Երեւանի քաղաքապետի ՀԱԿ թեկնածու Վահագն Խաչատրյանը պատրաստ է մայրաքաղաքի աղբահանության գործը վստահել ՀՀԿ-ականներին, եթե իրենք դա լավ կատարեն:
– Երեւանի ավագանու՝ ՀԱԿ-ի ամփոփիչ հանրահավաքում Լեւոն Տեր-Պետրոսյանը Ձեզ ուղղված բավականին գովեստի խոսքեր հնչեցրեց: Բայց ժամանակին, երբ Դուք էիք զբաղեցնում Երեւանի քաղկոմի գործադիր կոմիտեի նախագահի պաշտոնը, նա Ձեզ ազատեց այդ պաշտոնից:
– Չէ, նման բան չի եղել, ինձ ոչ ոք չի ազատել: Մանավանդ, որ Երեւանի քաղաքային կոմիտեի գործադիր կոմիտեի նախագահը օրենքով շատ պաշտպանված էր, բայց էդպիսի խնդիր չի եղել: Պարզապես 1996-ի փետրվարին ուժի մեջ մտավ տեղական ինքնակառավարման մասին սահմանադրական նորմը, եւ դրա շրջանակներում ոչ միայն իմ, այլեւ ՀՀ 36 շրջանների գործադիր կոմիտեների ղեկավարների գործունեությունը դադարեցվեց: Նշանակվեցին ժամանակավոր պաշտոնակատարներ:
– Դուք չնշանակվեցիք ժամանակավոր պաշտոնակատարի պաշտոնում:
Կարդացեք նաև
– Դա արդեն ուրիշ է: Տեր Պետրոսյանն ինձ չազատեց: Տեր-Պետրոսյանը որոշեց, որ ես պիտի դառնամ իր խորհրդականը: Եթե ինչ-որ խնդիրներ ունենայինք, ես խորհրդական չէի նշանակվի: Գոնե դա, կարծում եմ, պարզ է: Պարզապես նպատակահարմար գտնվեց, որ այլ մարդ նշանակվի Երեւանի կառավարիչ, որին հետագայում փոխարինեց Վանո Սիրադեղյանը: Այնպես որ՝ տարաձայնություն չկա: Զուտ աշխատանքային մոտեցում է եղել, որը շատ բնական է: Կառավարման համակարգի մեջ ռոտացիաները շատ դեպքերում ճիշտ են: Այսօրվա մեր կառավարման համակարգի խնդիրներից մեկն էլ հենց դա է, որ հասարակությունն անընդհատ նույն մարդկանց է տեսնում:
– ԲՀԿ խմբակցության քարտուղար Նաիրա Զոհրաբյանն անընդհատ հայտարարում է, որ ՀԱԿ-ի եւ ՀՅԴ-ի հետ պայմանավորվածություններ կան ընտրական փուլում համագործակցելու: Չի բացառվում նաեւ հետընտրական դաշինքը: «Ժառանգությունը», կարծես, «սպիտակ ագռավի» դերում է հայտնվել՝ ոչ ընդդիմությունն է ընկալում եւ ընդունում, ոչ էլ իշխանությունը:
– Մենք քննարկում ենք համատեղ աշխատանքի հնարավորությունը: Վերջին անգամ էլ, երբ մի միջոցառման էինք մասնակցում, հրապարակայնորեն ասվեց, որ հնարավոր է համատեղ հանդես գալը: «Ժառանգության» կողմից միգուցե ձեւակերպման մեջ մի փոքր հստակության կարիք կա՝ հետընտրական գործընթացում ոչ իշխանական թեկնածուին ձայն տալու հետ կապված: Գուցե լրացուցիչ պայմանների քննարկման խնդիր կարող է առաջանալ, որը շատ բնական է, բայց դա արդեն ընտրություններից հետո կլինի: Այս փուլում մենք հարաբերվում ենք եւ ինչ-որ հարցեր համաձայնեցնելու խնդիրներ չունենք: Կարծում եմ՝ այս երկու օրն ավելի կկոնկրետացվի եւ կընդարձակվի այդ համագործակցությունը:
– Քարոզարշավի վերջին մեկ շաբաթում ընդդիմադիր դաշտում ակտիվացան խոսակցությունները, որ իշխանությունները մարզերից մարդիկ են վերագրանցում՝ Երեւանում ընտրություններում իշխանական թեկնածուի օգտին քվեարկելու համար: Սակայն օրենքը հստակ սահմանում է, որ ընտրելու իրավունք կարող են ունենալ առնվազն վեց ամիս առաջ գրանցված անձինք: Կարծում եք՝ իշխանությունն ուղղակի փնթի՞ է աշխատում:
– Օրերս պաշտոնական հաղորդագրություն եղավ, որ ընտրացուցակներում 3300 հոգի ավելացել են. դրանք այն մարդիկ են, ովքեր գրանցում չունեն, բայց հաշվառված են: Օրենքի շրջանակներում դա է: Ինչ վերաբերում է մնացյալ վերագրանցումներին՝ ես չգիտեմ: Խոսակցություններ կան: Եթե արվել է, արվել է նախագահական ընտրություններից առաջ: Հիմա ստուգումների փուլում ենք, բայց ցուցակների կազմի փոփոխություն դեռեւս չկա: Այն ցուցակները, որոնք մեր ձեռքի տակ կան, դեռեւս նույնն են: Եթե ցուցակների վերջնական հրապարակման ժամանակ փոփոխություններ լինեն, ուրեմն դա իրականություն է:
– Ձայները պահելու խնդիրը ընդդիմության համար միշտ եղել է: Նաեւ այս ընտրություններում կա այդ խնդիրը, եւ բոլորն էլ հայտարարում են, որ այս անգամ տեր են կանգնելու իրենց տրված ձայներին: Կոնկրետ մշակված ծրագրեր կա՞ն: Ինչպե՞ս է դա արվելու:
– Խնդիր է դրված, որ բոլոր անձնագրերը պետք է ստուգվեն, որովհետեւ մենք տեղեկություններ ունենք, որ ուրիշների փոխարեն մարդիկ պետք է գան եւ քվեարկեն: Եթե խառնաշփոթ իրավիճակ ստեղծվի, դա էլ ահազանգ կլինի մեզ համար, որ ինչ-որ մի բան է կատարվում այդտեղ: Հանձնաժողովներում մեր անդամներին, վստահված անձանց հրահանգել ենք, որ ընտրական տեղամասերում 15 հոգուց ավելի մարդիկ չթույլատրեն: Եթե այս գործընթացները սկսվեն, մենք ի սկզբանե արդեն պատրաստ ենք դրա դեմն առնել, նույնիսկ կանգնեցնել ընտրությունները, ԿԸՀ-ից եւ ԸԸՀ-ից պահանջել, որպեսզի միջոցներ ձեռք առնեն:
– 2008-ի նախագահական ընտրություններում ՀԱԿ-ը բավականին լուրջ ռեսուրս ներդրեց, բայց ընտրակեղծիքների դեմն առնել հնարավոր չեղավ:
– Ո՞նց չկարողացավ: Լավ էլ առել ենք: Բա ի՞նչ էիք ուզում դրանից ավելի անեինք: Մեզ չթողեցին ՍԴ դիմել: «Մարտի 1»-ը միայն այդ պատճառով եղավ: Շատ լավ արել էինք, ամեն ինչ ունեինք, ապացույցներ ունեինք, խաղաղ հանրահավաքներ էինք անում, սպասում էինք, որ ՍԴ դիմելու օրը գա: Իշխանությունը շատ լավ գիտեր, թե դա ինչ էր նշանակում, շատ լավ գիտեին, որ չեն կարողանալու ուղղել այդ ամենը: Լավ, լուրջ փաստաթուղթ էր նախապատրաստված, ու կարողանալն այն էր, ինչքան որ մենք արեցինք. իրավական բոլոր ապացույցներն ունեինք, մեզ հնարավորություն չտվեցին այդ ապացույցները ներկայացնել ազատ պայմաններում: Դա ներկայացվեց, երբ Երեւանում արտակարգ դրություն էր, երբ շատերս քաղաքում չէինք, հրապարակային գործունեությամբ չէինք կարողանում զբաղվել, 150-ից ավելի մարդ բռնված էր: Եթե դուք դա համարում եք, որ չենք կարողացել՝ կարող եք էդպես համարել: Բայց ես հակառակ կարծիքին եմ:
– 2009 թվականին որեւէ քաղաքական ուժ այսքան լուրջ չէր վերաբերվում Երեւանի ավագանու ընտրություններին, ինչպես հիմա: Ի՞նչն է փոխվել:
– 2008-ի «մարտի 1» էր եղել, հիմնական քաղաքական ուժերի միջեւ կոալիցիա կար, պայքարող ընդդիմությունը ՀԱԿ-ն էր, կար նաեւ «Ժառանգությունը», որի հետ չկարողացանք նախընտրական գործընթացում համաձայնության գալ, միգուցե նաեւ գործող իշխանություններից ինչ-որ սպասելիքներ կային: Բայց հիմա անցել է չորս տարի, բոլորը տեսան, որ իշխանությունից սպասելիքներն արդյունք չտվեցին՝ նույն մեթոդներով, նույն կերպ իշխանությունը շարունակում է երկիրը քանդել, զարգացման որեւէ հեռանկար չկա, մարդիկ ամեն կերպ հեռանում են: Վերջին հինգ տարում 250 հազար մարդ է հեռացել. սա արդեն լուրջ փաստարկ է, որպեսզի քաղաքական ուժերն էլ հասկանան, որ կառավարման այս մոդելը, իշխանությունը երկրի ապագային ոչինչ չի բերելու:
Հիմա ես ուրախ եմ, որ բոլորը գնահատեցին այս ընտրությունների քաղաքական լինելը:
– Սա նաեւ ընդդիմության վերջին շանսն է, քանի որ սպասվելիք ընտրությունները չորս տարի հետո են:
– Չէ, ժամանակի առումով կարեւորագույն քաղաքական միջոցառում չկա, եւ բոլորն էլ իսկապես ընկալեցին խնդրի կարեւորությունը՝ բացի ՀՀԿ-ից, որը դեռ փորձում է ներկայացնել, որ սա պարզապես Երեւանի կառավարչի ընտրություն է: Բայց մենք այդ հնարավորությունն իրենց կարող ենք տալ, եթե ընտրվենք: Ասենք, եթե աղբահանության գործը ՀՀԿ-ն լավ է անում, կարող ենք դա իրենց տալ: Մեր ոճը այլ է լինելու. մրցույթ է լինելու, եւ ով կփորձի քաղաքում առանձին բնագավառներում լավ տնտեսական գործունեություն ծավալել՝ համեցեք:
– Եթե հետահայաց փորձենք վերլուծել՝ 2009-ին, չհրաժարվելով ավագանու մանդատներից, ՀԱԿ-ն այսօր առավել ռեալ պայքար չէ՞ր կարող տանել Երեւանի քաղաքապետի համար:
– Ենթադրություններով՝ այո, բայց իրականում՝ ոչ, որովհետեւ մենք չէինք կարող այնտեղ աշխատել, քանի որ այդ ավագանին ձեւավորվել էր կեղծ ընտրությունների կեղծ արդյունքներով: Նաեւ հաշվի առեք քաղաքական իրավիճակը: Բայց, ի վերջո, ժամանակը ցույց տվեց, որ մենք էինք ճիշտ, եւ այդ ավագանին երեւանցիների համար գոյություն չունի: Կարող եք ասել՝ ներսում լինեիք, այնտեղ ցույց կտայիք: Այլ հարց է, բայց իրականում կեղծ ընտրություններով եւ կեղծ արդյունքներով ընտրված ավագանին չէր կարող իրականացնել երեւանցիների հույսերը:
– ՀԱԿ-ը դիմել է ՀՀ գլխավոր դատախազին Տարոն Մարգարյանի ունեցվածքի օրինականությունը ստուգելու համար: Դուք անձամբ կո՞ղմ եք նման գործելաոճին, կարծես Ձեր ոճի մեջ չէ:
– Ոճի խնդիր չէ: Բայց իմ ոճի մեջ մի այլ բան էլ կա՝ պատասխանատվության հետ կապված: Ամեն մեկն իր արածի համար պետք է պատասխան տա: Մենք այլ ձեւ չունեինք: Եթե մարդն այդպես է վարվում, եթե ինքն ու իր ընկերները պետական պաշտոններ են զբաղեցնում եւ շատ հետաքրքիր դիրքերից են հանդես գալիս՝ ազգի փրկչի կեցվածքն են ընդունում: Ես դա չեմ ընդունել եւ չեմ ընդունում: Եկեք այդ բոլոր փրկիչներին կանգնեցնենք կողք կողքի եւ ասենք՝ մենք ուզում ենք ձեզնից փրկվել, իսկ դո՞ւք ինչ եք ուզում: Եթե դուք էլ ուզում եք մեզնից փրկվել՝ դա էլ ասեք: Տիգրան Սարգսյանն ասաց՝ ուզում եմ ձեզնից ազատվել, վեր կացեք եւ գնացեք: Մի էդպիսի փրկիչ էլ Մալաթիա-Սեբաստիայում կա: Այնպես որ՝ իմ մոտեցումն այդ շրջանակներում է: Ես, ի տարբերություն մյուսների, քաղաքական գործիչ եմ, իսկ քաղաքական գործունեությունում պետք է թափանցիկություն եւ պատրաստակամություն՝ արածի համար պատասխան տալու:
– Վհուկների որսի չի՞ նմանվում:
– Ոչ: Դա փաստ է, որն իրենց կողմից է ներկայացվել: Եթե մենք ինչ-որ մի բան հնարեինք… Խաչիկյանը, որ հիմա քրեական պատասխանատվության է ենթարկվում, ո՞վ է մեղավոր: Եթե ժամանակին ձեռքը բռնեին՝ չէր լինի: Խնդիր դա է, պետք է սովորենք:
Զրույցը՝ ՆԵԼԼԻ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆԻ
«Առավոտ» օրաթերթ