Հայտնի ձայնը

Օրեր են լինում, վերջերս երբեմն նաեւ` հաճախ, որ ուզում ես մի բաժակաչափ հեռանալ այս աշխարհից: Հեռանալ տիեզերական համատարած թախծից, ապրելու ցավից հեռանալ: Ուզում ես, բայց չի հաջողվում, քանի որ քո ներաշխարհը դեռեւս բաց չի թողնում քեզ եւ շարունակ հետ է կանչում:
Այո, քեզ հետ է կանչում, ասում է` ո՞ւր ես գնում, չէ՞ որ դու ես տերը, դու դեռ գործ ունես: Ասում է ու քեզ բերում կանգնեցնում քո ընտանիքի եւ քո երկրի հոգսի առջեւ` ազնիվ հոգսի ու դարանակալ նենգամտության առջեւ: Եվ անմիջապես էլ բոլոր մտքերը կողքի հրելով` ականջներիդ մեջ զրնգում է Միշել Մոնթենի կռահած մահվան ազատագրող շունչը, որի դեմ Ջոնաթան Սվիֆթի անմահները բոլորից մոռացված շարքային մուրացկաններ էին:
– Ո՞ւր ես գնում,- ասում է ձայնը, քանզի ձայնն այդ մեզանից առաջ տեսնում է իշխանության մեջ իրեն անմահ համարողների մուրացող կերպը, տեսնում է իշխանամուրացողներին:
Հետո ձայնն այդ հուշում է` երեւացող հակառակորդը հարգելի է, աներեւույթը` նսեմ ու դավադիր: Զգուշացի՜ր` հուշում է ձայնը…
Մանկությանս տարիներին մի ընկեր ունեի` Ռաֆիկ անունով, ով չնայած փոքրամարմին էր, բայց ուտելուց երբեք չէր կշտանում: Եվ տարօրինակ բան` նա մեռավ առողջ, բայց շատակերությունից: Իսկ անկշտությունը, պարզվում է, մարդ արարածի ամենամեծ արատներից մեկն է:
– Ո՞ւր ես փախչում,- շարունակում էր ձայնը,- ինչո՞ւ ես լքում քեզ, չէ՞ որ դու քո էությունն ես լքում: Երբ տեսնում ես, որ ասելիք չունեցողները շարունակում են անվերջ խոսել, եւ տեսնում ես նաեւ, թե ինչպես դավադիրը` մնալով ստվերում, որոգայթ է հյուսում քո, քո ընկերների եւ քո երկրի դեմ: Արթնացրու քո մեջ տերը,- շարունակում էր ձայնը,- եւ ոչ մի բաժակաչափ մի փորձիր հեռանալ այս աշխարհից, քանի որ հիշի՜ր, որ նույնիսկ սերը, սերն անգամ այլընտրանք ունի, բայց տերը այլընտրանք չունի, քանի որ երկիրը պահելու միակ ճանապարհը այլընտրանք չունենալու զոհաբերությունն է:
ՄԵՐՈՒԺԱՆ ՏԵՐ-ԳՈՒԼԱՆՅԱՆ