ, որոնց ավելանում են արտաքին ազդակները` սեռավարկներ, աբորտներ, բոբոքումներ, հորմոնալ խանգարումներ:
Կարդացեք նաև
«Առաջնային անպտղությունը 5,4% է, սա նշանակում է, որ մեր երիտասարդները բավականին լավ վերարտադրողական սկիզբ ունեն, և արդեն մնացածը ձեռք են բերում կյանքի ընթացքում»,- ասում է Գայանե Ավագյանը:
Ինչպես նշում են հոգեբանները, անպտղությունը հոգեբանական տեսանկյունից ամենաբարդ խնդիրներից է, որին իրենք առնչվում են աշխատանքի ընթացքում: Ըստ մասնագետների, այս հարցը ավելի քան ուռճանում է հայ հասարակության մեջ, քանի որ դեռեւս մանկուց շատ աղջիկների դաստիարակում են, որ նրանց հիմնական առաքելությունը կյանքում երեխա ունենալն է:
«Եթե երեխա չունենք, ուրեմն մեր կյանքը ավարտվում է` անտեսելով, որ մենք կարող ենք նաև այլ դերակատարություններ ունենալ այս կյանքում,- «Մեդիալաբին» ասում է հոգեբան Սոֆյա Վարդանյանը, ով արդեն վաղուց աշխատում է անպտղության խնդրին բախված զույգերի հետ,- դրա համար էլ մեր հասարակությունում դա գերխնդիր է, ինչն էականորեն տարբերվում է այլ մշակույթ ունեցող ազգերի մոտ»:
Թեեւ հիմնականում ընդունված է միայն կնոջը մոտ խնդիրներ փնտրել, եթե զույգը երեխա չի ունենում, այնուամենայնիվ բժիշկները խորհուրդ են տալիս հրաժարվել կարծրատիպային այդ մոտեցումից:
Ըստ վիճակագրության, տղամարդկանց անպտղությունը Հայաստանում կազմում է 11%, ուստի կնոջը անտեղի չտանջելու համար բժիշկները խորհուրդ են տալիս ամուսնական զույգերին հետազոտվել միասին:
Անի Եղիազարյան
Լուսանկարը` Փիրուզա Խալափյանի
Նյութի մանրամասները կարդացեք սկզբնաղբյուր կայքում
