Հատված քաղաքագետ ԵՐՎԱՆԴ ԲՈԶՈՅԱՆԻ հետ հարցազրույցից:
–Ինչո՞ւ Երեւանի ավագանու ընտրություններում ընդդիմությունը ընդհանուր առմամբ անհաջողության մատնվեց։ Որո՞նք են ձախողումների հիմնական պատճառները:
-Ավագանու ընտրությունները տրամաբանական շարունակությունն էին նախագահական ընտրությունների, իսկ այդ ընտրություններում ընդդիմությունը չկարողացավ հանդես գալ միասնական թեկնածուով, ազդեցիկ ուժերը հրաժարվեցին մասնակցությունից: Ստացվեց այնպես, որ գործող նախագահի հիմնական մրցակից դարձավ Րաֆֆի Հովհաննիսյանը, որի թիմը բավական թույլ էր, հետեւաբար՝ դատապարտված պարտության:
Իսկ հետո, 540 000 քվե վաստակած անձը հիասթափեցրեց մարդկանց իր ոչ քաղաքական գործողություններով: Դրա հետեւանքով վարկաբեկվեց առհասարակ ընդդիմության գաղափարը Հայաստանում: Ավագանու ընտրություններում ընդդիմության քիչ ձայներ հավաքելու պատճառը հասարակության խորը ապատիան էր:
–Պարտության պատճառներից մեկն էլ ա՞յն չէ, որ նրանք շատ ավելի տարվեցին իշխանության ներկայացուցչին վարկաբեկելով, քան սեփական ծրագրերը ներկայացնելով, իսկ երեւանցին ակնկալում էր լսել իր կենցաղային խնդիրների լուծման առաջարկներ:
-Այդ հանգամանքն էլ իր դերակատարությունն ունեցավ: Ընդդիմադիրները պատրաստ չէին մանրամասնորեն ներկայացնել քաղաքի զարգացման հստակ ծրագիր, ու ստացվեց, որ միայն քննադատեցին, հասարակությունն էլ հնարավորություն չունեցավ ընկալել ու ընդունել այդ ուժերին:
Բայց նաեւ չարժե քաղաքական պայքարը հակակշռել տեղական խնդիրներին, ի վերջո սա էլ քաղաքական պայքարի բաղկացուցիչ մաս է: Եվրոպայում, երբ պայքարում են սոցիալ-դեմոկրատներն ու քրիստոնյա-դեմոկրատները, դա չի նշանակում, որ նրանք չեն բարձրացնում տեղական խնդիրներ:
–Մեկ ամիս շարունակ ընդդիմադիրները հայտարարում էին` տեր են կանգնելու իրենց ձայներին, ուշի-ուշով վերահսկելու են: Ու վերահսկեցին, բայց հետո ասացին` ընտրությունները կեղծված են: Ինչպե՞ս հասկանալ:
-Բանն այն է, որ իշխանությունը հիմնականում չընտրեց ընտրակեղծիքներ իրականացնելու ճանապարհը ու իր քվեն ապահովեց մեկ այլ` «մարդ բերելու» մեխանիզմով:
Գիտեք, երբ երկրում թուլանում է քաղաքական գործոնը, ազդեցիկ ու վճռորոշ են դառնում չքաղաքացիները, մարդիկ, ովքեր իրականում համարվելով Հայաստանի քաղաքացիներ, որեւէ կապ չունեն քաղաքացիական արժեքների հետ: Այդ մարդիկ երկրի վարած տնտեսական քաղաքականության արգասիքն են, նրանք հիմնականում գործազուրկներն են, որոնք ապրում են բոմժի հոգեբանությամբ, այն է` լուծել օրվա հացի խնդիր ու տրված փայաբաժնից լինել բավարարված եւ երջանիկ:
Ու չնայած ընտրությունները վերահսկվեցին, բայց այս «կոնտինգենտը» դարձավ վճռորոշ գործոն, քանի որ քվեարկեց իրեն ընտրատեղամաս բերած ուժի օգտին:
–Համաձայն չե՞ք, որ հիմնականում ընդդիմադիր ընտրազանգվածը չմասնակցեց ընտրություններին, հանգամանք, որ կրկին փաստում է ընդդիմության հանդեպ վստահության պակասի մասին:
-Համաձայն եմ, չմասնակցեց, որովհետեւ մարդիկ այլեւս հույսեր չեն կապում ընդդիմության հետ, քանզի վերջիններս չկարողացան հանդես գալ որպես համարժեք այլընտրանք, եւ ընդդիմության թուլության հետեւանքով իշխանությունը վերարտադրվեց: Եթե լիներ այդ հավատը, ապա ընտրություններին կմասնակցեր ակտիվ ընտրազանգվածը ու թույլ չէր տա, որ քաղաքացիական արժեքներն անտեսողները դոմինանտ դեր ունենային ընտրություններում:
Բայց ես մերժում եմ մեղքն ամբողջությամբ ժողովրդի վրա բարդելու մոտեցումը: Եթե մեղադրում ես ժողովրդին, ուրեմն այլեւս չես կարող գործունեության հնարավորություն ունենալ:
Հակառակը, կարծում եմ, որ ընդդիմությունը պետք է փորձի փոխել իր գործելաոճը: Հակառակ դեպքում կստացվի, որ ապրում է միֆերով, ու քանի որ դրանք իրականություն չեն դառնում, մեղադրում է ժողովրդին:
Արմինե ՍԻՄՈՆՅԱՆ
«Հայոց աշխարհ»
