«Իրավունք» թերթի գլխավոր խմբագիր Հովհաննես Գալաջյանը կարծում է, որ լրագրող Մհեր Արշակյանը ԱԺ պատգամավոր Մհեր Սեդրակյանի՝ ծնոտը պոկելու սպառնալիքին պետք է հակադարձեր նույնկերպ՝ ասելով. «Ես էլ քո ծնոտը կպոկեմ»: Իսկ լրագրող Արմեն Դուլյանն անթույլատրելի է համարում նման հակադարձումը: Ստորեւ ներկայացնում ենք հատվածներ Երկու լրագրողների «Դեմ առ դեմ» բանավեճից:
Արմեն Դուլյան- Ես, որպես լրագրող, շատ բացասական եմ համարում այս միջադեպը, սակայն դա տրամաբանական շարունակությունն է այն ամենի, ինչ կատարվում է: Սա առաջին դեպքը չէ, դա մենք տեսել ենք՝ սկսած նաեւ «Առավոտի» աշխատակից Աննա Իսրայելյանի դեպքից, որը, ի վերջո, դատով ավարտվեց: Սա մի քանի միջադեպերի շարունակությունն է, որոնք տեղի են ունենում նույն կուսակցության անդամների հետ, ինչը, իհարկե, դատապարտելի է: Բայց ամենակարեւորը՝ ես այդպես էլ չլսեցի այդ դատապարտող խոսքը: Ներողություն հնչեց, իհարկե, բայց՝ ոչ այն մարդու կողմից, որից ակնկալվում էր: Իսկ դատապարտող խոսք ես այդպես էլ չլսեցի: Եվ ամենավատն այս պատմության մեջ, իմ կարծիքով, հենց սա էր:
Հովհաննես Գալաջյան- Այնուամենայնիվ, սա առաջին դեպքն էր, երբ իշխող կուսակցության ներկայացուցիչները՝ այն էլ բարձր դիրքեր գրավող, ներողություն են խնդրում իրենց թիմակցի պահվածքի համար: Բայց ես ուզում եմ շեշտել, որ այդպիսի միջադեպերը մտնում են լրագրողի մասնագիտական գործունեության ռիսկի շրջանակների մեջ:
Կարդացեք նաև
«Առավոտ»- Այսինքն՝ նման միջադեպերը Դուք նորմա՞լ եք համարում:
Հ. Գ.- Նորմալ չեմ համարում: Նորմալն այն է, երբ դիտարկում ենք գործընթացը՝ այդ ռիսկերն աճե՞լ են, թե՞ ոչ: Ես ինձ վրա կատարված 2007թ. հարձակումն էլ էի այդ ռիսկերի շրջանակում դիտարկել: Հիմա ես տեսնում եմ, որ ակնհայտորեն նվազել են մասնագիտական ռիսկերը:
Ա. Դ.- Այսինքն՝ հիմա միայն ասում է ծնոտը կպոկեմ, բայց չի պոկում: Եվ դա շատ մեծ առաջընթաց կարելի է համարել:
«Առավոտ»- Ի դեպ, Մհեր Սեդրակյանը ոչ միայն հայտարարեց, որ ներողություն չի խնդրի, այլեւ երկրորդեց, երրորդեց իր սպառնալիքները՝ լրագրողներից մեկին ասելով, որ հարկ եղած դեպքում նման սպառնալիք նրա հասցեին էլ կհնչեցնի, իսկ «Ազատություն» ռադիոկայանին էլ ասելով, թե. «Եթե մի հատ ընենց մարդ լիներ, անծանոթ մարդ՝ ոչ լրատվությունից, հաստատ դրա գլուխը ջարդելու էի»:
Հ. Գ.- Լրագրողն իր աշխատանքում նաեւ պետք է գնահատի, թե ում հետ է աշխատում եւ ինչպես է աշխատում: Կա՞ արդյոք մեկ լրագրող, ով չգիտի, թե ինչպիսի պահվածք ունի Մհեր Սեդրակյանը: Իհարկե՝ չկա:
«Առավոտ»- Բայց այդ լրագրողն, ի վերջո, պատերազմական գոտում չի աշխատում, ոչ էլ քրեակատարողական հիմնարկում, որ նման ռիսկերի մասին մտածի: Տվյալ դեպքում լրագրողն աշխատում է երկրի օրենսդիր մարմնում՝ Ազգային ժողովում:
Հ. Գ.- Օրինակ՝ ինձ համար անհասկանալի է, թե ինչու մեր գործընկերը նույն հարթության վրա չպատասխանեց պատգամավորին:
Ա. Դ.- Դե, որովհետեւ ինքն ավելի կիրթ մարդ էր, եւ երեւի լրագրողներն այդ կողմից առավելություն ունեն գոնե որոշ պատգամավորների նկատմամբ, եւ դրա համար այդ մարդը նույնկերպ չպատասխանեց: Բացի այդ՝ շատ մեծ տարբերություն կա պաշտոնյայի եւ լրագրողի միջեւ: Մեզանում պաշտոնյան մշտապես անպատիժ է:
Հ. Գ.- Բայց պետք է հակառակը լինի, պաշտոնյաները պետք է ավելի զուսպ լինեն: Նույնիսկ եթե ընդունենք Մհեր Սեդրակյանի վարկածը, որ լրագրողն էր սխալ, միեւնույն է՝ նա պարտավոր էր ավելի զուսպ լինել: Բայց եթե գտնվում ենք վտանգի տակ, ապա պետք է պաշտպանվենք, հարկ եղած դեպքում՝ նաեւ մեզ մոտ պահենք ինքնապաշտպանության միջոցներ:
«Առավոտ»- Ըստ Ձեզ՝ լրագրողները գրեթե զինվա՞ծ պետք է կատարեն իրենց մասնագիտական պարտականությունները: Այդ դեպքում ինչպե՞ս պետք է գնահատել երկրի նախագահի հավաստիացումները, թե Հայաստանում լրագրողների հանդեպ ուժի կիրառման պրակտիկան մերժված է:
Հ. Գ.- Ես երկրի ղեկավարի խոսքերից եկա այն եզրակացության, որ այսուհետ ավելի մեծ ուշադրություն է դարձվելու լրագրողների հանդեպ բռնության դեպքերին:
Ա. Դ.- Այստեղ հարցը սկզբունքային է: Մեզ մոտ իշխանությունների եւ լրագրողների հարաբերությունները միշտ սխալ են կառուցված եղել: Իշխանությունը միշտ լրատվամիջոցներին ընկալել է որպես իրեն թշնամի, որն անպայման ուզում է ինչ-որ մի վատ բան անել: Սա է եղել միշտ մեր իշխանությունների հարաբերությունները լրատվամիջոցների հետ՝ սկսած առաջին նախագահից, ապա՝ երկրորդից, թվում էր, թե երրորդ նախագահի ժամանակ ինչ-որ բան կփոխվի, սակայն ես առանձնապես մեծ փոփոխություններ առայժմ չեմ տեսնում: Ահա սա է այն հիմքը, որը բերում է նման միջադեպերի:
Հ. Գ.- Ես ուզում եմ ուշադրություն հրավիրել նաեւ մեկ այլ հանգամանքի վրա, որ մեր աչքի առջեւ ունենք վարվեցողության կանոններից հեռու պաշտոնյաների եւ պատգամավորների՝ լրագրողների կողմից դաստիարակվելու փաստը: Եթե նրանք որոշ ժամանակ գտնվում են ԱԺ-ում, ինչ-որ միջադեպեր են լինում, որոնց հաջորդում է լրագրողների կոշտ արձագանքը, աստիճանաբար նրանք սովորում են, որ պետք է իրենց ճիշտ պահեն: Հիշենք, օրինակ, նախկին պատգամավոր Հակոբ Հակոբյանի հետ կապված միջադեպերը, որոնք նա ամեն անգամ սարքում էր, եթե որեւէ լրագրող հրապարակում էր նրա մականունը: Բայց ժամանակի ընթացքում նա սովորեց իրեն զուսպ պահել:
Ա. Դ.- Ես մեծ կասկածներ ունեմ, որ լրագրողը կարող է դաստիարակել որեւէ պատգամավորի: Դրա համար կա կուսակցություն, որը պետք է պատասխանատվության կանչի իր տվյալ անդամին: Իսկ մենք տեսել ենք, որ այդ կուսակցությունում շարք կա. օրինակ՝ այդ կուսակցության մի անդամ կին է ծեծել (նկատի ունի Սյունիքի մարզպետ Սուրեն Խաչատրյանի կողմից Սիլվա Համբարձումյանին ապտակելը Ա. Ս.), նաեւ այլ բազմաթիվ դեպքերը, սակայն ոչ մի անգամ ոչ ոք չի պատժվել: Այ, Դուք նշեցիք, որ Սերժ Սարգսյանը խոսել է անպատժելիության վերացման մասին, բայց մենք տեսե՞լ ենք, որ այդ մարդկանցից որեւէ մեկը պատժվի:
«Առավոտ»- Մհեր Արշակյանը հայտարարել է, որ դիմելու է ԱԺ էթիկայի հանձնաժողով: Ըստ ձեզ՝ դա ի՞նչ կտա:
Հ. Գ.- Քննարկումն առանձնապես մեծ բան չի տա, բայց, այնուամենայնիվ, զանցանք թույլ տված պատգամավորը եթե այդպիսի փոքր երեւույթների հետ առնչվի, կամաց-կամաց կսովորի իրեն պահել:
Ա. Դ.- Դա կդառնա պարզապես նախադեպ, երբ առաջին անգամ խորհրդարանի էթիկայի հանձնաժողովը կքննարկի պատգամավորի վերաբերմունքը լրագրողի նկատմամբ: Դա կլինի լավ քայլ դեպի առաջընթաց, դեպի այնտեղ, որտեղ մենք բոլորս ուզում ենք գնալ:
Բանավեճը վարեց ԱՐԵՎԻԿ ՍԱՀԱԿՅԱՆԸ
Նախագիծն իրականացվում է «Բաց հասարակության
հիմնադրամներ-Հայաստան» ծրագրի շրջանակներում:
Երկու լրագրողների «Դեմ առ դեմ» բանավեճն ամբողջությամբ
