Կամ՝ ո՞ւմ «բոստանն է քար նետում» ՀՀԿ-ական պատգամավորը
– Սերժ Սարգսյանն իր նախընտրական ծրագրում ամրագրել է, որ ՀՀ քաղաքացին իրեն պետք է ապահով զգա փողոցում, աշխատավայրում, ոստիկանությունում: Նախագահն ասաց, որ ՀՀ քաղաքացու հետ պետք է «Դուք»-ով խոսել. նկատի ունենալով նախագահի նախորդ հինգ տարիների գործունեությունը՝ արժանահավատ թվո՞ւմ են այդ հավաստիացումները: Հիշեցնեմ, որ ՀՀ բազմաթիվ քաղաքացիներ կորցրեցին իրենց բնակարանները, զրկվեցին տարրական մարդկային իրավունքից՝ հանուն «պետության գերակա շահի», 2008-ի քաղաքական զարգացումների արդյունքում ունեցանք քաղբանտարկյալներ եւ այլն:
– Ամեն ինչի հիմքում ընկած է քաղաքացին, եւ ցանկացած նորմալ երկրում ամեն ինչ արվում է քաղաքացու համար: Իշխանությունն ամեն ինչ անում է քաղաքացու բարեկեցության, ապահովության համար: Ինչ վերաբերում է ձեր թվարկած դեպքերին, ասեմ, որ ՀՀ ներկայիս նախագահի օրոք նման բաներ տեղի չեն ունեցել: Ինչ որ տեղի է ունեցել, նրա պաշտոնավարումից առաջ է տեղի ունեցել՝ եւ «պետության գերակա շահի» մասին է խոսքը եւ քաղբանտարկյալների:
Կարդացեք նաև
– 2008-ի նախագահական ընտրություններից հետո՝ Սերժ Սարգսյանի նախագահության ժամանակահատվածում, ՀՀ-ն ուներ քաղաքական հայացքների համար քրեական օրենքներով դատապարտված ընդդիմադիր գործիչներ:
– 2008-ի իրադարձություններից հետոն դա գործընթաց էր, որն իր նախագահությունից առաջ էր սկսվել եւ ժամանակի ընթացքում, արդեն իր նախագահության օրոք, ստացավ իր հանգուցալուծումը, եւ բոլորը, վերջին հաշվով, ժամանակի ընթացքում ազատ արձակվեցին:
Ինչ վերաբերում է՝ արժանահավա՞տ են նախագահի ծրագրային դրույթները, թե ոչ, նախ ասեմ, որ Սերժ Սարգսյանի ծրագրային ելույթը շատ լավ ելույթ էր: Այնտեղ շատ հարցեր արծարծվեցին, որոնք, մասնավորաբար, թե ինձ, թե շատ ու շատ քաղաքացիների հուզում էին: Ես կարծում եմ, որ ժամանակի ընթացքում մենք կունենանք բավական դրական տեղաշարժեր՝ ելնելով նրանից, որ մենք արդեն ունենք որոշակի դրական տեղաշարժեր: Ելույթի ժամանակ նշվեցին այդ տեղաշարժերը, որոնք չտեսնելն ուղղակի անհնար է:
– Որո՞նք են, ըստ Ձեզ, այդ դրական տեղաշարժերը:
– Հենց թեկուզ խոսքի եւ մամուլի ազատությունը: Նախագահի ելույթում այդ բոլորի մասին ասվեց: Ճիշտ է, այլ բան է, թե դա բավարարո՞ւմ է այսօր մեր պահանջներին, թե՞ ոչ: Իհարկե, չեն բավարարում: Տեմպերը չեն բավարարում: Բայց, վերջին հաշվով, մենք պետք է չմոռանանք, դուք էլ նշեցիք՝ 2008-ի մարտի դեպքերը. մենք շատ ծանր բեռով մտանք այս նախագահական հնգամյակը: Կարծում եմ՝ բավական դրական տեղաշարժ ունենք ու հաջորդ ժամկետը բազմապատկած, եռապատկած տեմպերով ենք տանելու: Համենայնդեպս, ես մեծ հույսեր ունեմ:
– Նախագահը խոսեց նաեւ կոռուպցիայի, մենաշնորհների դեմ պայքարի, գործարարության համար ավելի բարենպաստ միջավայր ստեղծելու մասին: Անցած հինգ տարիներին էլ էր այդ մասին խոսվում, եւ տարբեր առիթներով ասվում է, որ քայլեր արվել են: Դուք շատ լավ պատկերացնում եք այդ խնդիրները. ինքներդ զգացե՞լ եք գործարար միջավայրի բարելավմանն ուղղված գործողություններ, որոնք դրական տեղաշարժեր են բերել:
– Ասածս պոպուլիստական չհնչի, բայց բոլոր երկրներում էլ խոսում են կոռուպցիայից: Եթե խոսում են, ուրեմն ամեն երկրում էլ դա կա: Ուղղակի չափերի հարց է: Որ մեզ մոտ կոռուպցիայի չափերը մեծ են՝ բոլորս գիտենք, հանրապետության նախագահն էլ է ասում, շեշտում, ու դրա դեմ տարվում է որոշակի պայքար: Մասնավորապես, ես կարող եմ ասել այս ժամանակահատվածում բոլոր առումներով մենք բավական բարելավում ունենք՝ թե ոստիկանությունում, թե դատարաններում ու դատախազություններում, հարկային, մաքսային մարմիններում: Դրա փաստը ՀՀ ԱԺ վերջին արտահերթ նիստում քննարկվող հարկային փաթեթն էր, որը բավական դրական կետեր է պարունակում:
Մենք պետք է աշխատենք: Կարճ ժամանակահատվածում ուղղակի հնարավոր չէ այդ բոլոր բարեփոխումները իրականացնել: Կան եւ սուբյեկտիվ, եւ օբյեկտիվ պատճառներ, բայց նախեւառաջ ամենակարեւորը քաղաքացին հենց ինքն իր հոգեբանությամբ եւ մտածելակերպով պետք է փոխվի, դառնա պահանջատեր: Պահանջատեր դառնալու համար, իր իրավունքները պաշտպանելու համար նա նախ պետք է իր պարտականություններն իմանա: Միայն պահանջատեր լինելով չի, յուրաքանչյուրն իր տեղում նախ պետք է իր պարտականությունները կատարի, ու ինչքանով բարձրանա պարտականությունների կատարման տոկոսային հարաբերակցությունը, այնքանով, իմ համոզմամբ, կոռուպցիան կնվազի:
Մարդու էվոլյուցիայի համար միլիոնավոր տարիներ պահանջվեցին: Մենք հասել ենք ինչ-որ արժեքների եւ փորձում ենք կատարելագործել այդ ամենը. դրա համար պետք է սպասել, եւ դա չի նշանակում ոչինչ չանել: Յուրաքանչյուրն իր տեղում իր գործը պիտի անի: Օրինակ՝ երբ քաղաքացին պահանջում է, որ իր քաղաքը մաքուր լինի, նա առաջին հերթին պետք է չկեղտոտի այդ քաղաքը եւ այլն: Ամեն ինչ փոխկապակցված է, դրա համար եմ ես ասում, որ քաղաքացին ինքն իր մեջ պետք է փոխվի՝ նոր լինի պահանջատեր:
Ես չէի ասի, որ շատ մեծ հաջողություններ ունենք հենց տնտեսական ոլորտում, բայց մյուս կողմից՝ նաեւ դրա օբյեկտիվ պատճառները կային: Ինչեւէ, ես կարծում եմ, որ այդ խնդիրների ժամանակաշրջանը մենք ինչ-որ չափով հաղթահարել ենք եւ ավելի մեծ տեմպերով պիտի առաջ գնանք: Այլընտրանք ուղղակի չունենք:
– Դուք է՞լ եք կարծում, որ Սերժ Սարգսյանն այլընտրանք չունի: Կարեն Կարապետյանն էլ կանխատեսեց, որ 60 տոկոս ձայն կհավաքի:
– Ես, ընդհանրապես, եւ ոչ միայն քաղաքականության մեջ, ճիշտ եմ համարում, որ լինի այլընտրանք, առողջ պայքար, առողջ մրցակցություն, ինչից միայն երկիրն ու հասարակությունը կշահեն: Բայց այսօր, ցավոք, քաղաքական դաշտն այդպես է: Ինքս, որպես քաղաքացի, չեմ տեսնում… ես չեմ ուզում նսեմացնել որեւէ մեկի դերը մեր քաղաքական դաշտում եւ ընդհանրապես, բայց, որպես լիդեր, որպես առաջին դեմք, ես, ցավոք, այլընտրանք չեմ տեսնում: Մինչդեռ ինչքան այլընտրանքները շատ լինեն մեր երկրում, մենք այնքան ուժեղ եւ ամուր կլինենք:
– Դեռ բացառված չէ հավանականությունը, որ առաջին նախագահ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանն էլ կառաջադրի իր թեկնածությունը: Անգամ նրա առաջադրման պարագայո՞ւմ այլընտրանք չեք տեսնում:
– Իհարկե, Լեւոն Տեր-Պետրոսյանի թե փորձը, թե հեղինակությունը շատ մեծ է. այսօր, անկեղծ ասած, տեսնում եմ, որ կլինի որոշակի մրցապայքար, բայց սա 2008 թվականի այդ պայքարը չի լինի ուղղակի, դա հնարավոր չի, որովհետեւ հասարակությունը նույն խորհրդարանական ընտրությունների ժամանակ իր դիրքորոշումը ցույց տվեց: Հասկանալի է, որ ԱԺ ընտրություններն այլ են, նախագահականը՝ այլ, բայց… առաջադրվի, այն ժամանակ առավել պարզ կլինի: Թե ի՞նչ քաղաքական ուժեր կսկսեն համագործակցել առաջին նախագահի հետ՝ դրանից էլ է շատ բան կախված: Համենայնդեպս, եթե առողջ ու հետաքրքիր մրցապայքար լինի, միայն երկիրն ու հասարակությունը կշահեն:
ՆԵԼԼԻ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ
«Առավոտ» օրաթերթ
