Բերքաբերում եմ ապրում` հենց հայ-ադրբեջանական սահմանին կպած համայնքում։ Խնդիրներ` ինչքան ասես։ Չկան ճանապարհ, գազ, խմելու ջուր, աշխատանք, չկա գյուղացուն հայրենի եզերքին կապող, նրան գյուղում պահող որևէ խթան` ևս։
Կարելի է ասել` ոչինչ չկա։
Սակայն փորձենք մի փոքր մեր գյուղի իրականությունն արտացոլել այս հոդվածում բոլոր նրանց համար, ովքեր չգիտեն, թե ի´նչ է սահմանամերձ գյուղը, ինչպիսի´ն է սահմանապահ համայնքը, ո´վ է կրակոցների ձայնի տակ մեծացող դպրոցականը:
Մեր քարուքանդ եղած փողոցների մասին կշտապեի երկար-բարակ պատմել, սակայն դրանց մասին` մի ուրիշ անգամ: Հիմա կիսվենք լավ նորություններով: Նորություն ասած չենք լինի, եթե ասենք, որ ցանկացած պետության հիմքը դպրոցն է ու եկեղեցին։
Կարդացեք նաև
Փաստը` փաստ, բայց մեր իրականությունն այլ էր, այլ էր մինչև վերջերս։ Մեր գյուղի եկեղեցին ես կանգուն չեմ տեսել, այն միշտ կիսակառույց է եղել, միայն լսել եմ, որ փորձեր են արվել շինարարության համար հովանավորներ գտնելու, սակայն ապարդյուն։
Փնտրտուքը վերջերս տվել է իր արդյունքը. Ստամբուլում ապրող մի բարերար որոշել է հովանավորել մեր եկեղեցու շինարարությանը։ Հետաքրքիր մեկնաբանություն է տվել նա իր այդ քայլին` ասելով, որ պիտի մեր եկեղեցու զանգերի ղողանջներն անընդմեջ ազդարարեն հարևան ադրբեջանցիներին, որ շեն ու կանգուն է հայոց գյուղը, հզոր ու անպարտ է հայ ժողովուրդը: Հայրենանվեր մի գործ, որ, ցավոք, առկա չէ անընդհատ հայրենասիրությունից խոսող մեր պետական այրերի մոտ…
Բուռն փոփոխությունների շրջան է մեր գյուղում։ Նորոգվում են գյուղի ճանապարհները, սելավատարները, ջրատարները…
Ու ամենակարևորներից մեկը ինձ` աշակերտիս համար, հիմնանորոգվում է մեր դպրոցը, այժմ շինարարական «բում» է։ Հարևան գյուղից շարունակ լսվող կրակոցներն ու փամփուշտի հետքերը ի վերջո կվերանան «վիրավոր» դպրոցի պատերից: Ուզում ենք մտածել` ընդմիշտ:
Ոչինչ, որ շինարարության ձայնը խանգարում է դասերին, ոչինչ, որ մի քիչ փոշի է, ոչինչ… Մենք նորմալ պայմաններում ենք սովորելու, ինչպես մնացածները, իսկ դա, այնպես է ստացվել, որ առավելություն է մեզ համար։ Հոգնել ենք ծայրահեղ պայմաններով բացառություն լինելուց…
Ի դեպ, շատերի կողմից մոռացված մեր գյուղում այնքան տեսնելու և զարմանալու բան կա: Առաջին տեղում անկոտրում կամքի տեր մարդիկ են, նրանց հավատը գյուղի վաղվա օրվա հանդեպ: Ցավոք, նրանցից շատերը բացակայում են գյուղից` արտագնա աշխատանքի են մեկնել:
Մեր փոշոտ փողոցներից յուրաքանչյուրն իր պատմությունն ունի, իր ճակատագիրն ու իր վերջակետը, որը հաճախ «սահման» բառով է ավարտվում: Մի քիչ էլ պատմենք այն մասին, թե ինչ զարմանալի թանգարանի հիմնադիր է դարձել մեր գյուղաբնակը` իր տարիների նախասիրության շնորհիվ:
Թանգարանի հիմնադիրը 81-ամյա բանաստեղծ Նորայր Արզումանյանն է: Նա հինգ գրքի հեղինակ է, տպագրության է պատրաստ վեցերորդը։ Ինչպես նշում է հեղինակը, գրքերից և ոչ մեկի համար «մի դրամ անգամ չի վերցրել», ոչ մի գիրք չի վաճառել և բոլորը միայն նվիրել է։
Մանրամասն՝ կարդացեք այստեղ