«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է ՀՀԿ խմբակցության անդամ Մարգարիտա Եսայանը:
– Տիկին Եսայան, համաձայն չե՞ք փորձագետների կամ միջազգային կազմակերպությունների այն գնահատականների հետ, թե այս նախագահական ընտրություններն այնքան էլ մրցակցային չեն, և կարծիք կա, որ այդ պարագայում վերընտրվող Սերժ Սարգսյանը լեգիտիմության խնդիր է ունենալու:
– Նախ` որևէ մեկի մոտ թող կասկած չլինի, որ Հանրապետականի թեկնածուն ընտրվելու է արդար ընտրությունների արդյունքում ու լինելու է լեգիտիմ նախագահ: Իսկ մնացած մեկնաբանություններն այլոց մտայնության ու պատկերացումների ոլորտից են: Ես չեմ հասկանում այն մեկնաբաններին կամ ինչպես դուք եք նշում, միջազգային վերլուծաբաններին, որ ընտրությունները մրցակցային չեն: Իսկ ովքե՞ր են դատողները, կամ ինչպե՞ս պետք է որոշվի՝ ընտրությունները մրցակցայի՞ն են, թե՞ ոչ: Առաջադրվել է նախագահի ութ թեկնածու: Իհարկե, համաձայն եմ, որ այդ ութից գոնե կեսը պետք է բժշկի համապատասխան տեղեկանք ներկայացներ, թե արդյոք ինքը բավարար մտավոր առողջություն ունի նախագահի թեկնածու առաջադրվելու համար: Բայց, ցավոք, մեր օրենսդրության մեջ նման պահանջ չկա: Մյուս կողմից՝ եկեք չմոռանանք, որ կասկածելի թեկնածուներից զատ, ունենք նաև առաջադրված բավականին լուրջ քաղաքական գործիչներ: Եվ մրցակցությունը հենց նրանց միջև է տեղի ունենում: Ուրիշ խնդիր, որ յուրաքանչյուրը հասարակությանը ներկայացավ ըստ իր ճաշակի, ըստ իր պատկերացումների հնարավորությունների: Եվ որ թեկնածուներից ոմանք չհարգեցին հասարակությանը, փորձեցին քարոզարշավը վերածել թատրոնի կամ կրկեսի: Այսինքն` լրջության այն հատիկը, որը պետք է ունենար յուրաքանչյուր թեկնածու, երբ իրեն իրավունք էր վերապահում գրանցվել որպես ՀՀ նախագահի թեկնածու, ոմանք իրենց մեջ դա չունեին:
– ՀՀԿ թեկնածու Ս. Սարգսյանը իր քարոզչության հետ միասին նաև մյուս թեկնածուների՝ Հրանտ Բագրատյանի, Րաֆֆի Հովհաննիսյանի նկատմամբ հակաքարոզչություն է իրականացնում: Սովորաբար գործող նախագահ-թեկնածուներն ավելի մեծահոգի ու հանդուրժող են լինում:
– Ս. Սարգսյանը հենց ամենամեծահոգին էր ամբողջ քարոզարշավի ընթացքում: Եվ օբյեկտիվ լինելու դեպքում դուք էլ նկատած կլինեք, որ նա իրականացնում էր ամենագրագետ, ամենաազնիվ քարոզչությունը: Նա ներկայացնում էր իր ծրագրերը, անելիքը, իր այն նախաձեռնությունները, որով ուզում է հետագա 5 տարիների համար ներկայանալ ու անցած 5 տարիների կատարած աշխատանքների շարունակականությունն ապահովել: Անազնիվ էին իրականում մյուս թեկնածուները, որովհետև իրենց քարոզարշավը և իրենց ասելիքը ծրագրերի հիման վրա կառուցելու փոխարեն, շատերը խոսում էին գործող նախագահի և իշխանությունների, ըստ իրենց, թերությունների ու սխալների մասին:
Կարդացեք նաև
– Նրանք ընդդիմադիր դիրքերից հանդես եկող թեկնածուներ են, և տրամաբանական է, որ ոչ միայն քարոզարշավի, այլ իրենց ողջ գործունեության ժամանակ պետք է քննադատեն իշխանություններին ու անձամբ նախագահին: Իսկ այդ քննադատության պատճառները կան:
– Բնականաբար պետք է լիներ այդ քննադատությունը, բայց երբ դա հեռանում է իրական հիմքերից, պետք է լինի նաև դրա պատասխանը: Եվ եթե հանդիպումների ընթացքում անդրադարձել է այս կամ այն թեկնածուի արտահայտած այս կամ այն մտքին, դա նույնպես բնական է և տեղավորվում է քարոզարշավի տրամաբանության մեջ: Համոզված եմ, որ եթե հնչող «մեղադրանքներին ու տեսակետներին» պատասխան չլիներ, լինելու էր հակառակ մեկնաբանություն, թե գործող նախագահ և նախագահի թեկնածու Ս. Սարգսյանը որևէ մեկին բանի տեղ չի դնում և հաշվի չի առնում հնչած գնահատականները:
– Դուք ասում եք, թե նա իր խոստումներն ու ծրագրերն է ներկայացնում, բայց նա գրեթե խոստում չի հնչեցնում: Չի ասում, որ խոստանում եմ մենաշնորհները և կոռուպցիան կոնկրետ ժամկետում կոնկրետ չափով նվազեցնել: Տնտեսության, արտահանման աճի, հարկահավաքման ցուցանիշներ ու աշխատավարձեր բարձրացնել և այլն:
– Եկեք բառերից չկառչենք, թե ինչպես է ձևակերպվում այդ ասելիքը: Ամբողջ նախընտրական ծրագիրը հենց խոստում է: Եվ եթե դուք ուզում եք, որ նախագահն ըստ ձեր ճաշակի ձևակերպի իր միտքը, դա ձեր իրավունքն է:Բայց նախագահն էլ իրավունք ունի իր պատկերացումների համաձայն ձևակերպել իր միտքը: Կարևոր է, որ ամբողջ նախընտրական ծրագիրը խոստում է և այնտեղ ներկայացված են այն քաղաքական կամքն ու գիտակցությունը, որ, այո, մենք ունենք սխալներ, խնդիրներ, թերություններ, ամեն ինչ չէ, որ մենք հասցրել ենք իրականացնել և կիսում ենք հասարակության դժգոհությունը, բայց մենք նորից գալիս ենք վստահության քվե խնդրելու, որ այդ բացթողումները լուծելու հնարավորություն ունենանք:
– Բայց Ս. Սարգսյանի նախընտրական ծրագրում նույնպես կոնկրետ խոստումներ չկան, հիմնականում ընդհանուր բնույթի ձևակերպումներ են, և այդ ոճը մեկնաբանվում է որպես կոնկրետ խոստումներից խուսափելու միջոց:
– Համամիտ չեմ, որ դրանք ընդհանուր ձևակերպումներ են: Եթե ուշադիր կարդաք այդ ծրագիրը` ոչ թե այնտեղ թերություններ ու սխալներ գտնելու, այլ գնահատելու և ընկալելու տրամադրվածությամբ, կոնկրետ խոստումներ, կոնկրետ աշխատանքներ ու հեռանկար կտեսնեք:
– Ասում եք` գրագետ և հավասարակշիռ քարոզչություն է տանում, բայց նա ելույթները կարդալուց հետո, երբ արդեն մարդկանց հետ է շփվում, լուրջ կիքսեր է թույլ տալիս: Իսկ դրանք անընդհատ քննարկվում ու քննադատվում են: Եվ այս քարոզարշավը հատուկ էր նաև Ս. Սարգսյանի թուլ տված կիքսերի առատությամբ: Այս պարագայում էլ ասում են, թե նրա «նյարդերը տեղի են տվել»:
– Ես բոլորովին համամիտ չեմ ձեզ հետ, թե նախագահի թեկնածու Ս. Սարգսյանի նյարդերը տեղի են տվել, հակառակը` նա մինչև քարոզարշավի ավարտը պահպանեց սառնասրտությունն ու սթափ պահվածքը: Իսկ եթե խոսում ենք կիքսերի մասին, դա բացառապես վերաբերում է բոլոր մնացած թեկնածուներին և ոչ ամենևին գործող նախագահին: Մյուս թեկնածուներն իրենց ողջ քարոզարշավը կառուցել են կիքսերի վրա, որովհետև հասարակությանն են խաբում, քանի որ ասում են բաներ, որոնք ուղղակի չեն կարող իրականացնել: Իրենք էլ շատ լավ հասկանում են, որ իրենց խոստումներն այս իրավիճակի համար ռեալ չեն, արդար և ճիշտ չեն: Մասնավորապես ես նկատի ունեմ ԼՂՀ ճանաչման մասին խոստումը, որն իր մեջ շատ մեծ վտանգներ է պարունակում: Արտաքին քաղաքականությունից քիչ թե շատ հասկացող մարդը նման խոստում ուղղակի չպիտի տա: Եվ եթե դուք խոսում եք կիքսերի մասին, այդ հարցը պետք է ուղղեք մյուս թեկնածուներին:
