Լրահոս
Օրվա լրահոսը

Եվրոպական արժեքները առանցք են

Հունվար 18,2014 14:30
evromiutyun

Դրանք գաղափարախոսություն կամ տնտեսակարգ չեն

Մենք Հայաստանում արդեն բավականին երկար ենք քննարկում, թե ինչ ենք հասկանում «եվրոպական արժեքներ» ասելով: Գիտենք, թե ինչ են դրանց տակ հասկանում պուտինյան Ռուսաստանի եւ Մաքսային միության քարոզիչները: Բայց այս շարքում իմ նպատակը նրանց հետ բանավիճելը չէ. միեւնույն է՝ մենք իրար չենք համոզի: Ասեմ միայն, որ 18-20-րդ դարերի ռուսական քաղաքական, փիլիսոփայական միտքը զարգանում էր հենց այդ արժեքների ազդեցության տակ՝ երբեմն այս կամ այն չափով հակադրվելով դրանց եւ մեծապես հարստացնելով այդ արժեհամակարգը: Այդ թեման արժանի է առանձին անդրադարձի:

Եվ այսպես՝ եվրոպական արժեքների ակունքները երեքն են՝ քրիստոնեությունը, հունական ժողովրդավարությունը եւ հռոմեական իրավունքը: Ճապոնացին, արաբը, հրեան, ամերիկացին կամ բրազիլացին եւ շատ-շատ այլ ազգեր ունեն իրենց արժեքային համակարգը, որն իր հերթին սնվում է այլ ակունքներից: Այդ արժեքներն ու ակունքները եվրոպականից ոչնչով լավը կամ վատը չեն, դրանք պարզապես ուրիշ են: Հայը, ռուսը, պորտուգալացին կամ նորվեգացին, որքան էլ տարբեր լինեն, որքան էլ յուրահատկություններ ունենան, իրենց պատմության ընթացքում սնվել են վերոհիշյալ ակունքներից՝ ենթարկվելով, իհարկե, զանազան այլ ազդեցությունների եւ ազդելով այլ արժեքային համակարգերով ապրող ազգերի վրա:

Պատմականորեն այնպես է ստացվել, որ 20-րդ դարում՝ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո առաջացած աշխարհակարգը (որը, շատերի կարծիքով, հիմա կամ վերանայվում է, կամ նույնիսկ արդեն վերջնականապես քանդվել է) ձեւավորվել է նախեւառաջ եվրոպական արժեքների ազդեցության տակ: Օրինակ՝ դժվար չէ նկատել, որ 1948-ին ընդունված Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագիրը անմիջականորեն բխում է վերոհիշյալ ակունքներից: Այդ փաստաթուղթը, որին ես դեռ բազմիցս կանդրադառնամ այս հոդվածաշարում, ստորագրել են երկրներ, որոնց համար հռչակագրում տեղ գտած կետերը չափազանց խորթ են՝ ոչ միայն այն պատճառով, որ այդ երկրների իշխանությունները կեղեքում էին (եւ՝ են) իրենց ժողովուրդներին. կան երկրներ, որոնց ազգերի մշակույթին եւ աշխարհայացքին այդ կետերը հակասում են: Ինչ-որ իմաստով կարելի է ասել, որ այդ հռչակագիրը, ինչպես նաեւ բազմաթիվ այլ փաստաթղթեր, «հետպատերազմյան ռոմանտիզմի» արգասիք են: Բայց հայերիս մտածողության հետ այդ արժեքներն արձանագրող դրույթները, ի հեճուկս որոշ պնդումների, միանգամայն համատեղելի են: Ուրիշ հարց, որ հայկական ներկայիս պետությունը դրանք չի կիրառում:

Ոմանք եվրոպական արժեքները շփոթում են ազատականության հետ: Դա մոլորություն է: 19-րդ դարի սոցիալիստական գաղափարները (Մարքսի տեսությունը ներառյալ) ամբողջությամբ տեղավորվում են մեր նախանշած համակարգի մեջ: Օրինակ՝ ով «չաշխատի, նա չուտի» կարգախոսը, որը կարմիր թելի պես անցնում է կոմունիստական տեսություններում, ուղղակիորեն վերցրած է Թովմաս Աքվինացու թեզերից, որն էլ իր հերթին մեջբերում է Պողոս առաքյալի խոսքերը: Այսպիսով՝ Աստվածաշնչից մինչեւ իբր աթեիստական «Կոմունիզմ կառուցողի վարքականոնը» նույնպիսի ուղիղ գիծ է գալիս, ինչպիսին կա նույն Սուրբ գրքից մինչեւ կալվինիզմը եւ, Մաքս Վեբերի ձեւակերպմամբ՝ «կապիտալիզմի ոգին»: Ուրիշ հարց, որ երկու դեպքում էլ, ճիշտ գաղափարներ հռչակելով, դրանց կիրառողները հաճախ նենգափոխում էին դրանք:

Այդպիսով՝ եվրոպական արժեքային համակարգն իր մեջ է ներառում տարբեր գաղափարախոսություններ, տարբեր տնտեսական եւ քաղաքական կարգեր: Սակայն դա, այնուամենայնիվ, մի աշխարհայացք է, որի առանցքի շուրջ կառուցվում են հասարակական հարաբերությունները: Հենց այդ «առանցքի» մասին է իմ հոդվածաշարը:

ԱՐԱՄ ԱԲՐԱՀԱՄՅԱՆ

Նախագիծն իրականացվում է «Բաց հասարակության հիմնադրամներ-Հայաստան» ծրագրի շրջանակներում:

Bac_2

Համաձայն «Հեղինակային իրավունքի եւ հարակից իրավունքների մասին» օրենքի՝ լրատվական նյութերից քաղվածքների վերարտադրումը չպետք է բացահայտի լրատվական նյութի էական մասը: Կայքում լրատվական նյութերից քաղվածքներ վերարտադրելիս քաղվածքի վերնագրում լրատվական միջոցի անվանման նշումը պարտադիր է, նաեւ պարտադիր է կայքի ակտիվ հղումի տեղադրումը:

Մեկնաբանություններ (6)

Պատասխանել

  1. Hakob says:

    իմիջայլոց, ով «չաշխատի, նա չուտի» կարգախոսը տարբեր մոդիֆիկացիաներով հանդիպում է տարբեր ազգերի հեքրաթներում: կարելի է ենթադրել ,որ այն “առաջին անգամ” ասել է Նախամարդը, երբ որ սկես է ինչ որ բան “ասել”:
    Երկրորդ, Աստվածաշու՞նչը ինչու կապեցիք եվրոպական արժեքների հետ:
    Այդ եվրոպական-հռոմեական արժեքները իրականում հակադրվում են Աստվածաշնճին, մասնավորապես Նոր Կտակարանին:
    Ժամանակակից եվրոպական արժեքը- դա անգլո-սաքսերի մենեջմենթ է, հիմնված ամերիկյան տապոռի վրա:
    Քրիստոնեությունը բացառապես ոչ մի առընչություն չունի հարստություն դիզելու ու մարդկանց շան տեղ պահելու հռոմեա-անգլիական արժեքնեին հետ:
    Հերիք է ԿԵՂԾԵՔ:

  2. Hakob says:

    В 1995—2001 годах по Международной соросовской программе образования в области точных наук (ISSEP) издавался ежемесячный Соросовский образовательный журнал (СОЖ). Публикации СОЖ имели естественно-научное направление; целевая группа — старшеклассники. Журнал бесплатно рассылался по школам (более 30 000 экз.), муниципальным и вузовским библиотекам (3 500 экз.).
    Учебник культурологии и учебник истории, выпущенные фондом Сороса, были подвержены критике.
    О них много писали в прессе. А русское историческое общество даже проводило специальную конференцию, посвященную этой теме. На ней учебники «Фонда Сороса» подверглись не критике, а сокрушительному разгрому. Учебник культурологии был написан доктором химических наук, впервые решившим выступить на общественные темы. А материалы для изучения истории оказались переполненными безумным количеством грамматических ошибок, вымыслов, домыслов и передергиваний. Некоторые специалисты откровенно заявляли: они призваны внушить школьникам, что все жители России — люди ущербные, что вся история России — цепь неудач и позора, а образцом для подражания является, конечно же, западная цивилизация.
    — Алена Миронова. «Западную бюрократию разгромили»[14]

  3. Hakob says:

    В конце 2003 года Сорос официально свернул финансовую поддержку своей благотворительной деятельности в России, а в 2004 году Институт «Открытое общество» перестал выдавать гранты. Но созданные при содействии Фонда Сороса структуры и теперь работают без его непосредственного участия: Московская высшая школа социальных и экономических наук (МВШСЭН, создана в 1995 г. на грант фонда Сороса[15]), фонд культуры и искусства Институт «ПРО АРТЕ»[16], Международный благотворительный фонд имени Д. С. Лихачёва[17], некоммерческий фонд поддержки книгоиздания, образования и новых информационных технологий «Пушкинская библиотека»[18].
    Фонд знаменитого финансиста был изгнан из Республики Беларусь в 1997 году.[19]
    На ноябрь 2009 года состояние Джорджа Сороса оценивалось в 11 миллиардов долларов. На сентябрь 2012 – 19 миллиардов. [20] Согласно оценкам журнала Business Week, на благотворительные цели за всю свою жизнь он пожертвовал более 5 миллиардов долларов, причём один миллиард из этих пяти пришёлся на долю России

  4. Hakob says:

    Европейские ценности – в качестве геноцида и концлагерей,угнетения других народов и их ограбление – вот пожалуй те ОСНОВНЫЕ ценности,которые Европа сумела ВЫНОСИТЬ И ВЫРОДИТЬ в наш мир. Разумеется,она “щедро” научилась делиться с теми предателями и выродками,которых она использует в качестве угнетения и порабощения народов из их же среды – революционерами,чиновниками,олигархами,боксёрами,демагогами – нужное дописать самому. Вот собственно и неприкрытый неприглядный тыл столь красочного фасада Евроцивилизации и Америки как продолжения европейской цивилизации с их “ценностями” – геноцида,резерваций,сброса ядерных бомб на мирное население,напалма,химического оружия, ГУАНТАНОМОВ и пр. Вот они – великие гуманисты всех времён и народов.перед которыми пресмыкаются либералы всех мастей и оттенков,что шакал из Ма

    Читайте далее: https://izvestia.ru/news/564295#ixzz2r2S9B71Q

  5. Hakob says:

    А посему уже пора бы,получив столько раз по морде в 20 веке(1905-1907 ,1917 ,1918-1922,1941-1945,1991,1993,да и последующие годы),начать соображать и разобраться в истоках наших бед. Пока мы к своему дому,стране,не начнём относиться уважительно,понимая,что любые проблемы можно решить,не разрушая свою государственность и страну до основания,а затемне будет у нас ни страны,ни государственности и вообще ничего. Уродское раболепие перед западом,комплекс неполноценности – закладываемый нам столетиями перед западом,пора бы изжить,осознав,что самим “учителям” сами было бы неплохо поучиться нормам морали!

    Читайте далее: https://izvestia.ru/news/564295#ixzz2r2SG8YXC

  6. Hakob says:

    Для того,чтобы не витать в облаках,нужно было хотя бы немного изучать историю своей страны – читая “западенцев”,ощущение,что ребята являются первым поколением украинцев,и до них истории не было вообще,они первооткрыватели. НИКОГДА,никогда западные страны не благоволили сильному и потому опасному соседу на Востоке – славянам,Киевской Руси,Российской имеперии,Советскому Союзу,России,и не важно в каком виде она была,разницы для них нету – украинец,белорус или русский. Вспоминали они об этой “разнице”только когда надо было отделить какую либо часть от общей страны,разделить и стравить один народ,устроив гражданку,используя выродков из самого нашего народа. В общем песнь стара как мир,если бы уважаемые малороссы хоть на столетие заглянули вглубь истории

    Читайте далее: https://izvestia.ru/news/564295#ixzz2r2SXsvOv

Պատասխանել

Օրացույց
Հունվար 2014
Երկ Երե Չոր Հնգ Ուրբ Շաբ Կիր
« Դեկ   Փետ »
 12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728293031