Այսօր «Առնո Բաբաջանյան» համերգասրահում կկայանա Երեւանի քաղաքապետարանի «ՀայԱրտ» մշակութային կենտրոնի «Հնագույն նվագարաններ» նախագծի 5-րդ ֆիլմի՝ «Բամբիռի» շնորհանդեսը:
Նախորդ ֆիլմերն են՝ «Ծիրանի փող», «Քամանչա», «Քանոն», «Պարկապզուկ»:
Նախագծի հեղինակ եւ «ՀայԱրտի» տնօրեն Ռիտա Շառոյանը «Առավոտի» հետ զրույցում հայտնեց, որ 5 ֆիլմերի աշխատանքների ընթացքում ոչ միայն տվյալ, այլեւ մյուս ավանդական նվագարանների մասին տեղեկատվություն է հավաքվում: «Պարզվում է՝ մեր ավանդական նվագարանները կիրառություն են ունեցել բազմաթիվ ոլորտներում՝ կենցաղային, ծիսական, եկեղեցական, աշխարհիկ, ռազմական: Դրա ապացույցներից են թե հնագիտական պեղումների ժամանակ հայտնաբերված գտածոները, թե միջնադարյան մանրանկարները: Ինչ վերաբերում է բամբիռին, այն բացառիկ գործիքներից է, որ գալիս է մեր պատմության խորքերից; Բամբիռի մասին հիշատակումներ կան Խորենացու, Բուզանդի, Նարեկացու, Ալիշանի մոտ, բայց ոչ մի պատկեր բամբիռի արտաքին տեսքի, չի հանդիպել ոչ գտածոների, ոչ մանրանկարչության մեջ: Այս իմաստով դժվար էր այդ գործիքը ներկայացնելը, սակայն ինչքան դժվար եղավ, կարծեմ ֆիլմը այնքան հետաքրքիր ստացվեց»,- նշում է տիկին Շառոյանը: Ասում է, որ նվագարանագիտական ուսումնասիրություն անելու հավակնություն չունեն, եւ ֆիլմի նպատակը եղել է այդ նվագարանը ներկայացնելը. «Այսօր նվագախմբերում եւ մենակատարային արվեստում բամբիռը կա՝ նոր տեսքով: Ասում են՝ ժամանակին աղեղնային չի եղել, մինչդեռ հիմա աղեղնային է: Մենք «Բամբիռ» ֆիլմով նպատակ ենք ունեցել ապրեցնել գործիքը: Վստահ եմ՝ ֆիլմը նայելուց հետո ամեն մարդ կհեռանա դահլիճից այն մտայնությամբ, որ բամբիռը կապրի այնքան ժամանակ, որքան կապրի իրեն ստեղծող ժողովուրդը»:
Կարդացեք նաև
Հնագույն նվագարանների մասին ֆիլմերի հեղինակին խնդրեցինք մեկնաբանել ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կողմից թառը որպես ադրբեջանական նվագարանի գրանցելու փաստը, ինչը հարուցել էր մասնավորապես իրանցի երաժշտագետների զայրույթը: Նրանք պնդում են, որ թառը արեւելյան նվագարան է եւ ոչ թե՝ ադրբեջանական: «Ես համամիտ եմ իրանցիների այն կարծիքի հետ, որ ավանդական ժողովրդական նվագարանների պարագայում հայտնի չէ, թե առաջին փայտ տաշողը որ ժողովուրդն է եղել, կամ առաջին նվագողը ով է եղել: Ժողովրդական գործիքները բնորոշ են կոնկրետ տարածաշրջանի ժողովուրդներին: Ազգագրագետներն ու արվեստաբաններն էլ դրանք դիտարկում են իբրեւ արեւելյան նվագարաններ: Կարեւորը ոչ թե այն է, թե որ ժողովուրդն առաջինը այդ փայտը տաշեց, այլ այն, թե ով նվագարանը զարգացրեց, քաղաքակրթության բերեց ու հասցրեց մեր օրերը»,- պատասխանեց «ՀայԱրտի» տնօրենը:
ԳՈՀԱՐ ՀԱԿՈԲՅԱՆ
«Առավոտ» օրաթերթ
