Երևանում անցկացվում է Արամ Խաչատրյանի անվան 9-րդ միջազգային մրցույթը, որն այս տարի նվիրված է երիտասարդ թավջութակահարների բացահայտմանը: Մրցույթի պատվավոր հյուրերի թվում է Ավստրիայի արքայադուստր Իրինա ցու Զայն-Վիթգենշտայն-Բերլեբուրգը:
Aravot.am-ին բացառիկ հնարավորություն ընձեռնվեց հարցազրույց անցկացնել արքայադստեր հետ: Այն ներկայացնում ենք ստորև.
– Տարիներ առաջ Դուք եղել եք Հայաստանում: Ինչպիսի՞ն էր Հայաստանն այն ժամանակ և ինչպե՞ս կբնութագրեք մեր երկիրն այսօր:
-Հայաստանում վերջին անգամ եղել էի 5 տարի առաջ: Հիմա բազում փոփոխություններ եմ տեսնում: Այն, ինչ այս օրերին առաջինն ինձ գրավեց, հայ երիտասարդներն էին: Չգիտեմ, գուցե նախորդ այցի ժամանակ ինչ-որ բան բաց էի թողել, բայց այս անգամ ականատես եմ լինում երևանյան թարմ, պայծառ ու երիտասարդական մթնոլորտի: Հինգ տարի առաջ Երևանի փողոցերում այսպիսի աշխուժություն չկար, քաղաքն այդքան մարդաշատ չէր: Հիմա ձեր քաղաքը դարձել է բազմագույն, ավելի երիատասարդացել է, նոր շենքեր են կառուցվում…. Եվ պատահական չէ, որ խոսում եմ երիտասարդության մասին, քանի որ ցանկացած երկրում եղած տրամադրություններն առաջին հերթին արտացոլվում են երիտասարդության շրջանում:
Կարդացեք նաև
– Դուք Արամ Խաչատրյանի երաժշտության սիրահար եք: Ի՞նչն է Ձեզ ամենից շատ գրավում այդ ստեղծագործություններում:
-Ես սիրում եմ ռոմանտիկ երաժշտություն: Իսկ Խաչատրյանի ստեղծագործություններն ուղղակի դիպչում են հոգուդ ու սրտիդ, դառնում ես երազկոտ: Այո, ես ռոմանտիկ եմ և կարծում եմ, որ Հայաստանում էլ են մարդիկ ռոմանտիկ: Ինչ-որ մի յուրահատուկ բան Ձեր երկրի օդում: Այդպես չէ՞:
– ՀՀ-ի արտաքին քաղաքականության հիմնական ուղղություններից է եվրաինտեգրումը: Շփվելով մեր մշակույթի, ավանդույթների հետ` ի՞նչ եք կարծում, մենք ավելի եվրոպակա՞ն, թե՞ ասիական մշակույթի կրող ենք:
-Հայաստանի ավանդույթները խոր արմատներ ունեն: Մենք շատ բան պետք է սովորենք ձեզանից: Օրեր առաջ այցելեցի ձեր հիասքանչ թանգարաններից մեկը, որտեղ հնագույն ձեռագրեր են պահվում ու չափազանց տպավորված եմ, քանի որ այդ մշակույթում ես եվրոպական պատմության արտացոլումը տեսա: Ծանոթանալով ձեր մշակույթին, պատմությանը, մտածողներին ու փիլիսոփաներին` հասկանում եմ, որ եվրոպական մշակույթը արմատներ է գցել ձեր հողում:
– Դուք սերում եք արքայական ընտանիքից: Այդ կարգավիճակի բոլոր շքեղություններն ու առավելությունները հաշվի առնելով, կա՞ն արդյոք այնպիսի պահեր, երբ ստիպված եք զոհողությունների գնալ:
–Ավելի ճիշտ՝ կառավարող ընտանիքից եմ, քանի որ ունենալով ազնվական արմատներ` միևնույն ժամանակ բազում դժվարություններ եմ տեսել: Ժամանակ առ ժամանակ պատերազմների պատճառով իմ ընտանիքը կորցրել է հողերն ու ստիպված եղել ամեն ինչ սկսել նորից: Կարծում եմ`ամենակարևորը ավանդույթները պահպանելն է: Մեզ դաստիարակել են այն գաղափարախոսությամբ, որ պետք է հպարտանալ ընտանիքով, ծնողներով ու ավանդույթներով: Այս հարցում լավ կրթություն ունենալը մեծ դերակատարություն ունի: Իսկ լավ կրթությունը միայն գումարի խնդիր չէ, քանի որ այժմ դրա համար կան լավագույն հնարավորությունները: Պետք է մտածել այն տեսանկյունից, որ մենք կարող ենք փոխել աշխարհը: Իմ հույսը երիտասարդությունն է, իսկ Հայաստանում կա պայծառ երիտասարդություն: Ես ինձ լավ եմ զգում ձեր երկրում: Հայերն այնքան հյուրասեր են, այնքան համեղ են ձեր ազգային ճաշատեսակները: Իսկ հուշարձանները…մի վանք էի այցելել, որը գտնվում էր Ադրբեջանի հետ սահմանին, սարի գագաթին: Այն այնքան մոտ էր երկնքին, բավական էր ձեռքդ վեր պարզեիր ու կարող էիր դիպչել Աստծուն: Դրանք իմ լավագույն հիշողություններն են:
– Լսե՞լ եք 20-րդ դարասկզբին Օսմանյան կայսրության կողմից իրականացված Հայոց ցեղասպանության մասին և ո՞րն է այդ հարցում Ձեր դիրքորոշումը:
-Այդ մասին լսել եմ, շատ կարդացել: Ու կարծում եմ, որ պետք է անընդհատ խոսենք այդ մասին, առաջ մղենք ոճրագործության ճանաչման և դատապարտման գործընթացը: Մենք պետք է պայքարենք ու դատապարտենք 20-րդ դարի աշխարհի ամենաողբերգական դեպքերից մեկը: Չգիտեմ` ինչպես կարող եմ օգնել, բայց ինձ համար ամենակարևորն այն է, որ շատ խոսվի այդ փաստի մասին և ուղիներ փնտրել` ինչպես կարող ենք հայկական մշակույթն ու խնդիրները բերել մեր շրջանակ: Ամեն կերպ պետք է թույլ չտանք, որ նման բան կրկնվի: Ու միայն լավ կրթության միջոցով կարող ենք մարդկությանը ետ պահել այսպիսի ողբերգական երևույթներից:
Տաթև ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ
