Հունվարի 27-ին կայացավ Վրաստանի Կառավարության նիստ, որի ընթացքում ուսումնասիրվեց 32 հարց: Հարցերից մեկն էր «Վրաստանում գոյություն ունեցող կրոնական միավորումների հանդեպ մի քանի միջոցառումների իրականացումը խորհրդային միապետական համակարգի կողմից հասցված վնասի մասամբ վերականգնման ուղղությամբ» մասին օրինագծի ընդունումը: Նախագծի հեղինակն է Վրաստանի Համերաշխության և Քաղաքացիական իրավահավասարության նախարարությունը: Նախագծի աշխատանքներն ընթանում էին մի քանի ամիս շարունակ: Վրաստանի Կառավարության կողմից ընդունված օրինագծի համաձայն` խորհրդային իշխանությունների կողմից հասցված վնասի փոխհատուցման նպատակով պետական բյուջեից կհատկացվի որոշակի գումար 4 կրոնական միավումների ֆինանսավորման համար, դրանք են` Հռոմեական-Կաթոլիկ, Հայ Առաքելական, Իսլամական և Հրեական միավորումները:
«Հանձնաժողովը և Կառավարությունը որոշում է ընդունել փոխհատուցել վնասը այն կրոնական թեմերի, որոնք խորհրդային իշխանության ժամանակ գտնվում էին համակարգային լծի տակ: Վնասի փոխհատուցման շրջանակներում Վրաստանի Կառավարությունը երկար տարիների ընթացքում Վրաց եկեղեցուն հատկացնում էր որոշակի գումար, բայց մյուս կրոնական միավորումներին, որոնք ևս կրել են նշանակալի կորուստներ, օգնություն չի հատկացվել: Կառավարության նոր դրույթի համաձայն` օգնություն կհատկացվի 4 կրոնական միավորումների. իսլամական, հրեական, հռոմեական-կաթոլիկ և հայ առաքելական: Հաջորդ քայլը կլինի որոշակիացնել, թե որքանով է խորհրդային իշխանության կողմից հասցված վնասը այս 4 խմբերի համար եղել համակարգային և մշտատև: Օգնության ընդհանուր գումարը կազմում է 4 500 000 լարի, և այն համամասնորեն կտեղաբաշխվի այդ 4 խմբերի միջև: Կմշակվի ձև և սկզբունք գումարի տեղաբաշխման համար», -հայտարարել է Համերաշխության և Քաղաքացիական իրավահավասարության հարցերով նախարարը:
Վրաստանի կողմից այս տվյալ օրինագծի ընդունման հայտարարությունից անմիջապես հետո իր դիրքորոշումն արտահայտեց Վրաստանի Պատրիարքարանը՝
«Պատրիարքարանը կառավարության կողմից ընդունված օրինագիծը համարում է շատ դրական: Խորհրդային իշխանությունը վնաս է հասցրել ինչպես վրաց ուղղափառ եկեղեցուն, այնպես էլ այլ կրոնական միավորումներին, և Կառավարության տվյալ քայլը արդարադատության վերականգնում է նշանակում», -ասված է Պատրիարքարանի կողմից տարածված հայտարարության մեջ:
Վրաստանի նախագահը հայտարարել է, որ ինքը ծանոթ չէ վարչապետի` կրոնական միավորումների ֆինանսավորման մասին նախաձեռնությանը: Բայց պատրաստվում է ամենայն լրջությամբ ուսումնասիրել այդ հարցը: Մարգվելաշվիլու խոսքերով ինքը նույնիսկ չգիտի, թե ի՞նչ սկզբունքով են ընտրվել այդ կրոնները, որոնք կֆինանսավորվեն պետբյուջեից: «Վրաստանի նախագահը պետության և վրացական եկեղեցու միջև սահմանադրության համաձայնության երաշխիք է, և համապատասխանաբար, տվյալ օրինագիծն ինձ համար շատ հետաքրքիր է», -հայտարարել է Վրաստանի նախագահը:
Այդ կերպ Վրաստանի Խորհրդարանը շուտով կսկսի այս օրինագծի քննարկումը, և դատելով ամեն ինչից, օրինագիծը կընդունվի առանց որևէ դժվարության:
Խորհրդարանի կողմից օրինագծի հաստատումից հետո ֆինանսական օգնություն կստանա նաև Հայ Առաքելական Եկեղեցու Վիրահայոց թեմը: Եթե հաշվի առնենք, որ օգնության համար հատկացված գումարը կազմում է 4.500.000 լարի, և այն, որ գումարը պետք է բաժանվի 4 կրոնական կազմակերպությունների միջև, ապա Հայ Առաքելական Եկեղեցու թեմը կստանա 1.125.000 լարի: Բնականաբար, գումարը փոքր չէ:
Բայց… Նոր օրինագծի մասին խոսակցության ընթացքում Պաատա Զաքարեիշվիլին նշեց, որ գումարը կտեղաբաշխվի համամասնորեն, և արդեն սկսված են 4 կրոնական միավորումների միջև տեղաբաշխման աշխատանքները: Դրանից ելնելով` տրամաբանորեն, Հայ Առաքելական Եկեղեցու Վիրահայոց թեմը պետք է ստանա ամենաշատը, քանի որ խորհրդային իշխանության կողմից հասցված վնասը, այլ կրոնների հետ համեմատած, Հայ Առաքելական Եկեղեցու մոտ մի քանի անգամ ավել է: Թբիլիսիում վիրահայոց թեմի կրած վնասը միանշանակ գերազանցում է վրացական եկեղեցու կրած վնասին Թբիլիսիի մասշտաբով: Միայն Թբիլիսիում թեմից խլված է եղել մի քանի տասնյակ շենքեր` կրոնական և այլ նշանակության: Ինչ վերաբերում է շարժական ունեցվածքին, կորուստը միանշանակ հաշվել շատ դժվար է:
Կառավարության որոշումն ի հայտ է բերել մի քանի հարցեր. կլինի՞ արդյոք այդ օգնությունը ամենամյա, թե դա մեկ անգամյա օգնություն է, բյուջետային ֆինանսավորումը ներառու՞մ է արդյոք եկեղեցու սեփականության վերականգնման հարցի մեխանիկորեն հանումը օրակարգից, ինչո՞ւ տվյալ ցանկում չկան այլ կրոնական միավորումներ, որոնք ևս տուժել են խորհրդային իշխանության կողմից, օրինակ` Հայ-Կաթոլիկ եկեղեցին, Ավետարանչական եկեղեցին և այլն:
Պակաս կարևոր չէ նաև այն, թե ինչի՞ վրա կծախսի թեմը պետության կողմից հատկացված գումարը: Կփորձի՞ արդյոք պետությունը խառնվել հատկացված միջոցների օգտագործման գործընթացին:
Ցավոք, Հայ Առաքելական Եկեղեցու Վիրահայոց թեմի առաջնորդ Վազգեն եպիսկոպոս Միրզախանյանը տվյալ պահին Վրաստանում չի գտնվում, և նրա վերադառնալուն պես մենք, անպայման, կներկայացնենք հարգելի ընթերցողին թեմի կարծիքը օրինագծի վերաբերյալ, եկեղեցու սեփականության վերականգնման հարցի և իհարկե, այն մասին, թե ինչի՞ վրա է պատրաստվում թեմը ծախսել ստացված գումարը:
Վրաստանի Հայ Համայնք
