Պաշտպանության նախկին փոխնախարար, գեներալ Գագիկ Մելքոնյանի գնահատականը՝ Արկադի Իվանովիչին (Կոմանդոս)
– Վերջերս մեր ռազմավարական գործընկեր ՌԴ-ն հսկայական ծավալի զենք եւ զինամթերք վաճառեց Ադրբեջանին, որի հետ Հայաստանը դեռ չլուծված հարցեր ունի: Այս մասին շատ խոսվեց, քննարկվեց տարբեր տեսանկյուններից, այնուհանդերձ՝ հետաքրքիր է Ձեր գնահատականը, այդ զենքը Հայաստանի համար իրակա՞ն սպառնալիք է:
– Ներկայիս քաղաքական վիճակը մեզ ստիպում է, որ այս պահին մենք ավելի խոհեմ եւ միասնական լինենք, ուստի այն հրամանատարներին, ովքեր պատերազմ են անցել, ես խնդրում եմ, որպեսզի չփնովեն մեկը մյուսին, չհամարեն, որ մեկն ավելի շատ գործ է արել, քան մյուսը: Յուրաքանչյուրս էլ սխալներ գործել ենք՝ թե պատերազմի ժամանակ, թե պատերազմից հետո. պետք չէ միմյանց վրա ցեխ շպրտել: Պատերազմի ժամանակ բոլորս միասնական ենք գործել եւ միասին էլ հաղթանակ ենք տարել: Ու մեր հաղթանակի գրավականը հենց մեր միասնությունն էր: Պատերազմից շատ ժամանակ է անցել, որոշ մարդիկ մոռացվել են, որոշները մոռացել են, թե ովքեր են պատերազմը հաղթել, պատերազմին մասնակցել…
Ներկայումս մեր հակառակորդ պետությունը զինվում է մինչեւ ատամները՝ սկսած հեռահար զենքերից, տարատեսակ հրթիռային համակարգերից, արդի այլ զինատեսակներից, որոնք ունեն ՆԱՏՕ-ն եւ ՌԴ-ն: Շատ գումար ունեն ու կարողանում են լավ զինվել: Լավ զինվելը նշան է, որ պատրաստվում են պատերազմի: Մենք էլ ենք զինվում, բայց հիմնականում մեր մարտական ոգին պետք է բարձր լինի: Արցախյան պատերազմի ժամանակ մեր հակառակորդը զինված էր մեզանից մի տասն անգամ ավելի: Բայց մեր մարտական ոգին բարձր էր, ու մենք կարողացանք հաղթել՝ իրենց մոտից իրենց տեխնիկան էլ բավականաչափ վերցրինք, իրենց զինամթերքն էլ ու Հյուսիսային ճակատում 15 օրից ավելի իրենց դեմ հենց իրենցից վերցրած ռազմամթերքով էինք կռվում: Այնպես որ՝ մեր մարտական ոգին պետք է բարձր պահենք, իսկ դրա համար պետք է չմոռանալ անցած ճանապարհը՝ ոնց ենք ընտրել այդ ճանապարհը, ոնց ենք պայքարել մեզնից կրկնակի ավելի ժողովուրդ ունեցող պետության դեմ եւ հաղթանակել ենք:
Կարդացեք նաև
– Վերջերս Արկադի Տեր-Թադեւոսյանը՝ Կոմանդոսը, տեսակետ էր հնչեցրել սպարապետ Վազգեն Սարգսյանի հասցեին, ինչը մեծ աղմուկ բարձրացրեց: «Վազգեն Սարգսյանը էն մարդն է, ումից հիմա խոսելն արգելված է, պիտի ասես, որ ինքը ինչ արել է՝ ճիշտ է արել, ամեն ինչ ինքն է արել, բայց ինքը սխալ բաներ շատ է արել, օրինակ՝ Շուշին կարող էր ղեկավարել մեկը, ինքը որոշեր ասեր՝ արդեն դու չես ղեկավարում, ու ուրիշին ասեր ղեկավարի»,- ասել է նա՝ բերելով նաեւ այլ սխալներ, որոնք, իր կարծիքով, թույլ էր տվել Վազգեն Սարգսյանը: Համաձա՞յն եք այդ դիտարկումների հետ:
– Արկադի Իվանովիչը մոռացել է, թե ինքն ով է, ինչեր է արել եւ հիմա խոսում է սպարապետ Վազգեն Սարգսյանի սխալների մասին: 1990 թվականին, երբ երկրի վիճակը ծանր էր, մարտական ջոկատները գործում էին ինքնագլուխ՝ թափառելով մեկ Նոյեմբերյանում, մեկ՝ Ղափանում, մեկ՝ Գորիսում, ԳԽ-ի 420 որոշմամբ ստեղծվեց «Հատուկ գունդը»: Բոլոր մարտական ջոկատներն ու խմբերը մտան «Հատուկ գնդի» կազմի մեջ: Այնտեղ կային եւ ՀՅԴ-ից, եւ ՍԴՀԿ-ից, եւ ԱԻՄ-ից, եւ ՀԱԲ-ից տղաներ, կային երկրապահներ, այսինքն՝ այն բոլոր տղաները, ովքեր կռվում էին հանուն հայրենիքի, կազմավորվեցին մի կառույցում: Գնդի ստեղծումից հետո Վազգեն Սարգսյանը ռազմական ակադեմիաներ ավարտած մարդկանց ուղարկում էր «Հատուկ գունդ»՝ դասախոսությունների: Մի օր էլ եկավ Արկադի Իվանովիչը ու փոխանակ փորձեր իր ավանդը ներդնել գնդում արդեն առկա մարտական ոգին եւ ոգեւորությունը բարձր պահելու համար, սկսեց խոսել պառակտման մասին, խոսում էր այն մասին, որ ճիշտը չկազմակերպված ջոկատներով կռվելն է, որ այս կուսակցությունը ճիշտ է, մյուսը՝ սխալ: Արդյունքում նրան, մեղմ ասած, դուրս շպրտեցին «Հատուկ գնդից»: Նա փորձում էր խառնակություններով իրար դեմ տրամադրել տարբեր միավորումներից մի տեղում հավաքված տղաներին: Վազգենի մահից հետո ԵԿՄ-ի նիստերից մեկում էլի հակառակ բաներ խոսեց, ինչ-որ հայտարարություններ արեց. վարչության նիստից նրան դուրս վռնդեցին, մեկ շաբաթ հետո ստեղծեց «Ազատամարտի վետերանների միությունը»՝ սկսելով անջատողական քայլեր կատարել: Հիմա իրեն իրավունք է վերապահում խոսել Վազգեն Սարգսյանի ու նրա սխալների մասին: Բոլորս էլ սխալներ թույլ ենք տվել, բայց մեր խնդիրը եղել է մեր հայրենիքը պաշտպանելը, եւ Վազգեն Սարգսյանի գլխավորությամբ՝ պատվով կատարել ենք մեր գործը՝ ոչ միայն պաշտպանելով, այլեւ ավելացնելով հայրենիքի սահմանները:
Մի հարցազրույցում կարծեմ ասել էր՝ Վազգեն Սարգսյանը որտե՞ղ է կռվել: Զինվորականն ինչպե՞ս կարող է նման կարծիք հայտնել: Այսինքն՝ այդ տրամաբանությամբ հիմա ասենք, թե Ստալինը չի կռվել, Ժուկովը չի կռվել… Չէ՞ որ Վազգենը ղեկավարում էր պատերազմը: Ինքը ո՞նց է պատկերացնում, Վազգենը պետք է ավտոմատը վերցներ ու գնար մի խրամատում կռվե՞ր: Չեմ հասկանում, թե այդ մարդն ի՞նչ է ուզում ասել: Հավանաբար, ինքն էլ իր ասածները հաճախ չի հասկանում, քանի որ հաճախ հակասում է ինքն իրեն: Իր հարցազրույցներում Արկադի Իվանովիչը խոսում է հայ զինվորի մարտական ոգու մասին, բայց իր արարքներով շատ ուղղակիորեն ոչնչացնում է այդ ոգին, պառակտում է մտցնում, բոլոր կռված հրամանատարները լարված են իր դեմ, դժգոհ են իր ասածներից:
«Հատուկ գունդը» ցրելու հիմքում ինքն էր, ԵԿՄ-ն պառակտելու հիմքում՝ նույնպես: Ներկայումս, երբ Ադրբեջանը պատրաստվում է պատերազմի, մեր հակառակորդը զինվում է, ինքը Վազգենին է քննադատում, էնպես է անում, որ բոլորս իրար հետ ընդհարվենք: Հիմա ինքն ո՞ւմ պատվերն է կատարում. ես մտածում եմ՝ Ադրբեջանի: Արկադի Իվանովիչը հարցազրույցներ է տալիս, նախագահներին է քննադատում (խոսքը, մասնավորաբար, առաջին նախագահ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանի հասցեին հնչած քննադատությունների մասին է-Ն. Գ.), վաղն էլ գործող նախագահին կքննադատի՝ Մաքսային միությանը միանալու համար: Բայց դա կանի վաղը, քանի որ Սերժ Սարգսյանը գործող նախագահ է, պաշտոնից կհեռանա, նոր Արկադի Իվանովիչը կքննադատի:
Ի դեպ, խնդրում եմ մի առիթով Արկադի Իվանովիչին հարցրեք՝ ինչո՞ւ իրեն հերոսի կոչում տվեցին պատերազմից 15 տարի անց, երբ ընդունված է, որ նման բաներն արվում են պատերազմից հետո երկու տարվա ընթացքում: Եթե ինքն իսկապես հերոս էր, այդքան հերոսություն էր արել, 1994-95 թվականներին պետք է ստանար այդ կոչումը: Բայց մենք բոլորս՝ պատերազմով անցած հրամանատարները, իր մարտական ընկերները, խնդրել ենք թե ՀՀ, թե ԼՂՀ նախագահներին, որ իրեն այդ կոչումը տան: Արկադի Իվանովիչը դարձավ ուշացած հերոս:
– Պարոն Մելքոնյան, չե՞ք կարծում, որ այդ պառակտմանը, ատելության սերմանմանը շատ դեպքերում զուտ իրենց պահվածքով ու առօրյայով նպաստում են նաեւ հենց պատերազմի բովով անցած մարդիկ, ովքեր այսօր գեներալներ են, պատգամավորներ: Շատ մարդիկ այսօր հացի խնդիր ունեն լուծելու, մինչդեռ հայտնի գեներալները մի քանի ուղեկցող մեքենաներով են շրջում, իրենք իրենց ինչ-ինչ արտոնություններ են վերապահել: Նման բաներին ո՞նց եք վերաբերվում, ճի՞շտ եք համարում այդ կեցվածքը:
– Ոչ՝ իհարկե, ճիշտ չեմ համարում: Բայց եկեք հարցին այս տեսանկյունից նայենք՝ օլիգարխը, ով պատերազմական գործողություններին չի մասնակցել, 60 «Ջիփ»-երի ուղեկցությամբ է գնում՝ ժողովուրդը չի նկատում, կամ համարում է, որ նրան կարելի է, ընդունելի է, բայց պատերազմի թոհուբոհով անցած մարդուն չի՞ կարելի:
– Պատերազմով անցած լինելն արդարացո՞ւմ է:
– Ես ընդհանրական ասացի, բայց, իհարկե, համաձայն եմ ձեզ հետ՝ յուրաքանչյուր մարդ նախեւառաջ պետք է ինքն իրեն հաշիվ տա իր պահվածքի համար, հետո՝ այլոց: Մեր երկիրը ժողովրդավարական երկիր է, բոլորս էլ պաշտպանված ենք հավասարապես, ի՞նչի համար են էդ ցուցադրական բաները: Եթե ես մտադիր չեմ որեւէ մեկին վիրավորել, կռվել՝ ի՞նչ ունեմ վախենալու: Կարելի է մի մեքենայով գնալ աշխատանքի ու մարդկանց մոտ չառաջացնել դժգոհություն եւ զզվանք: Եթե կան մարդիկ, ովքեր 20 մեքենայով են ման գալիս, ուրեմն ինչ-որ բանից վախենում են: Վաղվա պատերազմը մեր գեներալներն են տանելու, ու իրենք պետք է մի քիչ մտածեն, վերանայեն իրենց մոտեցումները կյանքի նկատմամբ, որ մարդիկ այլ վերաբերմունք ունենան իրենց նկատմամբ:
ՆԵԼԼԻ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ
Հարցազրույցի՝ 2008 թվականի իրադարձություններին եւ իր պաշտոնանկությանն առնչվող հատվածը՝ կարդացեք վաղվա «Առավոտում»:
«Առավոտ» օրաթերթ
Մեծատառով մարդ, Հայրենիքին նվիրված զինվոր /թեպետ կոչումով՝ գեներալ/,իսկական ՀԱՅ՝ հարգարժան գեներալ Մելքոնյան:
Ողջունում ենք Ձեզ և և համամիտ ենք Ձեր կողմից տրված հարցազրույցին: Շնորհակալություն:
Պրն. գեներալ դուք երբեվիցե ղեկավարությանը հակաճառած կա՞ք՝ ճիշտ լինելու դեպքում:
Դուք Կոմանդոսից լա՞վն եք: Ոչ երանի Ձեզ:
Այս ինչ խայտառակություն է, ամոթ է վերջ տվեք, հարգեք միմիանց,ինչ պիտի սովորեն մեր տղաները ձեզանից?այդ է ձեր ռազմահայրենասիրական ոգին ?
Ոչ մի հիմնավորված փաստ չկար, միայն անհիմն բամբասանքներ մեր կողմից հարգված ,բարձրագույն զինվորական կրթություն ստացած,տակտիկական հնարքներին տիրապետող գեներալի հասցեին ։ Կարդացեք Google-am. Արկադի Տեր-Թադևոսյանի մասին։ Պարոն Գագիկ Մելքոնյան ցավոք ձեր մասին ոչինչ գրված չէ, հարց է ծագում, ինչ՞ կրթություն ունեք դուք ,ինչպես էք կոչումներ ստացել։ ԵՎ “Առավոտը” ինչու՞ է ամեն մեկի բանբասանքները տպում։
Մտահոգում է, որ այս զինծառայողը խախտում է Հայաստանի պաշտպանության նախարարի հրահանգը:
Գնահատելով մեծամասնության բարոյականության, բանականության մակարդակը, հայտնի Է-ն՝, կգրեմ վերջին անգամ:
Ես էլ եմ 1989թ. հունվարի 2-ից հրացանով «թափառել» Իջեւանի եւ Նոյեմբերյանի շրջանների սահմանամերձ գյուղերում, 1990թ. հունվարից՝ Երասխում, Տեղում, Շուռնուխում, Կարմրաքարում, Ղափանում, Մեղրիում, Ագարակում…1991; 1992; 1993…
Մինչեւ զինադադարը, տուն էի գալիս միայն Նոր տարուն: Չեմ «պատկանել» ոչ մի կուսակցության կամ խմբավորման: Չունեմ ոչ մի պարգեւ եւ մեդալ: Ես, անշահախնդիր, կատարել եմ իմ քաղաքացիական պարտքն ու գործը: Չեմ երկարացնի.՝ «Մնաք բարով մինչ հաջորդ պատերազմը»:
Ցավալի է, բայց փաստ, որ վարունգը ՀՀ-ում թարս է աճում:
Էս տիպերի հետ ,,հարցազրույցները,, ևս մեկ անգամ ապացուցում են,որ Կմանդոսը ճիշտ նշանակետին է խփել,մնում է որ էս գործընթացը հասցվի տրամաբանական ավարտին,և բացահայտվի ,,սպարապետի,, և նրա հովի տակ ժողովրդին գռփողների իրական դեմքը,միայն դրանից հետո հույս կա որ մենք կկանգնենք ճիշտ ուղու վրա
Վատ է այն զինվորը որ գեներալ չի ուզում դառնալ: Բայց այս մարդը գեներալ դառնալուց հետո էլ իր էությամբ «զինվոր» է մնացել:
Պարոն Գենեռալ մենք Ձեզ հետ ենք.